Czesław Sokołowski

---

Życiorys

Czesław Sokołowski, po ukończeniu szkoły średniej w Warszawie, w 1895 roku podjął studia w Archidiecezjalnym Seminarium Duchownym, gdzie kształcił się aż do 1899 roku. Po tym okresie kontynuował naukę w Akademii Duchownej z siedzibą w Petersburgu.

W 1915 roku, za swoje osiągnięcia akademickie, uzyskał doktorat od Kongregacji Spraw Szkolnych w Rzymie. Po powrocie do Warszawy, objął stanowisko wykładowcy zarówno w Archidiecezjalnym Seminarium Duchownym, jak i na Wydziale Teologii Katolickiej Uniwersytetu Warszawskiego.

W 1919 roku Sokołowski otrzymał sakrę biskupią i rozpoczął swoją misję jako biskup pomocniczy w diecezji siedleckiej, z siedzibą biskupią w Pentacomii.

Po rezygnacji o. Jacka Woronieckiego z rektoratu Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Czesław Sokołowski pełnił tę funkcję przez krótki czas, od 19 października 1924 do 17 kwietnia 1925 roku.

W ówczesnym czasie Sokołowski stał się centralną postacią w jednym z istotniejszych sporów pomiędzy rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Stolicą Apostolską. Papież Pius XI planował mianować go biskupem diecezjalnym sandomierskim, po tym jak w 1935 roku przeniesiono dotychczasowego ordynariusza, Włodzimierza Jasińskiego, do diecezji łódzkiej. Władze polskie jednakże nie zaakceptowały tej nominacji, co w rezultacie spowodowało, że administratorem sandomierskiej diecezji od 1936 roku został Jan Kanty Lorek.

Po nagłej śmierci biskupa Henryka Przeździeckiego, Sokołowski pełnił obowiązki administratora apostolskiego diecezji siedleckiej w latach 1940–1946.

W 1944 roku biskup Sokołowski został skazany na śmierć przez Wojskowy Sąd Specjalny Obszaru Warszawskiego Armii Krajowej, jednak wyrok ten nie został zatwierdzony przez komendanta Obszaru. Cała sprawa trafiła do Komisji Sądzącej Walki Podziemnej, która zdecydowała o nałożeniu na niego kary infamii. Wówczas jego rzekoma współpraca z Niemcami budziła wiele kontrowersji, jednak w obecnych czasach jego działalność jest oceniana znacznie łagodniej.

Po zakończeniu swojej misji w diecezji siedleckiej w 1946 roku, Sokołowski osiedlił się w Michalinie. Zmarł w późniejszym okresie, a jego miejsce spoczynku znajduje się na cmentarzu Bródnowskim w Warszawie, na kwaterze 7C-4-4.

Publikacje

Oto niektóre z ważniejszych publikacji Czesława Sokołowskiego, które miały znaczący wpływ na rozwój literatury i krytyki literackiej w Polsce.

• 1916: Przysięga antymodernistyczna. Studium krytyczne,
• 1917: Problem nawrócenia w najnowszej powieści Stefana Żeromskiego. Szkic krytyczny,
• 1918: Alfred Loisy. Analiza psychologiczna.

---

Oceń: Czesław Sokołowski

---