Teresa Pągowska


Teresa Pągowska-Tomaszewska, urodzona 12 czerwca 1926 roku w Warszawie, a zmarła 7 lutego 2007 roku w tym samym mieście, była znakomitą polską malarką, której działalność artystyczna i pedagogiczna znacząco wpłynęła na rozwój sztuk plastycznych w Polsce. W 1988 roku zdobyła tytuł profesora sztuk plastycznych, a od 1982 roku pełniła rolę profesora Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie.

Pągowska była również kluczową postacią w obrębie szkoły sopockiej oraz nowej figuracji. Jej prace charakteryzowały się oryginalnym podejściem do formy i koloru, które wprowadzały nowe idee w polskiej sztuce. Była związana z grupami artystycznymi takimi jak Réalités Nouvelles oraz Nouvelle Ecole de Paris, co podkreśla jej aktywność na międzynarodowej scenie artystycznej.

Życiorys

Teresa Pągowska przyszła na świat w familijnej atmosferze, będąc dzieckiem Wiktora Pągowskiego z herbu Pobóg oraz Heleny, pochodzącej z rodziny Żmigrodzkich, noszącej herb Ogończyk. W 1927 roku jej rodzina osiedliła się na Wołyniu, aby dwa lata później, po śmierci matki, przenieść się do Poznańskiego. Tam uczęszczała do szkoły prowadzonej przez Siostry Sacré Coeur, a następnie rozwijała swoje umiejętności rysunkowe pod okiem Wandy Taranczewskiej, małżonki Wacława Taranczewskiego.

Podczas II wojny światowej, Teresa związała się z organizacją Szarych Szeregów, angażując się w działania konspiracyjne, a następnie pracowała w różnych zawodach.

W 1951 roku uzyskała dyplom poznańskiej Państwowej Wyższej Szkoły Sztuk Plastycznych, obecnie znanej jako Uniwersytet Artystyczny w Poznaniu, gdzie studiowała malarstwo i techniki ścienne pod kierunkiem takich artystów jak Jan Piasecki oraz Eustachy Wasilkowski. W latach 1949–1950 pełniła funkcję asystentki w pracowni malarstwa ściennego, co stanowiło cenne doświadczenie. W 1950 roku osiedliła się w Sopocie, gdzie następnie rozpoczęła karierę jako pedagog.

W latach 1950–1964 była związana z Akademią Sztuk Pięknych w Gdańsku, gdzie współpracowała z Piotrem Potworowskim. Następnie w latach 1971–1973 nauczała w łódzkiej PWSSP, obecnie Akademii Sztuk Pięknych w Łodzi, gdzie prowadziła własną pracownię malarstwa. Po przeniesieniu się do Warszawy w 1963 roku, w 1973 roku podjęła pracę na Wydziale Grafiki Akademii Sztuk Pięknych. Jej działalność naukowa kulminowała w 1988 roku, kiedy to otrzymała tytuł profesora zwyczajnego.

Teresa Pągowska była bardzo aktywna, uczestnicząc w licznych aukcjach charytatywnych zarówno w Polsce, jak i zagranicą. Ostatnie dzieło, które stworzyła, przekazała w ramach międzynarodowej inicjatywy „Polscy Artyści Plastycy Dzieciom” dla Fundacji SERCE, działającej na rzecz Europejskiego Centrum Przyjaźni Dziecięcej w Świdnicy.

Od 1958 roku była żoną Stanisława Teisseyre’a, a później stworzyła związek z Henrykiem Tomaszewskim, z którym doczekała się syna, Filipa Pągowskiego, uzdolnionego grafika i projektanta.

Artystka zmarła w Warszawie, a jej ciało spoczęło na cmentarzu Powązkowskim w kwaterze 296-6-6.

Twórczość

Cykle

Artystyczna twórczość Teresy Pągowskiej jest niezwykle różnorodna i odzwierciedla jej głębokie zainteresowania oraz unikalne podejście do sztuki. Wśród jej wybitnych cykli wyróżniają się cztery kluczowe motywy, które przenikają jej pracę.

  • dni,
  • przemoc,
  • wnętrza zamknięte,
  • figury magiczne.

Każdy z tych cykli stanowi osobny świat, pełen symboliki i wystarczającego przekazu, co czyni dzieła Pągowskiej wyjątkowymi w kontekście polskiej sztuki współczesnej.

