Zbigniew Prus-Niewiadomski

---

Życiorys

W okresie II wojny światowej Zbigniew Prus-Niewiadomski pobierał prywatne lekcje aktorstwa, korzystając z wiedzy Hanny Małkowskiej oraz Stanisława Dąbrowskiego. Był również aktywnym członkiem Armii Krajowej i służył w 1. Pułku Szwoleżerów Józefa Piłsudskiego AK. W trakcie powstania warszawskiego brał udział w walkach na Czerniakowie, Mokotowie, a następnie, po przejściu kanałami, na południowym Śródmieściu.

Po zakończeniu działań wojennych Zbigniew został wzięty do niewoli przez Niemców i osadzony w Stalagu X B w Sandbostel (numer jeniecki 223037). Po wyzwoleniu obozu zamieszkał w Belgii oraz we Francji, a do rodzimych stron powrócił dopiero w 1946 roku.

W 1946 roku rozpoczął naukę w Miejskiej Szkole Dramatycznej Janusza Strachockiego, która wkrótce przekształciła się w Państwową Wyższą Szkołę Aktorską. Ukończył ją w 1948 roku. Jeszcze przed uzyskaniem dyplomu miał okazję występować na scenach Teatru Dzieci Warszawy w latach 1946-1947.

Następnie był związany z różnymi teatrami, w tym Teatrem im. Stefana Jaracza w Olsztynie (w latach 1947-1948 oraz 1949-1951), Teatrem im. Stefana Żeromskiego w Kielcach (1948-1949) oraz z teatrami w Szczecinie (1954-1959) i Poznaniu (1955). Od 1955 roku kontynuował swoją karierę w teatrach warszawskich, takich jak: Teatr Młodej Warszawy (1955–1957), Teatr Klasyczny (1959-1972) oraz Teatr Rozmaitości (1972-1982). W latach 1959-1977 zagrał w trzech spektaklach Teatru Telewizji.

Jego pasją oprócz aktorstwa było jeździectwo. Zasłynął jako jeden z aktywnych działaczy Polskiego Związku Jeździeckiego, a także znawca historii zaprzęgów. Pracował jako konsultant Działu Pojazdów Konnych w Muzeum – Zamku w Łańcucie. Był również konsultantem ds. zaprzęgów przy realizacji filmów, takich jak „Popioły” (1965, reżyseria Andrzej Wajda) oraz „Noce i dnie” (1975, reżyser Jerzy Antczak). W 1995 roku opublikował książkę pt. „Karety, bryczki i uprzęże w zbiorach polskich”.

Artysta spoczywa na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie, w kwaterze 59-3-1.

Filmografia

• Hrabina Cosel (1965) – zausznik Furstenberga, odc. 2,
• Skradziona kolekcja (1979) – szef Joanny, brydżysta.

Odznaczenia i upamiętnienie

W uznaniu jego zasług, Zbigniew Prus-Niewiadomski został odznaczony m.in. Krzyżem Walecznych oraz Krzyżem Armii Krajowej. Jego imię nosi powozownia w Muzeum Łowiectwa i Jeździectwa w Warszawie.

---

Oceń: Zbigniew Prus-Niewiadomski

---