Roman Dobrzyński, urodzony w Warszawie 1 listopada 1937 roku, jest postacią o wielkim dorobku w dziedzinie mediów i kultury. Jest to nie tylko uznany dziennikarz, ale również pasjonat języka esperanto.
W ciągu swojej kariery zaczął się angażować w różne formy dziennikarstwa, w tym jako reporter telewizyjny, gdzie jego prace przyczyniły się do wzbogacenia krajobrazu medialnego w Polsce. Dodatkowo, Dobrzyński zyskał uznanie jako reżyser filmów dokumentalnych, tworząc dzieła, które mają na celu przybliżenie widzom istotnych społecznych i kulturowych tematów.
Działalność esperancka
Roman Dobrzyński od 2005 roku pełni zaszczytną funkcję honorowego członka Światowego Związku Esperantystów. Jego dzieło literackie, zatytułowane Ulica Zamenhofa, które jest wywiadem z wnukiem twórcy esperanta, zostało przetłumaczone na 15 różnych języków, co świadczy o jego międzynarodowym zasięgu i wpływie.
Roman Dobrzyński jest absolwentem Wydziału Prawa oraz Wydziału Dziennikarstwa Uniwersytetu Warszawskiego. Jego kariera dziennikarska rozpoczęła się w 1965 roku, a w 1973 roku dołączył do zespołu Telewizji Polskiej. W 1987 roku zdobył prestiżową nagrodę Srebrny Globus za swoją książkę poświęconą Portugalii. W ciągu swojego życia zrealizował około 200 filmów dokumentalnych oraz reportaży filmowych, przysparzając sobie uznania w branży.
W 1987 roku zorganizował Światowy Kongres Esperanta w Warszawie, upamiętniający stulecie powstania tego języka, który był największym kongresem w historii ruchu esperanckiego, zgromadzając 6 tysięcy uczestników z 64 krajów. Dwa lata później, w 1989 roku, został wiceprezesem Universala Esperanto-Asocio (Światowego Związku Esperantystów) oraz, co najważniejsze, w 2005 roku honorowym członkiem tej instytucji.
W 2003 roku Dobrzyński, udał się na Litwę, gdzie opublikował książkę La Zamenhof-strato (Ulica Zamenhofa). Ten zbiór rozmów z wnukiem Ludwika Zamenhofa, Ludwikiem Krzysztofem Zamenhofem-Zalewskim, otworzył na nowo dyskusję o historii i języku esperanto. Co więcej, nieoczekiwanie esperantyści z różnych zakątków świata wyrazili chęć przetłumaczenia tej książki i jej wydania w swoich krajach. Wśród wydanych języków znalazły się między innymi: litewski, węgierski, czeski, japoński, portugalski, chorwacki, słoweński, estoński, francuski, włoski, słowacki oraz niemiecki. Szczególnie interesujące było japońskie wydanie, które powstało w wyniku unikalnego eksperymentu lingwistycznego, w którym udział wzięło 67 esperantystów, pracujących nad kolejnymi stronami w sposób kolektywny, aby zapewnić spójność kontekstową.
Ostatnio, w 2022 roku, Dobrzyński został wyróżniony medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”, co stanowi dowód uznania jego wkładu w kulturę oraz działanie na rzecz esperanta.
Wybrane publikacje
Na podstawie zebranych materiałów źródłowych, przygotowano zestawienie wybranych publikacji, które w znaczący sposób przyczyniły się do dorobku autora. Poniżej przedstawiamy listę jego dzieł:
- hiszpania z elementarza,
- portugalia,
- la zamenhof-strato (ulica zamenhofa; 2003),
- rakontoj el oomoto (opowieści z oomoto; 2013).
Wybrana filmografia
Roman Dobrzyński to postać, której twórczość filmowa wywiera znaczący wpływ na polską kinematografię.
Oto wybrane dzieła w jego bogatej filmografii:
- Spotkanie na Batorym (scenariusz, reżyseria; 1969),
- Byłem w Anya-Nya (scenariusz, reżyseria; 1969),
- Morska dynastia (realizacja; 1969),
- Spotkanie na antypodach (zdjęcia; 1973),
- Kreta (zdjęcia; 1973),
- Zapraszam do Nałęczowa (scenariusz, reżyseria; 1984),
- Wielki początek (scenariusz, reżyseria; 1987),
- Esperanto (scenariusz, reżyseria; 1987),
- Szkoły zamiast armat (zdjęcia, scenariusz, reżyseria; 1999),
- Polonusi na świeczniku (scenariusz, reżyseria; 1999),
- Kanał Panamski (scenariusz, reżyseria (w napisach określenie funkcji: realizacja), zdjęcia; 2000),
- Weekend w Adampolu (zdjęcia, scenariusz, realizacja, komentarz; 2003),
- Warszawa bis (zdjęcia, scenariusz, realizacja; 2003),
- Po szczęście do Las Vegas (zdjęcia, scenariusz, realizacja; 2003),
- Walencja w ogniu (zdjęcia, scenariusz, realizacja; 2004),
- Czas Szanghaju (zdjęcia, scenariusz, realizacja; 2004).
Przypisy
- La, Pollanda ministeria medalo por Roman Dobrzyński [online], La Ondo de Esperanto, 07.12.2022 r. [dostęp 08.12.2022 r.]
- a b c Roman Dobrzyński: Zamenhof w Warszawie. bok.bialystok.pl, 14.04.2019 r. [dostęp 09.08.2020 r.]
- a b c d Roman Dobrzyński: Armenia. kultura.trojmiasto.pl, 11.02.2016 r. [dostęp 09.08.2020 r.]
- Roman Dobrzyński: Esperanto to jak bycie wśród przyjaciół. cafesenior.pl [dostęp 09.08.2020 r.]
- a b La romano pri Romano. sezonoj.ru, 01.11.2017 r. [dostęp 11.09.2021 r.]
- RobertR. Kamiński RobertR., Pri aŭtoro, „Pola Esperantisto”, 06.2013 r., s. 24.
- Roman Dobrzyński w bazie filmpolski.pl
Pozostali ludzie w kategorii "Media i komunikacja":
Piotr Gembarowski | Jerzy Ambroziewicz | Marek Grot | Marta Rebzda | Dominika Wielowieyska | Kazimierz Pollack | Leopold Marschak | Mieczysław Bibrowski | Wojciech Sumliński | Jacek Dąbała | Andrzej Feliks Żmuda | Nina Terentiew | Bartek Biedrzycki | Krzysztof Głuchowski (publicysta) | Piotr Adamczewski | Tomasz Tomaszewski (aktor) | Zbigniew Gluza | Joanna Dukaczewska | Piotr Szarłacki | Dorota WellmanOceń: Roman Dobrzyński