Stanisław Stawarz

---

Życiorys

Stanisław Stawarz przyszedł na świat w rodzinie Mikołaja i Eleonory z Gruców w 1871 roku. Jego starszy brat, Aleksandra, zginął z rąk Niemców w Auschwitz, co z pewnością miało wpływ na jego późniejsze wybory życiowe oraz postawę. W 1912 roku Stawarz dołączył do Drużyn Polowych „Sokoła” i wykazał się determinacją w ukończeniu kursu podoficerskiego.

Od 30 września 1914 roku uczestniczył w Legionach Polskich. Na początku służył w 7. kompanii II batalionu 2 pułku piechoty, a później objął stanowisko szefa 8. kompanii w 4 pułku piechoty. Już 1 lipca 1916 roku został mianowany chorążym po ukończeniu szkoły oficerskiej w Zegrzu. Po kryzysie przysięgowym w armii austriackiej walczył na wschodnim froncie, skąd niebawem zdezerterował.

W 1918 roku przystąpił do Polskiej Organizacji Wojskowej, a następnie do II Korpusu Polskiego. W ramach odrodzonego Wojska Polskiego, od listopada 1918, walczył w szeregach 4 pułku piechoty w obronie Przemyśla oraz Lwowa, uczestnicząc w walkach z Ukraińcami. Już w marcu 1919 roku rozpoczął pracę jako instruktor kadry i dowódca 2 kompanii w batalionie zapasowym 4 pp Leg., pomagając w jego formowaniu.

Szczególne umiejętności i odwaga Stanisława Stawarza przejawiały się w czasie walk pod Optową. Podczas intensywnego ataku wroga otrzymał rozkaz, aby powstrzymać przeciwnika, co miało na celu ochronę odwrotu własnych oddziałów. Mimo wielkiego naporu nieprzyjaciela, bronił się ze wszystkich sił, obrzucając wroga granatami i stopniowo się wycofując, walcząc na bliską odległość. Za tę heroiczność został odznaczony Orderem Virtuti Militari, co stanowi dowód na jego niezwykłe zasługi.

Następnie znalazł się w oddziale sztabowym Dowództwa Generalnego w Krakowie. Od 2 sierpnia 1920 roku dowodził 5 kompanią batalionu zapasowego 4 pp Leg. W latach 1923-1925 pełnił obowiązki oficera instrukcyjnego w Powiatowej Komendzie Uzupełnień w Kielcach, a jednocześnie pozostawał oficerem nadetatowym 2 pułku piechoty Legionów. W marcu 1925 roku przeniesiono go do 4 pp Leg. na pozycję dowódcy III batalionu. W 1928 roku zostały jego obowiązki przeniesione do dowództwa 2 Dywizji Piechoty Legionów w Kielcach, a później stał się dowódcą I batalionu w 38 pułku piechoty Strzelców Lwowskich w Przemyślu.

W czerwcu 1932 roku, Stanisław został przeniesiony do Dowództwa Okręgu Korpusu Nr X w Przemyślu, gdzie objął funkcję komendanta Okręgu Związku Strzeleckiego Nr X. W 1937 roku znalazł nowe zajęcie w Państwowym Urzędzie Wychowania Fizycznego i Przysposobienia Wojskowego na stanowisku szefa strzelectwa sportowego Komendy Głównej Związku Strzeleckiego w Warszawie. W marcu 1939 roku, pełnił służbę w PUWFiPW jako inspektor terenowy Komendy Głównej Związku Strzeleckiego.

We wrześniu 1939 roku przebywał w Ośrodku Zapasowym 27 DP we Włodzimierzu Wołyńskim, gdzie walczył w obronie miasta. Niestety, wkrótce padł w ręce sowieckie i został osadzony w Kozielsku. Tragiczny koniec jego losu nastał w wiosną 1940 roku w lesie katyńskim, gdzie zginął. Stanisław Stawarz znajduje się na liście wywózkowej 052/4 z 27 kwietnia 1940 roku, poz. 99. Jego miejsce spoczynku to Polski Cmentarz Wojenny w Katyniu, gdzie upamiętniono jego ofiarność i poświęcenie dla ojczyzny.

Życie prywatne

Stanisław Stawarz prowadził życie rodzinne z Jadwigą z Bulsiewiczów, z którą zawarł związek małżeński. Jadwiga, urodzona w 1896 roku, była jego serdeczną towarzyszką.

Para doczekała się dwojga dzieci: syn Stanisław Stefan (1920–1944) oraz córka Stefania, później znana jako Wawszczak, urodzona w 1921 roku. Niestety, los syna był tragiczny – poległ on podczas powstania warszawskiego, co odcisnęło głębokie piętno na rodzinie.

Awanse

W okresie swojej służby, Stanisław Stawarz osiągnął szereg awansów wojskowych, które odzwierciedlają jego postępy i zaangażowanie.

• sierżant – 1915,
• chorąży – 1 lipca 1916,
• podporucznik – 21 stycznia 1919,
• porucznik – 14 lutego 1920,
• kapitan – 25 sierpnia 1920,
• major – 1924.

Ordery i odznaczenia

Stanisław Stawarz otrzymał szereg zaszczytnych odznaczeń, które świadczą o jego odwadze i wyróżniającej się służbie. Wśród nich znajdują się:

• Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari nr 6217,
• Krzyż Niepodległości, przyznany 6 czerwca 1931 roku,
• Krzyż Walecznych, który otrzymał dwukrotnie,
• Złoty Krzyż Zasługi, nadany 10 listopada 1928 roku,
• Państwowa Odznaka Sportowa.

---

Oceń: Stanisław Stawarz

---