Stefan Gałkowski to postać, która znacząco wpisała się w historię polskiego świata sztuki. Urodził się 1 maja 1912 roku w Warszawie, a swoje życie zakończył 11 marca 1984 roku w Krakowie. Był on nie tylko artystą plastykiem, ale również twórcą wyjątkowych monumentalnych gobelinów, które zachwycały zarówno swoją estetyką, jak i techniką wykonania.
Jego prace są uznawane za niezwykle ważne w kontekście polskiego rzemiosła artystycznego, reprezentując połączenie tradycyjnych technik z nowatorskim podejściem do formy i kolorystyki.
Życiorys
W 1934 roku ukończył studia na Wydziale MalarstwaAkademii Sztuk Pięknych w Warszawie, pod czujnym okiem uznanych mistrzów: Mieczysława Kotarbińskiego, który specjalizował się w malarstwie oraz Karola Stryjeńskiego, znawcy kompozycji brył i płaszczyzn. Równocześnie aktywnie uczestniczył w zajęciach na Wydziale Architektury Wnętrz, gdzie jego mentorem był Wojciech Jastrzębowski.
W 1937 roku, jako stypendysta Funduszu Kultury Narodowej, poszerzył swoje horyzonty artystyczne we Francji i Włoszech. W dniu 22 czerwca 1937 roku zawarł związek małżeński z Heleną z domu Nizioł. W latach 1938–1939 kontynuował naukę w warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych, jednak w roku 1939 stał się członkiem rzeczywistym Bloku Zawodowych Polskich Artystów Plastyków.
W czasie okupacji niemieckiej spędzał czas w rodzinnej miejscowości żony, w Morawicy k. Krakowa, gdzie na nowo organizował zarówno swoje życie, jak i twórczość artystyczną. Po wojnie, w 1945 roku, przystąpił do Związku Polskich Artystów Plastyków (ZPAP). W latach 1946–1950 pełnił obowiązki profesora w Wyższej Szkole Sztuk Pięknych w Krakowie.
Od 1955 roku pracował jako rzeczoznawca naukowy w Centralnej Komisji Kwalifikacyjnej dla Pracowników Nauki. W 1956 roku rozpoczął wykłady na Wydziale Tkaniny Artystycznej w Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, a od 1965 roku pełnił funkcję Kierownika Katedry Gobelinu na Wydziale Malarstwa tej uczelni. W 1946 roku objął także kierownictwo artystyczne w zakładach włókienniczych Spółdzielni „Wanda” w Krakowie.
Od 1954 roku współpracował z Ministerstwem Przemysłu Lekkiego, projektując dywany strzyżone. Wraz z żoną Heleną, stał się jednym z najbardziej uznawanych artystów w dziedzinie polskiego gobelinu druga połowa XX wieku.
Ordery i odznaczenia
Stworzono szczegółową listę odznaczeń, które zdobył Stefan Gałkowski. Wśród przyznanych mu wyróżnień znajdują się:
- krzyż kawalerski Orderu Odrodzenia Polski,
- złoty krzyż zasługi (przyznany 24 października 1947),
- medal 10-lecia Polski Ludowej (przyznany 28 lutego 1955).
Nagrody
Wyróżnienia przyznane artyście obejmują szereg prestiżowych nagród, które doceniają jego wkład w sztukę. Oto niektóre z nich:
- nagroda państwowa III stopnia (zespołowa) za gobeliny pt. Teatr, Hutnicy i Porwanie Europy w roku 1952,
- nagroda Miasta Krakowa w roku 1978.
Przypisy
- GAŁKOWSKI - Encyklopedia w INTERIA.PL [online], encyklopedia.interia.pl [dostęp 25.02.2020 r.]
- Gałkowski | Grove Art [online], www.oxfordartonline.com [dostęp 25.02.2020 r.]
- Bożena Gałkowska, Stefan Gałkowski 1912–1984, Gazeta Wyborcza, 27.05.2008 r.
- Uchwała Prezydium Rządu w sprawie przyznania nagród za osiągnięcia w dziedzinie nauki, postępu technicznego, literatury i sztuki za rok 1952. „Trybuna Ludu”, 23.07.1952 r.
- M.P. z 1955 r. nr 103, poz. 1410 - Uchwała Rady Państwa z dnia 28.02.1955 r.
- M.P. z 1947 r. nr 135, poz. 841 „za ofiarną, pełną inicjatywy pracę w przemyśle włókienniczym”.
- Laureaci nagród miasta Krakowa 1978 [w:] „Dziennik Polski”, 20-21.05.1978 r., s. 7.
- Huml 1989, s. 17.
- Stefan Gałkowski, ArtInfo.
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Danuta Kwiatkowska | Aleksandra Gryka | Narcyza Żmichowska | Paulina Holtz | Klementyna Umer | Paweł Szymański (kompozytor) | Aleksander Orłowski (malarz) | Eugeniusz Morawski-Dąbrowa | Żurom | Helena Bobińska | Janusz Stanny | Anna Wątróbska-Wdowiarska | Tomasz Wróblewski (muzyk) | Patrycja Piekutowska | Jerzy Leszczyński | Halina Bruczówna | Jerzy Maciejewski | Lubay | Barbara Halmirska | Piotr KuncewiczOceń: Stefan Gałkowski