Wybrane wystawy indywidualne

Teresa Pągowska jest jedną z czołowych postaci malarstwa współczesnego w Polsce, która miała niezliczone wystawy indywidualne na przestrzeni swojej kariery. Przedstawiamy wyciąg z jej najważniejszych ekspozycji, które miały miejsce w różnych prestiżowych miejscach.

  • 1956 – BWA Sopot,
  • 1960 – XIII Festiwal Sztuk Plastycznych, ZPAP, BWA, Sopot,
  • 1961 – Galerie Lambert, Paryż,
  • 1962 – Quadrante. Studio d’Arte Contemporanea di Matilde Giorgini, Florencja,
  • 1962 – Galerie il Canale, Wenecja,
  • 1964 – Peinture Contemporaine Polonaise, Galerie Numaga, Auvernier,
  • 1966 – Malarstwo, CBWA Zachęta, Warszawa,
  • 1966 – Teresa Pagowska, Galerie Numaga, Auvernier,
  • 1968 – Teresa Pągowska. Malarstwo, CBWA Zachęta,
  • 1968 – Teresa Pągowska, Galeria Współczesna, Warszawa,
  • 1969 – Teresa Pągowska, Galerie Numaga, Auvernier,
  • 1971 – Teresa Pągowska. XXIV Festiwal Sztuk Plastycznych, BWA, Sopot,
  • 1972 – Teresa Pągowska, Galeria Współczesna, Warszawa,
  • 1974 – Teresa Pągowska. Bilder, Neue Berliner Kunstverein, Rathaus Reinickendorf, Berlin,
  • 1974 – Teresa Pągowska, Galerie Numaga 2, Auvernier,
  • 1975 – Teresa Pągowska, Galeria Zapiecek, Warszawa,
  • 1976 – Teresa Pągowska, Galeria BWA, Lublin; Galeria BWA, Białystok; Galeria BWA, Olsztyn,
  • 1977 – Teresa Pągowska. Wystawa malarstwa, Galeria Studio, Warszawa,
  • 1977 – Teresa Pągowska. Malarstwo – cykl monochromatów, Klub Międzynarodowej Prasy i Książki, Warszawa,
  • 1978 – Teresa Pągowska, Galeria Dzieł Sztuki Współczesnej, Warszawa,
  • 1980 – Teresa Pągowska. Wystawa prac malarskich, Galeria Studio, Warszawa,
  • 1981 – Teresa Pągowska. Galeria sztuki A i B. Wahl, Warszawa,
  • 1983 – Teresa Pągowska. Oeuvres rècentes. Galerie Numaga 2, Auvernier,
  • 1984 – Teresa Pagowska. Huiles, Calart Art Contemporain, Genewa,
  • 1985 – Teresa Pągowska. Malarstwo, rysunek. Galeria Studio, Warszawa,
  • 1986 – Teresa Pągowska. Malarstwo i rysunek. Galeria Sztuki BWA, Gdańsk,
  • 1988 – Teresa Pągowska. Galeria Studio,
  • 1990 – Teresa Pągowska. Paintings. Persons & Lindell Gallery, Helsinki,
  • 1992 – Teresa Pągowska. Malarstwo, Galeria Kordegarda, Warszawa,
  • 1993 – Teresa Pągowska, Galeria Grafiki i Plakatu, Warszawa,
  • 1993 – Teresa Pągowska. Pastele. Galeria PN, Warszawa,
  • 1993 – Teresa Pągowska, Galeria 86, Łódź,
  • 1993 – Teresa Pągowska, Galeria Gest, Łódź,
  • 1993 – Teresa Pągowska, Starmach Gallery, Kraków,
  • 1994 – Teresa Pągowska – malarstwo, Galeria Zapiecek, Warszawa,
  • 1994 – Teresa Pągowska, Galeria Zamkowa, Lublin,
  • 1996 – Teresa Pągowska, Galeria Zamek w Reszlu, Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie,
  • 1996 – Teresa Pągowska. Malarstwo, Galeria Miejska Arsenał, Poznań,
  • 1997 – Teresa Pągowska, Galeria Sztuki Współczesnej Zachęta, Warszawa,
  • 1997 – Teresa Pagowska, Galeria PN, Warszawa,
  • 1998 – Teresa Pągowska. Malarstwo, Muzeum im. Anny i Jarosława Iwaszkiewiczów w Stawisku, Podkowa Leśna,
  • 1999 – Teresa Pągowska, Galeria Sztuki Sceny Plastycznej KUL, Lublin,
  • 1999 – Teresa Pągowska. Obrazy małe i jeszcze mniejsze, Galeria Grafiki i Plakatu, Warszawa,
  • 2001 – Teresa Pągowska, Galeria DAP, ZPAP, Warszawa,
  • 2002 – Teresa Pągowska. Malarstwo, Państwowa Galeria Sztuki, Sopot,
  • 2003 – Teresa Pągowska. Malarstwo. Obrazy z lat 1960-1970, Galeria Fibak Büchner, Warszawa,
  • 2003 – Teresa Pągowska. Malarstwo, Muzeum Narodowe w Poznaniu, Poznań,
  • 2004 – Teresa Pągowska, Akademia Sztuk Pięknych w Krakowie, Kraków,
  • 2007 – Teresa Pągowska, Galeria Grafiki i Plakatu, Warszawa,
  • 2008 – Teresa Pągowska. Malerei, Galerie des Polnischen Instituts, Düsseldorf,
  • 2008 – Teresa Pagowska. Figury magiczne, obrazy z lat 972-2006, Galeria Piotra Nowickiego, Warszawa,
  • 2022 – Teresa Pągowska | Spectra Art Space MASTERS.

