Wiesław Zdort, urodzony 27 kwietnia 1931 roku w Warszawie, a zmarły 14 stycznia 2019 roku w tym samym mieście, był nie tylko znakomitym operatorem filmowym, ale także profesorem sztuk filmowych, którego prace na trwałe wpisały się w historię polskiej kinematografii.
Jego talent artystyczny przejawiał się w zdjęciach do wielu znaczących filmów, w tym Dekalogu I, wybitnego dzieła Krzysztofa Kieślowskiego, oraz Soli ziemi czarnej w reżyserii Kazimierza Kutza. Warto wspomnieć, że był również autorem fotosów do Popiołu i diamentu oraz zdjęć do Przekładańca, które powstały pod okiem Andrzeja Wajdy.
Wiesław Zdort współpracował blisko ze swoją żoną, Barbarą Sass-Zdort, będąc operatorem wszystkich jej filmów. Jego współpraca z wieloma wybitnymi reżyserami również zasługuje na szczególne uznanie. Wśród nich możemy wymienić takie osobistości jak Stanisław Jędryka, który stworzył m.in. serial Szaleństwo Majki Skowron, Jerzy Kawalerowicz z filmem Faraon, czy Janusz Majewski, odpowiedzialny za serial Zazdrość i medycyna.
Jego twórczość obejmowała również projekty zrealizowane dla Stanisława Barei (np. Brunet wieczorową porą) oraz znakomitych reżyserów, takich jak Wojciech Marczewski, Henryk Kluba (m.in. Chudy i inni), a także Janusz Nasfeter.
Życiorys
Wiesław Zdort, absolwent Wydziału OperatorskiegoPWSF w Łodzi, uzyskał dyplom w 1979 roku, mimo że swoją pracę zawodową rozpoczął już w 1957 jako asystent operatora. Jego wkład w polskie kino jest nieoceniony, a w 1987 roku rozpoczął wykłady w tej samej uczelni, gdzie tworzył bliską współpracę z innym wybitnym operatorem Jackiem Korcellim. W 1995 roku Wiesław Zdort otrzymał tytuł profesora sztuk filmowych.
W trakcie swojej kariery artystycznej, Zdort był dwukrotnie nagradzany na poziomie państwowym – w 1966 oraz 1970 roku, a także przyznano mu nagrodę ministra kultury i sztuki III stopnia. Jego talent został doceniony na festiwalu w Łagowie, gdzie w 1970 roku zgarnął laury za zdjęcia do filmu „Sól ziemi czarnej” w reżyserii Kutza, a w 1972 roku za film „Słońce wschodzi raz na dzień Kluby”. Na Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni w 1995 roku został uhonorowany za zdjęcia do filmu „Pokuszenie”.
W 2005 roku, Wiesław Zdort, wspólnie z Kazimierzem Kutzem, otrzymał nagrodę dla polskiego duetu reżyser – operator na Międzynarodowym Festiwalu Sztuki Autorów Zdjęć Filmowych „Camerimage” w Łodzi.
W życiu prywatnym był mężem reżyserki i scenarzystki filmowej Barbary Sass-Zdort. Zdort był również ojcem Dominika, dziennikarza, oraz Pawła, prawnika. Zmarł w wieku 88 lat, a jego ostatnie miejsce spoczynku mieści się w Alei Zasłużonych na Powązkach Wojskowych (kwatera G-tuje-14).
