Tadeusz Puder


Tadeusz Puder to niezwykle ciekawa postać, której życie przypadło na burzliwy okres w historii Polski. Urodził się 8 lipca 1908 roku w Warszawie, a jego historia zakończyła się tragicznie 27 stycznia 1945 roku, kiedy to zmarł w tym samym mieście.

Duchowny ten był związany z Kościołem rzymskokatolickim, a jego żydowskie pochodzenie dodaje kolejną warstwę do jego biografii, czyniąc go osobą o unikatowym tle kulturowym i religijnym w czasach, gdy kwestia identyfikacji narodowej była kluczowa w Polsce.

Życiorys

Tadeusz Puder przyszedł na świat 8 lipca 1908 roku w Warszawie, w rodzinie o żydowskich korzeniach. W wieku zaledwie dziewięciu lat postanowił przyjąć chrzest. Swoje edukacyjne kroki stawiał w Gimnazjum Państwowym im. Adama Mickiewicza, które ukończył z wieloma osiągnięciami. W 1928 roku rozpoczął naukę w Warszawskim Seminarium Duchownym św. Jana, gdzie kształcił się w kierunku teologii, a w 1932 roku z rąk swoich mentorów otrzymał święcenia kapłańskie.

Po ukończeniu studiów, Puder był zaangażowany w docieranie do dusz lokalnych wspólnot, co doprowadziło go do pracy w Papieskim Instytucie Nauk Biblijnych w Rzymie. W 1937 roku rozpoczął posługę duszpasterską w Rzeczycy. Jego kariera zyskała nowy wymiar, gdy przeniósł się na parafię św. Jakuba Apostoła w Warszawie, gdzie wykazał się niezwykłym zaangażowaniem i charyzmą.

W czerwcu 1938 roku ksiądz Puder objął stanowisko rektora-wikariusza kościoła św. Jacka. Jego mianowanie nie uszło uwadze skrajnej prawicy, która szybko wytoczyła przeciwko niemu kampanię nienawiści, wywołując oburzenie jego żydowskim pochodzeniem. W sytuacji napięcia społecznego, 3 lipca 1938 roku, Puder padł ofiarą brutalnego ataku, gdy podczas mszy został spoliczkowany przez mężczyznę krzyczącego „to jest Żyd!”. Oburzenie wywołało nie tylko to wydarzenie, ale i postawy, które utrzymywały, że nie powinno się mianować na księży osób pochodzenia żydowskiego, nawet po przyjęciu chrztu.

W obliczu zbliżającej się wojny, ksiądz Puder opuścił Warszawę i osiedlił się w Białołęce, gdzie pracował w kaplicy sióstr rodziny Maryi, które prowadziły sierociniec. Niestety, 24 kwietnia 1941 roku został aresztowany przez gestapo, po doniesieniu księdza Stanisława Trzeciaka, za to, że nie nosił opaski, której wymagali Niemcy od wszystkich Żydów. Został skazany na rok i osiem miesięcy więzienia, a po pogorszeniu się jego stanu zdrowia trafił do szpitala więziennego, gdzie dzięki interwencji sióstr zakonnych udało mu się uciec 12 listopada 1942 roku.

Do momentu wyzwolenia, Puder pozostawał w ukryciu u sióstr rodziny Maryi w Białołęce, a po zakończeniu wojny wrócił do Warszawy. Niestety, jego życie zakończyło się tragicznie. 23 stycznia 1945 roku został potrącony przez sowiecki samochód ciężarowy i cztery dni później zmarł w szpitalu przy ul. Grochowskiej. Został pochowany na cmentarzu Bródnowskim w Warszawie, gdzie spoczywa w kwaterze 91A-1-7.

Przypisy

  1. Tadeusz (ksiądz) Puder [hasło w wyszukiwarce cmentarnej] [online], brodnowski.grobonet.com [dostęp 27.06.2024 r.]
  2. Hubert Jerzy Kaczmarski: Niezwykłe dzieje ks. Tadeusza Pudra. [dostęp 05.09.2018 r.]
  3. a b c d e f g Dariusz Libionka, Jan Grabowski. Anatomia donosu ks. Stanisława Trzeciaka na ks. Tadeusza Pudra. „Zagłada Żydów. Studia i Materiały”. 13, s. 641–676, 2017 r. ISSN 1895-247X.
  4. a b Żydzi w Polsce. Dzieje i kultura. Leksykon. Jerzy Tomaszewski, Andrzej Żbikowski (red.). Warszawa: 2001, s. 390. ISBN 83-86859-58-X.

Oceń: Tadeusz Puder

Średnia ocena:4.54 Liczba ocen:13