Aleksandra Gryka


Aleksandra Gryka to wyjątkowa osobowość w polskim życiu muzycznym, urodzona 17 maja 1977 roku w Warszawie. Jako kompozytorka zdobyła uznanie w różnych kręgach artystycznych.

Jej prace charakteryzują się różnorodnością stylów oraz głęboką emocjonalnością, co sprawia, że stanowią one ważny element współczesnej muzyki polskiej.

Życiorys

Urodziny Aleksandry Gryki miały miejsce 17 maja 1977 roku w stolicy Polski, Warszawie. Już od szóstego roku życia uczyła się gry na fortepianie, co stało się fundamentem jej muzycznej kariery. W 1997 roku ukończyła Państwową Średnią Szkołę Muzyczną II stopnia im. Fryderyka Chopina, gdzie zyskała uznanie, zdobywając nagrody za swą improwizację oraz za aktywną działalność koncertową.

W 2003 roku, z wyróżnieniem, ukończyła studia z zakresu kompozycji, które odbyły się pod okiem Krystyny Moszumańskiej-Nazar, a także z zakresu kompozycji komputerowej u Magdaleny Długosz w Akademii Muzycznej w Krakowie. Jej edukacyjna ścieżka obejmowała również uczestnictwo w kursach kompozytorskich, które odbyły się w miejscach takich jak Kraków, Helsinki, Buckow oraz Reichenau.

Twórczość Gryki charakteryzuje się bezkompromisowością oraz eksperymentalnym podejściem. Choć jej dzieła mają swoje korzenie w tradycjach modernizmu, najważniejsze dla niej są oryginalność oraz kolorystyka. Skrupulatnie tworzy utwory przeznaczone na instrumenty, jednocześnie poszukując inspiracji w muzyce elektronicznej. Inspiracje czerpie z szerokiego wachlarza źródeł, do których należą prace Iannisa Xenakisa, Fryderyka Chopina oraz Gérarda Griseya. Jej twórczość zbliża się do spektralizmu i sonoryzmu, które są jej bliskie.

Kiedy mówimy o sukcesach Gryki, jej kompozycje były wykonywane w wielu krajach, takich jak Niemcy, Francja, Wielka Brytania, Włochy oraz Stany Zjednoczone. Utwory te można było usłyszeć podczas renomowanych festiwali, w tym Warszawskiej Jesieni (2003: prawykonanie „Interialcell”), Sacrum Profanum oraz festiwalu Juilliard Focus!. Dzieła Gryki również znalazły się w repertuarze takich zespołów jak an_ARCHE new music ensemble czy Kwadrofonik.

W 2005 roku podjęła się komponowania muzyki do spektakli teatralnych. Kolejnym znaczącym punktem w jej karierze było wystawienie futurystycznego baletu Alpha Kryonia w Teatrze Wielkim – Operze Narodowej w 2006 roku. Muzyka do tego dzieła została stworzona we współpracy z choreografem Jackiem Przybyłowiczem i została zainspirowana twórczością Stanisława Lema.

Twórczość

Twórczość Aleksandry Gryki obejmuje wiele interesujących kompozycji, które powstawały na przestrzeni lat. Oto niektóre z nich:

