Halina Bruczówna


Halina Bruczówna, znana również jako Halina Wanda Bnińska, to postać, która na stałe wpisała się w historię polskiego teatru oraz kinematografii. Urodziła się w Warszawie w 1894 roku, a jej życie zakończyło się tragicznie 3 października 1937 roku w Nowym Jorku.

Była wszechstronną artystką, działającą zarówno w filmie, jak i na scenie teatralnej, a także obdarzoną talentem wokalnym, co czyniło ją osobą niezwykłą w tamtych czasach.

Biografia

Halina Bruczówna była utalentowaną aktorką, która zyskała uznanie dzięki swojemu wszechstronnemu talentowi i osobistemu magnetyzmowi. Uczyła się sztuki aktorskiej w Klasie Dramatycznej przy Warszawskim Towarzystwie Muzycznym, a swoje umiejętności wokalne doskonaliła pod okiem Stanisławy Dobrowolskiej. Jej kariera zainaugurowała się w sezonie 1913/14, kiedy to zadebiutowała w Teatrze Nowoczesnym w Warszawie. W kolejnych latach była związana z Teatrem Małym oraz Teatrem Letnim, w których zdobywała doświadczenie i uznanie wśród widzów.

Bruczówna szybko zdobyła popularność dzięki rolom w komediach i farsach, jednak jej momentem przełomowym było debiut kinowy, który miał miejsce w 1916 roku. Wkrótce stała się jedną z najbardziej znaczących postaci w polskiej kinematografii, obok Poli Negri i Mii Mary. Po wyjeździe Negri do Stanów Zjednoczonych, Bruczówna zyskała możliwość gry głównych ról.

W 1915 roku poślubiła porucznika Juliusza Ostoję-Zagórskiego, który walczył w Legionach Polskich. Ich losy potoczyły się nieprzewidywalnie, gdyż po zakończeniu I wojny światowej, para planowała wyjazd do Stanów Zjednoczonych. Niestety, podczas podróży mąż Bruczówny został wezwany do Polski i zginął podczas zamieszek w Gdańsku, co zmusiło ją do samodzielnej emigracji.

Od 1920 roku, występując jako Halina Bruzovna, grała w teatrach na Broadwayu, zdobywając ogromne uznanie. Jej najważniejszym triumfem była główna rola w musicalu Blossom Time, który doczekał się pozytywnych recenzji i uznania prasy, wyróżniającej jej „egzotyczną piękność” oraz niezwykłe umiejętności aktorskie. Bruczówna aktywnie angażowała się w życie polonijne w Ameryce, organizując koncerty i przedstawienia dobroczynne, które przyczyniły się do zbiórki funduszy na rzecz Pożyczki Odrodzenia Polski.

W 1921 roku aktorka wstąpiła w związek małżeński z skrzypkiem Eddy’m Brownem. Dwa lata później para odwiedziła Warszawę z zamiarem stworzenia zespołu baletowego, jednak projekt nie został zrealizowany. Małżeństwo okazało się nietrwałe i szybko zakończyło się rozwodem. W 1925 roku Bruczówna powróciła do Warszawy, gdzie występowała w Teatrze Polskim oraz kabarecie Qui Pro Quo, ale jej popularność nocą osłabła.

Przeżyła kolejny rozwód po trzecim małżeństwie z hrabią Wiktorem Bnińskim, po którym osiedliła się we Francji. W 1930 roku zagrała w polskojęzycznym filmie Tajemnica lekarza, powstałym w studiu Paramount w Paryżu. Bruczówna coraz rzadziej pojawiała się na deskach teatralnych, jednak sporadycznie występowała w teatrze polskim w Paryżu i Londynie. Na początku lat 30. postanowiła wrócić do Ameryki w wyniku zaproszenia od Poli Negri, spędzając tam kilka lat, w trakcie których założyła agencję teatralno-koncertową.

