Ignacy Adamczewski

---

Życiorys

Ignacy Adamczewski był synem Łukasza. Ukończył maturę w warszawskim Gimnazjum im. E.A. Rontalera w 1926 roku. W roku 1931 zdobył dyplom na Uniwersytecie Warszawskim. Od 1932 roku był stypendystą Funduszu Kultury Narodowej. W 1936 roku uzyskał tytuł doktora, pracując jako asystent i współpracownik profesora Czesława Białobrzeskiego. Tematem jego pracy doktorskiej była „Ruchliwość i rekombinacja jonów w zjonizowanych ciekłych dielektrykach w zależności od lepkości cieczy”. Obszar ten Adamczewski rozwijał przez całe życie, zdobywając liczne osiągnięcia i stając się jednym z czołowych przedstawicieli tej dziedziny nauki na świecie, zakładając własną szkołę naukową.

W 1935 roku, z dniem 1 stycznia, został mianowany na stopień podporucznika rezerwy z 1521. lokatą w korpusie oficerów piechoty. Wziął aktywny udział w kampanii wrześniowej. Po najeździe niemieckim kontynuował swoje badania w trudnych warunkach okupacji, współpracując z profesorem Białobrzeskim. W 1940 roku został aresztowany z powodu działalności konspiracyjnej i przez krótki czas był przetrzymywany w obozie koncentracyjnym Auschwitz. Pod koniec II wojny światowej prowadził tajne wykłady z fizyki medycznej oraz stworzył skrócony podręcznik z tej dziedziny, który został wydany potajemnie jako skrypt, a po wojnie wznowiony z pomocą Szwedów. Latem 1944 roku, razem z żoną oraz czteroletnim synem, opuścił Warszawę i osiedlił się na wsi pod Łowiczem.

Na początku 1945 roku Adamczewski został zastępcą profesora w nowo powstającym Uniwersytecie Łódzkim. W lipcu tego samego roku udał się do Gdańska, aby zdobyć sprzęt pozostały po przedwojennej Politechnice i wówczas dostrzegł pilną potrzebę zatrudnienia fizyka na uczelni, postanawiając przenieść się do Gdańska, co miało miejsce w sierpniu. Nowa rzeczywistość, z jaką się zmierzył, była niezwykle trudna. Dysponując jedynie kilkoma współpracownikami, musiał uporządkować pomieszczenia, zbierać pozostałości aparatury i przygotować zajęcia. 21 września 1945 roku otrzymał oficjalną nominację na kierownika Katedry Fizyki, oznaczonej numerem II, a 22 października wygłosił pierwszy wykład, zapoczątkowując regularne zajęcia dla studentów.

Prof. Adamczewski kierował II Katedrą Fizyki Politechniki Gdańskiej do 1969 roku. Ponadto do roku 1969 zarządzał także Katedrą Fizyki na Akademii Medycznej. W 1962 roku uzyskał tytuł profesora zwyczajnego. Był to czas niezwykle intensywnej pracy naukowej. Do 1969 roku opublikował 115 prac, głównie w obszarze ciekłych dielektryków, a jego uczniami, którzy uzyskali doktoraty, stało się 15 osób. Na międzynarodowej scenie wykształciła się reputacja „gdańskiej szkoły ciekłych dielektryków”. Jego osiągnięcia zebrane w monografii „Jonizacja i przewodnictwo ciekłych dielektryków” z 1965 roku zostały wydane przez PWN oraz przetłumaczone na język angielski, francuski i rosyjski. Dodatkowo zajmował się fizyką jądrową, zwłaszcza detekcją i dozymetrią promieniowania, wydając w 1959 roku pionierską monografię „Ochrona zdrowia przed promieniowaniem jonizującym”.

Profesor Adamczewski pisał podręczniki dotyczące fizyki klasycznej oraz współczesnej, z których korzystali studenci kierunków technicznych, jak również publikacje z obszaru fizyki medycznej i biofizyki dedykowane dla studentów kierunków medycznych. Zmarł, a jego miejsce spoczynku znajduje się na Cmentarzu Srebrzysko w Gdańsku (rejon III, kwatera I, skarpa, grób 28).

Przebieg pracy zawodowej

• 1932−39 − asystent Zakładu Fizyki UW (prof. Cz. Białobrzeski); okupacja w Warszawie; tajne wykłady z fizyki medycznej,
• 1945−46 z-ca profesora, kierownik Katedry Fizyki II, Wydział Chemii Politechniki Gdańskiej,
• 1946−69 kierownik Katedry Fizyki II. Wydziału Chemii Politechniki Gdańskiej, prof. nadzw., prof. zwycz.,
• 1969−74 dyrektor Międzywydziałowego Instytutu Fizyki Politechniki Gdańskiej.

Ważniejsze funkcje

• 1945−74 kierownik Katedry Fizyki, Dyrektor Instytutu Fizyki Politechniki Gdańskiej,
• 1953−54 oraz 1966−69 Dziekan Wydziału Chemicznego Politechniki Gdańskiej.

Wypromowani doktorzy

• Olgierd Gzowski,
• Józef Terlecki,
• Sylwester Bernasik,
• Bronisław Jachym,
• Wiktor Nowak,
• Tadeusz Umiński,
• Andrzej Januszatis,
• Wiktor Zając,
• Jerzy Kortz,
• Adolf Fiałkiewicz,
• Marian Grodel.

---

Oceń: Ignacy Adamczewski

---