Natan Rapaport

---

Życiorys

Natan Rapaport przyszedł na świat w środowisku żydowskich robotników. W latach 1931–1936 kształcił się w rzeźbiarskiej pracowni pod kierunkiem Tadeusza Breyera na Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. W kolejnych latach, w 1936 i 1939 roku, zdobywał doświadczenie artystyczne na stypendiach w Francji oraz Włoszech.

Po rozpoczęciu II wojny światowej, Rapaport udał się w kierunku obszarów okupowanych przez ZSRR. Gdy Niemcy zaatakowali Związek Radziecki, został ewakuowany do Taszkentu, a następnie dotarł do Nowosybirska. Po wojnie, w połowie 1946 roku, wrócił z powrotem do Warszawy. Tam, w partnerstwie z architektem Leonem Markiem Suzinem, zrealizował projekt pomnika Bohaterów Getta w Warszawie, który został odsłonięty 19 kwietnia 1948 roku.

W 1950 roku artysta opuścił Polskę, kierując swoje kroki do Paryża, a później do Izraela. Rok 1959 przyniósł mu przeprowadzkę do Nowego Jorku, gdzie w 1965 roku otrzymał amerykańskie obywatelstwo.

Na początku swojej kariery Rapaport koncentrował się na rzeźbach portretowych, co kontynuował również w ZSRR. Jednak w obliczu tragedii Holokaustu skupił się na rzeźbie monumentalnej, gdzie jego pierwszą ważną realizacją był właśnie warszawski pomnik Bohaterów Getta. W Izraelu, a później w Stanach Zjednoczonych, stworzył wiele pomników, wśród których krytycy sztuki často wyróżniają „Zwój Ognia” (1971). Pomnik ten znajduje się w Lesie Męczenników na Wzgórzach Judejskich w pobliżu Jerozolimy, a jego forma przedstawia dwa zwoje Tory, zdobione scenami związanymi z historią żydowską, w tym Diasporą, Holokaustem oraz współczesnym państwem Izrael.

Jego twórczość można również podziwiać w Filadelfii, gdzie znajduje się pomnik upamiętniający sześć milionów żydowskich męczenników-ofiar Holokaustu, powstały w 1964 roku. W 1985 roku w Jersey City w stanie New Jersey, artysta ufundował rzeźbę przedstawiającą amerykańskiego żołnierza, niosącego na rękach Żyda uratowanego z Holocaustu.

Warto również zaznaczyć, że w 1948 roku prezydent RP Bolesław Bierut uhonorował Rapaporta Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski.

---

Oceń: Natan Rapaport

---