Marek Stefan Borowski, urodzony 4 stycznia 1946 roku w Warszawie, jest znanym polskim politykiem oraz ekonomistą. Przez wiele lat swojej kariery pełnił funkcje na najwyższych szczeblach władzy w kolejnych kadencjach polskiego Parlamentu.
W latach 2001–2004 zajmował prestiżowe stanowisko marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej IV kadencji. Od 1991 do 2005 roku był posłem na Sejm w różnych kadencjach, a po przerwie w latach 2007-2011 znowu miał zaszczyt reprezentować obywateli jako poseł. Od 2011 roku zasiada w Senacie, obejmując stanowiska w VIII, IX, X oraz XI kadencji.
W swojej karierze politycznej Marek Borowski pełnił także inne kluczowe role. W latach 1989–1991 był wiceministrem rynku wewnętrznego, a podczas rządów Waldemara Pawlaka sprawował funkcję wicepremiera oraz ministra finansów w okresie 1993–1994. Następnie, w latach 1995–1996, pełnił rolę ministra i szefa Urzędu Rady Ministrów. Dodatkowo, w kadencjach II i III, od 1996 do 2001 roku, był wicemarszałkiem Sejmu, co również świadczy o jego znaczącym wpływie na kształtowanie polityki w Polsce.
Warto również zaznaczyć, że Marek Borowski był założycielem Socjaldemokracji Polskiej, której przewodniczył w latach 2004–2008. Ponadto, w 2005 roku ubiegał się o urząd prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, co podkreśla jego aktywność w polskiej polityce.
Życiorys
Okres PRL
Marek Borowski przyszedł na świat w rodzinie polsko-żydowskiej. Jego ojcem był Wiktor Borowski, przedwojenny działacz KPP oraz dziennikarz, który pełnił funkcję redaktora naczelnego „Życia Warszawy”. Matką była Janina z domu Piotrowskiej, a jego rodzinnym powiązaniem był także bratanek Bronisław Berman.
W 1963 roku ukończył XIV Liceum Ogólnokształcące im. Klementa Gottwalda w Warszawie. W latach młodzieńczych uczestniczył w działalności Klubu Poszukiwaczy Sprzeczności. W 1967 r. wstąpił do Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, jednak został z niej usunięty z powodu aktywności w protestach kobiety marcowej w 1968 roku. Ta sytuacja spowodowała, że musiał na krótko przerwać naukę na uczelni.
Władze zastosowały wobec niego dodatkowe sankcje, które obejmowały zakaz pracy w zawodzie, a także zakaz wyjazdów zagranicznych. Pomimo tych przeciwności, nadal aktywnie uczestniczył w Związku Młodzieży Socjalistycznej. Ostatecznie uzyskał tytuł magistra ekonomii na Wydziale Handlu Zagranicznego Szkoły Głównej Planowania i Statystyki w Warszawie, a także za ukończył studia podyplomowe w tej samej instytucji, koncentrując się na finansach.
W 1968 roku rozpoczął pracę w charakterze sprzedawcy w Domach Towarowych „Centrum”, a także przez okres jednego roku zatrudniony był w Domu Towarowym „Junior” na podobnym stanowisku. W 1973 roku miała miejsce jego podróż do Francji, gdzie odbył staż w tamtejszych domach towarowych. Po powrocie w 1975 roku, ponownie związał się z PZPR, w której to partii pozostał aż do jej rozwiązania w 1989 roku. W 1982 zakończył działalność w Domach Towarowych jako główny specjalista ds. ekonomicznych.
W 1982 roku objął stanowisko zastępcy, a następnie dyrektora departamentu ekonomicznego w Ministerstwie Rynku Wewnętrznego, współpracując z ministerstwem nad reformami ekonomicznymi. Reformy te prowadzili początkowo profesor Władysław Baka, a później profesor Zdzisław Sadowski. W 1989 roku Borowski dołączył do Ruchu 8 Lipca, który był postrzegany jako grupą reformistyczną wewnątrz PZPR.
III Rzeczpospolita
Lata 1989–2001
W 1989 roku Marek Borowski został wiceministrem rynku wewnętrznego w rządzie Tadeusza Mazowieckiego, a rok później w rządzie Jana Krzysztofa Bieleckiego. Do jego zadań należała prywatyzacja sektorów handlu i turystyki. Jego kadencja na tym stanowisku zakończyła się w 1991 roku. W styczniu 1990 roku został jednym z inicjatorów powstania Socjaldemokracji Rzeczypospolitej Polskiej, gdzie pełnił funkcję wiceprzewodniczącego.
