Louis Marcoussis

---

Życiorys

Louis Marcoussis przyszedł na świat w Warszawie w 1878 roku, w zamożnej rodzinie żydowskiej, której członkowie zajmowali się wytwarzaniem dywanów. W roku 1901 rozpoczął swoją edukację na Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. Swoje studia trwał jedynie dwa lata, ale mimo to, miał okazję uczyć się pod okiem uznanych artystów, takich jak Józef Mehoffer oraz Jan Stanisławski, i wyróżniał się jako jeden z najlepszych studentów.

W 1903 roku Marcoussis przeniósł się do Paryża, gdzie kontynuował naukę w Académie Julian, pod kierunkiem Jules’a Lefebvre’a. W pierwszym etapie swojej kariery artystycznej, który trwał od 1903 do 1912 roku, utrzymywał się z karykatur, które regularnie przesyłał do francuskich i polskich publikacji, takich jak „La Vie parisienne”, „L’Assiette au beurre”, „Mucha” oraz „Liberum Veto”. Jego debiut na Salonie Jesiennym miał miejsce w 1905 roku, kiedy to prezentował obrazy inspirowane impresjonizmem.

W kolejnej dekadzie zaszły znaczące zmiany w jego twórczości. Dzięki znajomości z Pablem Picassem, Marcoussis zainteresował się kubizmem. W 1912 roku, za radą przyjaciela Guillaume’a Apollinaire’a, zmienił swoje nazwisko na Marcoussis, co było nawiązaniem do podparyskiej miejscowości. W tym samym roku dołączył do grupy artystycznej Section d’Or. Spędził następne lata w otoczeniu awangardowych twórców, takich jak Jean Metzinger, Juan Gris czy Georges Braque, a także poetów, w tym Guillaume’a Apollinaire’a, Maxa Jacoba oraz André Salmona.

W 1914 roku artysta związał się z polską malarką pochodzenia żydowskiego Alicją Halicką, z którą wkrótce wziął ślub. W trakcie I wojny światowej został zmobilizowany do Legii Cudzoziemskiej. Po zakończeniu konfliktu kontynuował swoje eksperymenty w ramach kubizmu, równocześnie nie rezygnując z poszukiwań artystycznych w innych kierunkach.

W latach 20. XX wieku Marcoussis coraz bardziej skłaniał się w stronę surrealizmu. W tym okresie zarówno on, jak i Alicja Halicka, nawiązali bliskie relacje z przedstawicielami ruchu surrealistycznego. Często spotykali się z takimi artystami jak Max Ernst czy Joan Miró oraz przyjaźnili się z André Bretonem, Tristanem Tzarą i Pierre’em Reverdym.

Wystawy

Artysta Louis Marcoussis zyskał nieprzeciętne uznanie poprzez szereg wystaw monograficznych, które prezentowały jego dorobek artystyczny na międzynarodowej scenie. Oto ważniejsze z nich:

• październik 1922: Der Sturm, Berlin,
• 1925: Galerie Pierre Chareau, Paryż,
• 16 – 31 października 1926: Gouaches et Sous-verres de Louis Marcoussis w Galerie Jeanne Bucher, Paryż,
• 1928: Galerie Le Centaure, Bruksela,
• 23 listopada – 7 grudnia 1929: Galerie Jeanne Bucher, Paryż,
• 28 listopada – 31 grudnia 1930: Gravures w Galerie Jeanne Bucher, Paryż,
• 1929: Galerie Georges Bernheim, Paryż,
• 1929: Galerie Jeanne Bucher, Paryż,
• 1933: M. Knoedler & Co., Nowy Jork,
• 9–30 listopada 1934: Arts Club, Chicago,
• 18–30 listopada 1934: l’exposition des eaux-fortes de Louis Marcoussis w Galerie Pierre, Paryż,
• 1936: Palais des Beaux-Arts, Bruksela,
• 1937: Palais des Beaux-Arts, Bruksela,
• 21 października – 3 listopada 1937: Galerie Jeanne Bucher-Myrbor, Paryż,
• 1939: London Gallery, Londyn,
• 31 października – 31 grudnia 1943: Galerie Jeanne Bucher, Paryż,
• 15 października – 10 listopada 1948: Louis Marcoussis 1883–1941 : oeuvres choisies w galerii d’art du Faubourg, Paryż,
• 1949: Retrospective, Paryż,
• 1950: Retrospective, Basel,
• 1951: Retrospective, Bruksela,
• 1960: Louis Marcoussis 1883–1941 : Gemälde, Aquarelle, Zeichnungen, Gravuren 1910–1940, Kölnischer Kunstverein, Köln,
• maj 1962: Hommage á Marcoussis w Galerie Kriegel, Paryż,
• 3 lipca – 4 października 1964: Louis Marcoussis w Musée national d’art moderne, Paryż,
• 8 października – 15 listopada 1966: Marcoussis : l’œuvre gravé w Nouveau Musée du Havre, Havre,
• 19 stycznia – 12 lutego 1972: Marcoussis, l’ami des poètes w Bibliothèque nationale (France), Paryż,
• 22 maja – 29 czerwca 1996: Louis Marcoussis, graveur w Galerie Berggruen & Cie, Paryż.

W kontekście salonów, artysta brał udział w:

• 1905: Salon d’Automne, Paryż,
• 1906: Salon des Indépendants, Paryż.

Nie można zapomnieć o jego udziałach w wystawach zbiorowych, w tym:

• 4 maja – 4 czerwca 1925: Gravures, dessins et aquarelles de Gromaire, Lurçat, Pascin, Marcoussis oraz rzeźby Lipchitza w Galerie Jeanne Bucher, Paryż,
• 1929: Peintres et sculpteurs contemporains w Galerie Jeanne Bucher, Paryż,
• 7–21 kwietnia 1930: Modern European and antique oriental art w The Renaissance Society,
• kwiecień 1930: Exhibition of cubism (period 1910–1913) w De Hauke & Co, Nowy Jork,
• 7–21 lutego 1932: Fifth annual exhibition of modern French painting, with African masks w The Renaissance Society,
• 19 grudnia 1935 – 20 stycznia 1936: Exposition d’un collectionneur – Henri Laugier w Galerie Jeanne Bucher, Paryż,
• 20 – 30 czerwca 1939: Louis Marcoussis, Joan Miró w Galerie Jeanne Bucher, Paryż.

Wystawy pośmiertne również miały duże znaczenie:

• 14 grudnia 1945 – 12 stycznia 1946: 20 ans chez Jeanne Bucher w Galerie Jeanne Bucher, Paryż,
• 9 października – 6 listopada 1951: Contemporary American and European Art w The Renaissance Society,
• 15 października – 15 listopada 1958: Watercolours, Drawings, and Collages from the Collection of Mr. and Mrs. Joseph Ransall Shapiro w The Renaissance Society,
• 6 maja – 30 listopada 1960: Hommage à Jeanne Bucher – rétrospective 1925–1960 w Galerie Jeanne Bucher, Paryż,
• 1 czerwca – 19 września 1977: Paris – New York w Centre Pompidou, Paryż,
• 12 lipca – 11 września 1978: Pérégrinations de Georges Hugnet w Centre Pompidou, Paryż,
• 23 czerwca – 26 września 1983: Présences polonaises w Centre Pompidou, Paryż,
• 24 Maja – 29 czerwca 1986: Louis Marcoussis, Alice Halicka w Musée Tavet, Pontoise; 10 lipca – 20 sierpnia 1986: Pavillon de la Restauration, Vichy,
• 22 czerwca 1994 – 9 października 1994: FACE A FACE – Portraits et autoportraits de la collection w Centre Pompidou, Paryż.

---

Oceń: Louis Marcoussis

---