  • 1999: For D. na fortepian,
  • 2000: LIEN-AL na wiolonczelę, klawesyn i akordeon,
  • 2000: High3bbingNor. na orkiestrę symfoniczną,
  • 2000: Interioryzacion na komputer,
  • 2001: OXYGEN nr.369,1 na taśmę i fortepian,
  • 2001: NonStopping center na klawesyn solo,
  • 2001: (1”)exists as…(-1”) na flet, akordeon, fortepian, trzy perkusje i wiolonczelę,
  • 2002: Project ien na taśmę, video i tancerkę,
  • 2002: JaIchIJe na kwartet smyczkowy i marimbę,
  • 2003: Interialcell na zespół instrumentalny,
  • 2003: Alpha Kryonia XE balet,
  • 2004: eSU na taśmę i elementy wideo,
  • 2004: konstrunity 0100 na 12 głosów,
  • 2004–2005: Tii na sopran i zespół instrumentalny z projektu opera saga Komander Kobayashi,
  • 2005: ambeoidal MTOCSs na klarnet, marimbę, fortepian, skrzypce, taśmę i video,
  • 2006: NTvacou na recorder kontrabasowy, klawesyn, skrzypce i wiolonczelę,
  • 2006: SCREAM YOU, opera z projektu Kommander Kobayashi II,
  • 2006: Youmec na klawesyn i taśmę,
  • 2007: {FFO.NO.}e na wiolonczelę,
  • 2007: BAe 146 OY-CRG.Sylar na zespół instrumentalny,
  • 2008: NEI na skrzypce, taśmę i video,
  • 2008: SCREEM QUEEN opera, powstała we współpracy z NOVOFLOT,
  • 2009: t.Aamiper na orkiestrę, trąbkę solo i elektronikę,
  • 2009: The LighetM na kwartet smyczkowy,
  • 2010: Erschöpfung opera we współpracy z NOVOFLOT,
  • 2011: Glück opera we współpracy z NOVOFLOT,
  • 2011: einerjedeneither na orkiestrę,
  • 2012: observerobserver na recorder peatzold kontrabasowy, flet kontrabasowy, elektronikę i video,
  • 2012: 10,12,13,-31 na kwartet smyczkowy,
  • 2013: das Schloss opera we współpracy z NOVOFLOT,
  • 2013: Der Sieg Uber die Sonne opera we współpracy z NOVOFLOT,
  • 2013: A.CELLfalserator na dwa fortepiany,
  • 2014: W.ALTER’s(Z) na mezzosopran, dwóch pianistów, dwóch perkusistów i elektronikę,
  • 2015: |H_He| na chór.

Nagrody i nominacje

Aleksandra Gryka, uznawana za jedno z czołowych nazwisk w dziedzinie muzyki współczesnej, zdobyła liczne nagrody oraz nominacje, które potwierdzają jej talent oraz innowacyjne podejście do sztuki dźwięku.

  • W 2000 roku otrzymała I nagrodę na Konkursie Kompozytorskim EuroArtMeeting we Wrocławiu za utwór High3bbingNor,
  • W latach 2003 oraz 2006 była nominowana do prestiżowego Paszportu „Polityki”,
  • W 2004 roku zdobyła nagrodę fundacji Christoph und Stephan Kaske-Stiftung za swoją twórczość elektroakustyczną,
  • W 2006 roku zyskała nominację do Nagrody TVP Kultura,
  • W 2009 roku otrzymała nominację do Nagrody Mediów Publicznych „Cogito”,
  • W 2012 roku zdobyła nagrodę za muzykę do przedstawienia Trash Story na XII Ogólnopolskim Festiwalu Dramaturgii Współczesnej „Rzeczywistość Przedstawiona” w Zabrzu.

Przypisy

  1. a b c d e f g h i Aleksandra Gryka [online], Ninateka [dostęp 05.03.2021 r.]
  2. a b c d e f g h Aleksandra Gryka – wywiad, „Glissando” (3), 2005 [dostęp 05.03.2021 r.]
  3. a b c d e f g h i j k l m n o p q r Aleksandra Gryka [online], Polskie Centrum Informacji Muzycznej, 2014 [dostęp 05.03.2021 r.]
  4. a b c d e f Gryka Aleksandra [online], Map of Polish Composers [dostęp 05.03.2021 r.]
  5. Focusing on Half a Century of Polish Music [online], The Juilliard School, 19.06.2012 r. [dostęp 05.03.2021 r.]
  6. Alpha Kryonia Xe [online], Teatr Wielki Opera Narodowa [dostęp 05.03.2021 r.]

Oceń: Aleksandra Gryka

Średnia ocena:4.6 Liczba ocen:12