W 1991 roku po raz pierwszy zdobył mandat poselski, a jako jeden z pierwszych zaproponował przekształcenie koalicji SLD w pełnoprawną partię polityczną. Po rozwiązaniu SdRP w 1999 roku, Marek stał się członkiem i wiceprzewodniczącym Sojuszu Lewicy Demokratycznej, na czołowej pozycji pozostając do roku 2004.
Z dniem 26 października 1993 roku objął funkcję wiceprezesa Rady Ministrów oraz ministra finansów w rządzie Waldemara Pawlaka, jednak zrezygnował z tych stanowisk 8 lutego 1994 r. z powodu niezgody na odwołanie wiceministra finansów Stefana Kawalca, który odpowiadał za kontrowersje związane z prywatyzacją Banku Śląskiego. Powrócił do rządu w 1995 roku, obejmując stanowisko ministra-szefa Urzędu Rady Ministrów w gabinecie Józefa Oleksego.
W wyniku zmian politycznych po dymisji rządu w lutym 1996 roku, Borowski został jednym z wicemarszałków Sejmu, reprezentując Sojusz Lewicy Demokratycznej, co utrzymał do końca II kadencji i przez całą III kadencję Sejmu, która zakończyła się w październiku 2001 roku.
Lata 2001–2005
19 października 2001 roku, Marek Borowski uzyskał mandat na urząd Marszałka Sejmu IV kadencji, otrzymując 377 głosów na tak, w porównaniu z 77 głosami przeciwko i 1 wstrzymującym się. Po złożonej rezygnacji, został odwołany przez Sejm 20 kwietnia 2004 roku, uzyskując 370 głosów za, 5 przeciw, i 1 wstrzymujący się.
W 2004 roku, po utworzeniu nowej lewicowej formacji politycznej, która powstała z grupy działaczy oraz parlamentarzystów Sojuszu Lewicy Demokratycznej (w tym Izabella Sierakowska, Jolanta Banach, Andrzej Celiński) oraz Unii Pracy, Borowski stał się prominentnym członkiem nowo powstałej Socjaldemokracji Polskiej. W wyborach do Sejmu w 2005 roku jego partia nie przekroczyła progu wyborczego.
1 maja 2005 roku ogłosił swoje zamiary kandydowania w wyborach prezydenckich jako reprezentant Socjaldemokracji Polskiej. Jego komitet wyborczy został zatwierdzony 6 czerwca tego roku przez Państwową Komisję Wyborczą. Otrzymał również wsparcie polityczne od Unii Pracy oraz Zielonych 2004. Po wycofaniu się z wyścigu Włodzimierza Cimoszewicza, poparła go także Sojusz Lewicy Demokratycznej. Sztab wyborczy został kierowany przez Dariusza Rosatiego, który zrezygnował z funkcji na rzecz Cimoszewicza.
Po zakończeniu I tury wyborów, Borowski uzyskał 1 544 642 głosy (10,33%), co pozwoliło mu zająć czwarte miejsce. W II turze wyborów poparł swoją decyzję dla Donalda Tuska.
Działalność od 2005
Po trudnym okresie w wyborach, w 2006 roku jako przewodniczący SDPL, przyczynił się do powstania koalicji Lewica i Demokraci, mającej na celu wspólny start w wyborach samorządowych. Borowski ubiegał się o fotel Prezydenta Warszawy jako przedstawiciel nowej koalicji, zajmując trzecie miejsce z 22,61% poparcia, zdobywając 159 043 głosów, przegrywając z Kazimierzem Marcinkiewiczem oraz Hanną Gronkiewicz-Waltz.
W ramach tych wyborów, zdobył również mandat radnego sejmiku mazowieckiego, obejmując funkcję przewodniczącego klubu radnych Lewicy i Demokratów. W 2007 roku, ponownie zdobył mandat poselski, osiągając 75 493 głosy w warszawskim okręgu.
22 kwietnia 2008 roku objął stanowisko przewodniczącego Koła Poselskiego SDPL-Nowa Lewica. W 2009 roku starał się o mandatu w wyborach do Parlamentu Europejskiego, jednak komitet Porozumienie dla Przyszłości – CentroLewica nie osiągnął progu wyborczego. Następnie w 2011 roku, startując z własnego komitetu, uzyskał mandat senatora, zdobywając 104 238 głosów (50,26%), popierany przez SLD oraz Platformę Obywatelską.
W 2015 roku z powodzeniem ubiegał się o reelekcję, zdobywając 124 264 głosy. Po rozpadzie Koła Senatorów Niezależnych w pośrodku 2016 roku, stał się senatorem niezrzeszonym. Marek Borowski inicjował felieton dla „Polityki”, gdzie proponował wspólną strategię partii opozycyjnych na wyborach do Senatu w 2019, co stało się rzeczywistością jako pakt senacki. Ostatecznie dołączył do PO i został kandydatem Koalicji Obywatelskiej w wyborach do Senatu w 2019 roku, uzyskując reelekcję z wynikiem 153 994 głosów. W 2023 roku ponownie objął mandat senatora XI kadencji, zdobywając 178 104 głosy.