Filmografia
Wiesław Zdort to wybitny twórca filmowy, którego dorobek artystyczny obejmuje szereg znaczących prac. Jego kariera w branży kinowej rozpoczęła się na początku lat 60. XX wieku. Poniżej przedstawiamy listę najważniejszych dzieł, które pozostawiły trwały ślad w polskiej kinematografii:
- 2000 Syzyfowe prace (współpraca realizatorska, zdjęcia),
- 2000 Syzyfowe prace (serial TV) (współpraca realizatorska, zdjęcia),
- 1999 Jak narkotyk (zdjęcia),
- 1995 Pokuszenie (zdjęcia),
- 1994 Zawrócony (zdjęcia),
- Śmierć jak kromka chleba (zdjęcia),
- 1993 Tylko strach (zdjęcia),
- Straszny sen Dzidziusia Górkiewicza (zdjęcia),
- 1993 Pajęczarki (scenariusz, zdjęcia, fotosy),
- 1990 Pas de deux (zdjęcia),
- Historia niemoralna (zdjęcia),
- 1989 Jeniec Europy (zdjęcia),
- 1988 Dekalog I (zdjęcia),
- 1987 W klatce (zdjęcia),
- 1986 Pies na środku drogi (zdjęcia),
- Nikt nie jest winien (zdjęcia),
- Kino objazdowe (zdjęcia, operator kamery),
- 1985 Wkrótce nadejdą bracia (zdjęcia),
- Rajska jabłoń (zdjęcia),
- Dziewczęta z Nowolipek (zdjęcia),
- 1984 Idol (zdjęcia),
- 1983 Na straży swej stać będę (zdjęcia),
- 1982 Krzyk (zdjęcia),
- 1981 Miłość ci wszystko wybaczy (zdjęcia),
- Debiutantka (zdjęcia),
- 1980 Ukryty w słońcu (zdjęcia),
- Bez miłości (zdjęcia),
- 1979 Paciorki jednego różańca (zdjęcia),
- 1978 Zmory (zdjęcia),
- Zielona miłość (miniserial TV) (zdjęcia),
- Sowizdrzał świętokrzyski (zdjęcia),
- 1976 Szaleństwo Majki Skowron (serial TV) (zdjęcia),
- Najlepsze w świecie (zdjęcia),
- Brunet wieczorową porą (zdjęcia),
- 1975 Tylko Beatrycze (zdjęcia),
- 1974 Opowieść w czerwieni (zdjęcia),
- Głowy pełne gwiazd (zdjęcia),
- 1973 Zazdrość i medycyna (zdjęcia),
- Stracona noc (zdjęcia),
- Dziewczyna i gołębie (zdjęcia),
- 1972 Ten okrutny, nikczemny chłopak (zdjęcia),
- 1971 System (zdjęcia),
- Markheim (zdjęcia),
- Okno zabite deskami (w Klasyce światowej) (zdjęcia),
- 1970 Doktor Ewa (serial TV, odcinki: 1-2, 6-7) (zdjęcia),
- 1969 Sól ziemi czarnej (zdjęcia),
- 1968 Przekładaniec (zdjęcia),
- Molo (zdjęcia),
- 1967 Stajnia na Salvatorze (zdjęcia),
- Słońce wschodzi raz na dzień (zdjęcia),
- 1966 Marysia i Napoleon (zdjęcia),
- Chudy i inni (zdjęcia),
- 1965 Faraon (zdjęcia – współpraca),
- 1964 Upał (zdjęcia),
- 1963 Smarkula (zdjęcia),
- Milczenie (zdjęcia),
- 1961 Tarpany (zdjęcia),
- Samson (operator kamery),
- 1960 Szklana góra (operator kamery),
- Rok pierwszy (operator kamery),
- Niewinni czarodzieje (współpraca operatorska),
- 1959 Pociąg (operator kamery),
- 1958 Popiół i diament (współpraca operatorska),
- Orzeł (współpraca operatorska),
- 1957 Eroica (współpraca operatorska).
Przypisy
- Katarzyna Krzykowska: Wiesław Zdort spoczął na Powązkach Wojskowych. dzieje.pl, 18.01.2019 r. [dostęp 19.01.2019 r.]
- Barbara Hollender: Nie żyje Wiesław Zdort. rp.pl, 15.01.2019 r. [dostęp 15.01.2019 r.]
- Prof. Wiesław Zdort, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 04.05.2012 r.]
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Michał Marczak (reżyser) | Krzysztof Misiurkiewicz | Maciej Kuczyński | Zbigniew Prus-Niewiadomski | Marek Serafin | Wojciech Gąssowski | Adam Bekerman | Antoni Austen | Izaak Celnikier | Maria Sadowska (ur. 1976) | Felícia Leirner | Jerzy Sosnkowski | Piotr Naszarkowski | Lucyna Krzemieniecka | Ksawery Piwocki (grafik) | Helena Sekuła | Andrzej Grembowicz | Halina Centkiewicz-Michalska | Kazimierz Władysław Wóycicki | Jeremi PrzyboraOceń: Wiesław Zdort