Jest to zaledwie fragment imponującego repertuaru wystaw artystki, która stale poszerza swoje artystyczne horyzonty, zyskując uznanie zarówno w kraju, jak i za granicą.

Nagrody i wyróżnienia

Teresa Pągowska, wybitna artystka i malarka, zdobyła liczne nagrody oraz wyróżnienia w swoim życiu twórczym, które ukazują jej talent oraz wpływ na polską sztukę. Oto niektóre z najważniejszych osiągnięć:

  • W 1952 roku została uhonorowana Nagrodą Państwową III stopnia (zespołową) za obraz Pierwszomajowa manifestacja w roku 1905, który został zaprezentowany na Ogólnopolskiej Wystawie Plastyki,
  • Dwa lata później, w 1955 roku, otrzymała nagrodę za całokształt swoich prac na Ogólnopolskiej Wystawie Młodej Plastyki pt. Przeciw wojnie – przeciw faszyzmowi, która miała miejsce w Arsenale w Warszawie,
  • W 1979 roku zdobyła I nagrodę za obraz Kres II na wystawie Przeciw wojnie Majdanek ’79. VI Wystawa malarstwa, rzeźby i grafiki, zorganizowanej w Państwowym Muzeum na Majdanku,
  • W 1991 roku nagrodzono ją Nagrodą Fundacji im. Jurzykowskiego za rok 1990,
  • W 2001 roku przyznano jej Nagrodę im. Jana Cybisa za osiągnięcia artystyczne w roku 2000 oraz Nagrodę im. Kazimierza Ostrowskiego,
  • W 2002 roku artystka uzyskała również zaszczytny tytuł doktora honoris causa Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku.

Te nagrody i wyróżnienia pokazują nie tylko uznanie dla jej talentu, ale także istotny wpływ, jaki wywarła na rozwój sztuki w Polsce.

Przypisy

  1. Teresa Helena Pągowska z Roxyc h. Pobóg M.J. Minakowski, Genealogia Potomków Sejmu Wielkiego [dostęp 02.08.2024 r.]
  2. Cmentarz Stare Powązki: WIKTOR POBÓG PĄGOWSKI, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 24.08.2023 r.]
  3. Teresa Pągowska | Życie i twórczość | Artysta [online], Culture.pl [dostęp 05.06.2022 r.]
  4. Teresa Pągowska | Spectra Art Space MASTERS - Spectra Art Space - Wystawy - Fundacja Rodziny Staraków [online], starakfoundation.org [dostęp 05.06.2022 r.]
  5. a b Teresa Pągowska [online], Zbrojownia Sztuki [dostęp 05.06.2022 r.]
  6. Uchwała Prezydium Rządu w sprawie przyznania nagród za osiągnięcia w dziedzinie nauki, postępu technicznego, literatury i sztuki za rok 1952. „Trybuna Ludu”. Rok V, Nr 203 (1265), s. 6, 23.07.1952 r. Warszawa: KC PZPR. [dostęp 02.08.2024 r.]
  7. Doktoraty Honoris Causa. [dostęp 13.07.2011 r.]
  8. Kto jest kim w Polsce: informator biograficzny. Lubomir Mackiewicz (red.), Anna Żołna (red.). Warszawa: Wydawnictwo „Interpress”, 1993, s. 545. ISBN 83-223-2644-0.

Oceń: Teresa Pągowska

Średnia ocena:4.89 Liczba ocen:17