Odznaczenia i wyróżnienia
Marek Borowski, znany z licznych osiągnięć, został uhonorowany różnorodnymi odznaczeniami, które podkreślają jego wkład w działalność publiczną oraz międzynarodową.
- Order Krzyża Ziemi Maryjnej I klasy (Estonia, 2002),
- Honorowy towarzysz Narodowego Orderu Zasługi (Malta, 2002),
- Krzyż Wielki Orderu „Za Zasługi dla Litwy” (Litwa, 2005),
- Oficer Legii Honorowej (Francja, 2014),
- Order Uśmiechu (2002),
- Tytuł honorowego obywatela Piły (2002).
Życie prywatne
Marek Borowski jest osobą, która prowadzi życie rodzinne z żoną Haliną oraz synem Jakubem. To aktywność osobista, która wpływa na jego codzienne życie.
Dodatkowo, interesuje się różnego rodzaju hobby; zajmuje się kolekcjonowaniem korkociągów, co jest wyjątkowym aspektem jego osoby.
Przypisy
- Znani absolwenci szkoły. liceumgottwalda.pl.tl. [dostęp 04.10.2023 r.]
- a b Serwis PKW – Wybory 2023. [dostęp 20.10.2023 r.]
- Wojciech Szacki. Sen o Senacie. „Polityka”, s. 20, 23.10.2019 r.
- a b Serwis PKW – Wybory 2019. [dostęp 15.10.2019 r.]
- Janina Borowska. wyborcza.pl, 17.07.2018 r. [dostęp 18.02.2019 r.]
- Dane osoby z wykazu osób publicznych. katalog.bip.ipn.gov.pl. [dostęp 28.11.2013 r.]
- Nie będą mieli mnie z głowy. Wywiad z Markiem Borowskim. „Życie Warszawy” (marekborowski.pl), 21.06.2005 r. [dostęp 29.03.2011 r.]
- Człowiek o jednej twarzy – Sylwetka Marka Borowskiego. „Angora” (marekborowski.pl), 07.01.2007 r. [dostęp 29.03.2011 r.]
- Borowski zagłosuje na Gronkiewicz-Waltz. dziennik.pl, 24.11.2006 r. [dostęp 29.03.2011 r.]
- Jerzy Osiatyński zajmował jedynie stanowisko ministra finansów.
- M.P. z 1997 r. nr 64, poz. 620
- M.P. z 1993 r. nr 50, poz. 470
- M.P. z 1991 r. nr 41, poz. 288
- Znamy już wszystkich senatorów. tvn24.pl, 26.10.2015 r. [dostęp 26.10.2015 r.]
- Serwis PKW – Wybory 2015. [dostęp 17.03.2016 r.]
- Serwis PKW – Wybory 2011. [dostęp 17.03.2016 r.]
- Serwis PKW – Wybory 2007. [dostęp 17.03.2016 r.]
- Serwis PKW – Wybory 2005. [dostęp 17.03.2016 r.]
- Serwis PKW – Wybory 2001. [dostęp 17.03.2016 r.]
- Honorowi Obywatele. pila.pl. [dostęp 10.09.2014 r.]
- Apdovanotų asmenų duomenų bazė. prezidente.lt. [dostęp 09.12.2014 r.] (lit.)
- Wręczenie odznaczeń: Marcinowi Zaborowskiemu, Markowi Borowskiemu i Danucie Hübner. 10.11.2014 r. [dostęp 12.11.2014 r.]
- Past Recipients of Honorary Honours Awards. opm.gov.mt. s. 2. [dostęp 09.12.2014 r.] (ang.)
- Eesti Vabariigi teenetemärgid. president.ee. [dostęp 09.12.2014 r.] (est.)
Pozostali ludzie w kategorii "Polityka i administracja":
Grzegorz Dziemidowicz | Piotr Ostrowski (związkowiec) | Ludwik Tęgoborski | Jakub Opara | Witold Spirydowicz | Adam Parol | Jacek Perlin | Michał Kornatowski | Jan Alcyato | Zbigniew Zapasiewicz (ojciec) | Urszula Holz | Piotr Uściński | Tomasz Zdzikot | Irena Sendlerowa | Andrzej Antosiewicz | Stanisław Sośnicki | Gwidon Kurzela | Adam Czerniaków | Michalina Rogalewiczówna | Jerzy Jabłoński (poseł)Oceń: Marek Borowski