Mieczysław Bibrowski


Mieczysław Bibrowski, urodzony 25 grudnia 1908 roku w Warszawie, to postać niezwykle istotna w polskiej kulturze i historii. Był prawdziwym multidyscyplinarnym twórcą, łączącym pasje prawnicze z literackimi.

Jego życie, kończące się 14 września 2000 roku, również w Warszawie, było bogate w różnorodne doświadczenia, które kształtowały jego działalność jako dziennikarza, poety oraz tłumacza. Bibrowski wywodził się z żydowskiego pochodzenia, co miało istotny wpływ na jego twórczość oraz podejście do wielu tematów, które podejmował.

Życiorys

Mieczysław Bibrowski przyszedł na świat w Warszawie w żydowskiej rodzinie, jako potomstwo Władysława oraz Leonii. Uczył się w warszawskim Gimnazjum im. Mikołaja Reja, które ukończył w 1926 roku. Już w czasach szkolnych dał się poznać jako innowacyjny redaktor oraz inicjator pisma Kwadryga. W gronie redaktorów znaleźli się jego koledzy z klasy, późniejsi literaci, tacy jak Stanisław Ryszard Dobrowolski oraz Wiesław Wernic, artysta Feliks Topolski, a także działacz polityczny Jerzy Jodłowski.

Po zdaniu matury podjął studia prawnicze na Uniwersytecie Warszawskim, aktywnie uczestnicząc w życiu społecznym jako członek Związku Polskiej Młodzieży Socjalistycznej. W tym czasie zawiązała się jego przyjaźń ze Stanisławem Dubois.

Na etapie studiów był również jednym z pionierów grupy literackiej, która przyjęła nazwę swojego pisma, Kwadryga, stając się regularnie publikowanym periodykiem literackim. W tej edycji znaleźć można było jego wiersze, choć z czasem wycofał się z aktywności poetyckiej. Jego wspomnienia z tego okresu zostały zebrane w artykule zatytułowanym *Pierwszy okres „Kwadrygi”*, który ukazał się w miesięczniku Poezja w 1979 roku.

Po pomyślnym ukończeniu studiów, w 1932 roku rozpoczął pracę jako aplikant w kancelarii prawniczej Teodora Duracza. Cztery lata później włączył się w tworzenie lewicowego miesięcznika literackiego Oblicze Dnia, przy niezrównanym wsparciu pisarza Andrzeja Struga oraz międzynarodowej korespondencji z Romainem Rollandem. Co więcej, współpracował z takimi pismami jak Robotnik oraz Dziennik Popularny.

W jego życiu zdarzyły się momenty trudne, bowiem dwukrotnie został aresztowany za sprawy polityczne, co zmusiło go do wyjazdu do Francji w 1938. Tam nawiązał kontakt korespondencyjny, przesyłając artykuły do Dziennika Współczesnego oraz tygodnika Epoka. Po rozpoczęciu II wojny światowej odbył działalność w francuskim Ruchu Oporu, prowadząc m.in. nasłuch radiowy. Po wojnie, przyczynił się do powołania Towarzystwa Przyjaźni Francusko-Polskiej z siedzibą w Paryżu, gdzie na przewodniczącego wybrano Frédérica Joliot-Curie. Został również korespondentem PAP.

W 1948 roku aktywnie przyczynił się do organizacji Międzynarodowego Kongresu Intelektualistów w Obronie Pokoju w Wrocławiu, co zaowocowało wizytą Pabla Picassa w Polsce, gdzie na pokładzie samolotu do Polski przeprowadzono z nim wywiad prasowy. W 1950 roku, zmuszony do deportacji z Francji, powrócił do Warszawy i przez kolejne lata pracował w dyrekcji zagranicznej Polskiego Radia, a później jako korespondent PAP w Belgradzie między 1955 a 1960 rokiem.

Do 1973 roku, kiedy to przeszedł na emeryturę, kontynuował pracę w warszawskim biurze PAP. W międzyczasie jego teksty, wspomnienia oraz polemiki na temat znanych postaci literackich oraz Kwadrygi zaczęły się regularnie ukazywać na łamach tygodnika Literatura oraz miesięcznika Poezja. 23 sierpnia 1980 roku z entuzjazmem podpisał apel 64 uczonych oraz pisarzy do władz komunistycznych o rozpoczęcie dialogu z robotnikami.

Mieczysław Bibrowski mieszkał przy ulicy Odolańskiej 23 na warszawskim Mokotowie, w dawnym domu należącym do pracowników PAP. Poza tym jego córki, Hanna i Zofia, osiedliły się w Australii. Literacki dorobek Bibrowskiego znalazł swoje miejsce na cmentarzu żydowskim przy ulicy Okopowej w Warszawie, na kwaterze 2.

Opracowania

Mieczysław Bibrowski przyczynił się do wielu znaczących opracowań w dziedzinie sztuki i literatury. Jednym z jego najważniejszych dzieł jest Picasso w Polsce, które jest albumem stanowiącym pracę zbiorową, redagowaną przez samego Bibrowskiego. Opracowanie graficzne tego dzieła przygotował Janusz Bruchnalski, a publikacja ukazała się w Wydawnictwie Literackim w 1979 roku. Publikacja ta, oznaczona ISBN 83-08-00080-0, miała na celu przybliżenie dorobku Picassa w kontekście polskiej kultury.

Kolejnym istotnym dziełem, które jest owocem pracy Mieczysława Bibrowskiego, jest Grażyna Bacewicz, Pożądanie: balet w dwóch aktach. To dzieło stanowi kontynuację baletu stworzonego przez Bogusława Madeya. Scenariusz baletowy opracowany przez Bibrowskiego został zaczerpnięty z teatralnej sztuki Pabla Picassa pt.: Le désir attrapé par la Queue. Publikacja ta ukazała się w 1986 roku nakładem Polskiego Wydawnictwa Muzycznego, posiada numer PWM 8695 oraz ISBN 83-224-2321-7.

Tłumaczenia

– Pablo Picasso, Pożądanie schwytane za ogon (szuka teatralna z 1941; publikacja: „Dialog” 1967)

– Annette Laming, Skarby w grocie Lascaux (seria: „Omega: biblioteka wiedzy współczesnej”, Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1968)

– Jean-Paul Crespelle, Montmartre w czasach Picassa: 1900-1910 (Państwowy Instytut Wydawniczy 1987, ISBN 83-06-01538-X)

– Boris Souvarine, Stalin. Zarys historii bolszewizmu (wespół z Marią Braunstein; tłumaczenie przygotowane dla wydawnictwa II obiegu w PRL)

– Françoise Giroud, Jenny Marks czyli Żona diabła (Czytelnik 1995, ISBN 83-07-02386-6)

Przypisy

  1. Cmentarze m. st. Warszawy. Cmentarze żydowskie. Warszawa: Rokart, 2003 r. ISBN 83-916419-3-7.
  2. Grób Mieczysława Bibrowskiego w bazie danych Cmentarza Żydowskiego przy ul. Okopowej w Warszawie.
  3. Apel (dokument KSS KOR, Archiwum Opozycji IV/04.05.43).

Oceń: Mieczysław Bibrowski

Średnia ocena:4.7 Liczba ocen:22