W 1936 roku przybyła do Polski, by omówić występy polskich artystów za oceanem, finalizując m.in. kontrakt dla Antoniny Nowickiej z Hollywood. Niestety, pogarszający się stan zdrowia uniemożliwił jej dokończenie zaplanowanych działań. Halina Bruczówna zmarła na raka piersi 3 października 1937 roku w Nowym Jorku. Jej dorobek filmowy ogranicza się do jednego tytułu, którym są Ludzie bez jutra, ale pamięć o niej jako jednej z wybitniejszych aktorek tamtej epoki pozostaje żywa.

Filmografia

Halina Bruczówna była uznaną aktorką, której kariera filmowa obejmowała wiele istotnych ról. Poniżej przedstawiamy jej filmografię, ukazującą bogaty dorobek artystyczny.

  • 1916 – Studenci,
  • 1916 – Ochrana warszawska i jej tajemnice jako Halina Zapolska,
  • 1917 – Kobieta jako Nuna, modelka,
  • 1917 – Jego ostatni czyn,
  • 1917 – Carat i jego sługi jako Tatiana, żona Jerzego,
  • 1918 – Złote bagno jako Maryna, żona hrabiego Rosetta,
  • 1918 – Sezonowa miłość jako Anna,
  • 1918 – Mężczyzna jako Halina, siostra Horskiego,
  • 1918 – Melodie duszy jako Maria, córka hrabiego X,
  • 1918 – Carska faworyta jako Matylda Krzesińska,
  • 1919 – Przestępcy jako Lila, żona Wirskiego,
  • 1919 – Ludzie bez jutra jako aktorka Lola Wirska,
  • 1930 – Tajemnica lekarza.

Każda z tych ról przyczyniła się do jej rozwoju jako aktorki oraz do pozostawienia trwałego śladu w historii kina.

Odniesienia w kulturze masowej

Halina Bruczówna, jako znakomita aktorka, znalazła swoje miejsce w kulturze masowej. W przedwojennej piosence zatytułowanej Kino, autorstwa Andrzeja Własta, jest wspomniana w kontekście swojego talentu i wybitności.

Albo jakie to przyjemne jest dla ócz
Gdy w dramacie gra Junosza albo Brucz

Tekst ten odzwierciedla sentyment wobec jej wybitnych występów, które zapisały się w pamięci widzów.

Więc też chciałby każdy z was
Na płótnie być z Bruczówną wraz

Te słowa podkreślają pragnienie wielu, aby móc uczestniczyć w spektaklach z jej udziałem, co świadczy o jej niebywałej charyzmie i urokowi artystycznym.

Przypisy

  1. Kino. StareMelodie.pl. [dostęp 18.01.2021 r.]
  2. Zaginiony polski film po prawie 100 latach wraca na ekrany [online], film.dziennik.pl, 10.12.2015 r. [dostęp 18.03.2020 r.]
  3. Halina Bruczówna [online], FilmPolski [dostęp 18.03.2020 r.]
  4. Halina Bruzovna – Broadway Cast & Staff | IBDB [online], www.ibdb.com [dostęp 18.03.2020 r.]
  5. The Actress in Wartime [online], www.stagebeauty.net [dostęp 18.03.2020 r.]
  6. PFA Library and Film Study Center UC Berkeley Art Museum and Pacific FilmP.L.F.S.C.U.B.A.M.P.F. Archive PFA Library and Film Study Center UC Berkeley Art Museum and Pacific FilmP.L.F.S.C.U.B.A.M.P.F., Motion Picture Classic (Jan-Dec 1920), Brooklyn, N.Y.: M.P. Pub. Co., 01.1920 r. [dostęp 18.03.2020 r.]
  7. a b c d e NITROFILM - Konserwacja i digitalizacja przedwojennych filmów fabularnych w Filmotece Narodowej [online], www.nitrofilm.pl [dostęp 18.03.2020 r.]
  8. Mark Christopher Carnes: American National Biography: Supplement. Oxford University Press, 2002 r. ISBN 978-0-19-522202-9. [dostęp 18.03.2020 r.]

Oceń: Halina Bruczówna

Średnia ocena:4.86 Liczba ocen:6