Robert Piłat

---

Życiorys

Robert Piłat swoją drogę edukacyjną zakończył w 1984 roku, uzyskując dyplom w Akademii Teologii Katolickiej w Warszawie. Jego praca magisterska, dotycząca rozumności oraz wolności działania człowieka, była oparta na analizie dzieł Immanuela Kanta, czyli „Krytyce praktycznego rozumu” oraz „Uzasadnieniu metafizyki moralności”. Praca ta powstała pod kierunkiem Andrzeja Półtawskiego.

Od roku 1983 Piłat był związany z Instytutem Filozofii i Socjologii Polskiej Akademii Nauk. Dodatkowo, w latach 1986–1991 prowadził zajęcia na Akademii Teologii Katolickiej. W 1991 bronił doktorat na temat świadomości, bazując na dyskusjach w kontekście teorii Arona Gurwitscha, ponownie pod opieką naukową Andrzeja Półtawskiego. W okresie 1992-1995 pracował na ATK na stanowisku adiunkta, jednocześnie kontynuując działalność w IFiS PAN, gdzie zajmował się teorią poznania oraz filozofią nauki.

Dalszy rozwój kariery Piłata miał miejsce w roku 2000, kiedy to uzyskał stopień doktora habilitowanego dzięki pracy zatytułowanej „Umysł jako model świata”. W latach 2000–2004 pełnił funkcję wicedyrektora instytutu, a także kierował Zakładem Logiki i Kognitywistyki (w pierwszych latach znanym jako Zakład Logiki, Języka i Działania). W latach 2006–2008, równolegle, zarządzał nowo powstałym Instytutem Filozofii i Socjologii Akademii Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie.

W 2011 roku Piłat został uhonorowany tytułem profesora nauk humanistycznych. Od tego czasu pracuje w Instytucie Filozofii na Wydziale Filozofii Chrześcijańskiej Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie. Od 2012 roku pełnił rolę kierownika Sekcji Teorii Poznania, a po reorganizacji został zatrudniony w Katedrze Teorii Poznania.

W okresie 2000–2011 Piłat miał również zaszczyt być prezesem Polskiego Towarzystwa Fenomenologicznego. W 2020 roku otrzymał prestiżową nagrodę im. księdza Józefa Tischnera za swoją książkę „O rozsądku i jego szaleństwach”.

Twórczość

Robert Piłat, znany ze swojego wkładu w literaturę i filozofię, ma na swoim koncie wiele wartościowych dzieł, które wzbogacają naszą wiedzę. Oto imponująca lista jego książek:

• 1993: Czy istnieje świadomość,
• 1999: Umysł jako osobisty model świata,
• 2003: Krzywda i zadośćuczynienie,
• 2006: Doświadczenie i pojęcie,
• 2007: O istocie pojęć,
• 2013: Aporie samowiedzy,
• 2013: Powinność i samowiedza. Studia z filozofii praktycznej,
• 2019: O rozsądku i jego szaleństwach,
• 2020: O pułapkach poznania.

Dodatkowo, jego prace obejmują również przekłady, które przyczyniają się do popularyzacji myśli filozoficznej:

• 1994: M. Lipman, Marek,
• 1996: H. Arendt, Wola,
• 2016: H. Arendt, Życie umysłu (wspólnie z H. Buczyńską-Garewicz i B. Baranem).

Warto również wspomnieć o podręcznikach, które Piłat stworzył w kooperacji z innymi autorami, kierując się merytorycznym przygotowaniem młodzieży do myślenia krytycznego:

• 2001: Edukacja filozoficzna dla klasy I gimnazjum (wspólnie z A. Aduszkiewiczem i P. Marciszukiem),
• 2003: Edukacja filozoficzna dla klasy II gimnazjum (wspólnie z P. Marciszukiem),
• 2005: Edukacja filozoficzna dla klasy III gimnazjum.

Popularyzacja filozofii

Robert Piłat, znany ze swojej działalności w zakresie popularyzacji filozofii, przyczynił się do szerzenia wiedzy w tej dziedzinie poprzez różnorodne audycje radiowe oraz telewizyjne. Jego programy stały się ważnym elementem polskiej kultury medialnej, inspirując słuchaczy do refleksji nad zagadnieniami filozoficznymi.

• – Sed contra (internetowe radio filozoficzne),
• – 2003–2007: Sowa Minerwy (autorska audycja cykliczna na żywo) – Polskie Radio Program II,
• – 2008: Filozofia według Roberta Piłata – Polskie Radio Program II,
• – 2008–2009: Nowa mowa (stały udział w rocznym cyklu audycji) – Polskie Radio Program II,
• – 2008–2009: Filozoficzne pytania wielkich pisarzy (cykl autorskich audycji) – Polskie Radio Program II,
• – 2011–2012: Klub Trójki (udział w szeregu audycji) – Polskie Radio Program III,
• – 2016–2020: Rachunek myśli – Polskie Radio Program II,
• – 2017–2018: Dziennik filozofa – TVP Kultura,
• – 2020: Myśli na ten czas – TVP Kultura.

Jego prace starają się przekazywać złożoność myśli filozoficznej w przystępny sposób, angażując szerokie grono odbiorców. Dzięki tym inicjatywom Piłat wzbogacił polski dyskurs filozoficzny oraz przyciągnął uwagę nowych słuchaczy do tej ważnej dziedziny. Jego programy są nie tylko platformą do rozmów o filozofii, ale także miejscem, gdzie każdy może odkrywać nowe idee i perspektywy.

---

Oceń: Robert Piłat

---