Lucyna Szczepańska

Kultura i sztuka

Lucyna Szczepańska, a właściwie Lucyna Leńska-Szczepańska, była wyjątkową postacią w świecie polskiej sztuki. Urodziła się 28 grudnia 1909 roku w Warszawie, gdzie rozpoczęła swoją artystyczną wędrówkę. Jej życie zakończyło się 30 grudnia 1999 roku w Milanówku, po niemal stuleciu pełnym pasji i twórczości.

Była nie tylko wybitną śpiewaczką operową, ale również utalentowaną aktorką, która zdobyła uznanie zarówno w Polsce, jak i za granicą. Jej dorobek artystyczny pozostaje inspiracją dla wielu kolejnych pokoleń.

Życiorys

Lucyna Szczepańska, córka Franciszka i Katarzyny z Pietrzaków, od najmłodszych lat marzyła o karierze śpiewaczki operowej. Jej talent odkryła znana warszawska pedagog prof. Kryńska, która zdiagnozowała, że Lucyna dysponuje sopranem koloraturowym. Dzięki temu niezwykłemu darowi, zdołała wstąpić do zespołu Teatru Wielkiego. Jednak dziewczyny ambicje były znacznie większe. W 1931 roku z pomocą braci, którzy już wówczas cieszyli się renomą (Feliksa, utalentowanego śpiewaka oraz Romana, skrzypka i fagocisty), przeszła przesłuchanie u Emila Młynarskiego.

Rozpoczęła swoją karierę w sezonie 1931/1932 jako solistka Opery Warszawskiej, debiutując rolą Gildy w operze Verdiego pt. „Rigoletto”. W 1932 roku odnosiła sukces, zdobywając pierwsze miejsce w Konkursie Młodego Śpiewaka, a w 1933 roku zwyciężyła w wiedeńskim Międzynarodowym Konkursie Śpiewaczym, co znacząco wpłynęło na rozwój jej kariery. W 1934 roku zdobyła tytuł „Słowika Warszawy” nadany jej przez czytelników „Kuriera Warszawskiego”.

Lucyna szybko stała się czołową sopranistką Teatru Wielkiego, a w 1936 roku oczarowała widownię oraz krytyków swoją interpretacją tytułowej roli w operetce „Rose Marie”. Jej repertuar obejmował znakomite partie w takich dziełach jak: „Halka”, „Hrabina”, „Flis”, „Eros i Psyche”, „Lohengrin”, „Parsifal”, „Dama Pikowa”, „Żydówka”, „Konrad Wallenrod”, „Faust”, „Carmen”, „Poławiacze pereł”, „Uprowadzenie z seraju”, „Zaczarowany flet”, „Bal maskowy” oraz „Jaś i Małgosia”. W marcu 1936 roku zakończyła występy w Operze.

W 1935 roku zadebiutowała na ekranie w filmie „Dwie Joasie”, a w kolejnym roku wystąpiła w adaptacji „Strasznego dworu”. Jej popularność wzrastała dzięki nagraniu płyt, na których występowała, a jej utwory były wydawane przez takie wytwórnie jak Columbia, Odeon, oraz głównie przez Syrenę Rekord. W szczególności, jej interpretacja „Ave Maria” cieszyła się dużym uznaniem, będąc emitowaną przez Polskie Radio każdego dnia.

W latach 1937–1939 występowała w Teatrze Operetkowym „8.15” oraz brała udział w przedstawieniach operetkowych Teatru Wielkiego. W trakcie niemieckiej okupacji, Lucyna śpiewała w warszawskich kawiarniach, m.in. w Café Bodo. Angażowała się także w działalność Teatrzyku „Maska”, działającego z akceptacją okupanta, oraz Theater der Stadt Warschau. Jej występy w teatrach kontrolowanych przez Niemców spotkały się z ostracyzmem ze strony polskiego podziemia. W kamienicy przy ul. Nowy Świat 30, z dostępem od ul. Pierackiego, otworzyła własny cafe-bar o nazwie „Lucyna”.

Po wybuchu powstania warszawskiego, Lucyna trafiła do obozu przejściowego w Pruszkowie, gdzie udało jej się uciec, a następnie dotrzeć do Krakowa. W 1945 roku nielegalnie opuściła Polskę, docierając do Włoch, gdzie dołączyła do Teatru Dramatycznego 2 Korpusu Polskiego, kierowanego przez generała Władysława Andersa. W 1946 roku przeniosła się do Londynu, gdzie występowała na scenach polonijnych oraz w audycjach dla rodaków. W 1956 roku przeniosła się do Nowego Jorku, a rok później odbyła wyjątkowe tournée po Stanach Zjednoczonych i Kanadzie ze Stanisławem Fereszko. Do Polski powróciła w kwietniu 1973 roku.

Lucyna Szczepańska zmarła w 1999 roku, pozostawiając po sobie niezatarty ślad w historii polskiej muzyki. Została pochowana na cmentarzu Bródnowskim w warszawskim kwaterze 6E-II-23, a pamięć o jej osiągnięciach nie powinna zostać zapomniana.

Rodzina

Feliks Szczepański, brat Lucyny, to postać, która miała burzliwą historię. Będąc zarówno aktorem, jak i śpiewakiem, w latach 50. zmagał się z poważnymi oskarżeniami. Zarzuty dotyczyły jego rzekomego związku z „agentem wywiadu amerykańskiego” – Jerzym Lewszeckim, który miał przebywać w jego mieszkaniu w Podkowie Leśnej.

W wyniku tego incydentu, Feliks został skazany na 5 lat więzienia, jednak odsiadywał jedynie 2 lata wyroku.

Spektakle teatralne (wybór)

Lucyna Szczepańska miała na swoim koncie wiele wybitnych ról w różnych spektaklach teatralnych. Poniżej przedstawiamy wybrane tytuły, które z pewnością pozostawiły ślad w pamięci miłośników sztuki teatralnej:

  • 1932 – Noc w Wenecji, Teatr Wielki w Warszawie,
  • 1934 – Guiditta, Teatr Wielki w Warszawie,
  • Orfeusz w piekle,
  • 1935 – Baron cygański, Teatr Wielki w Warszawie,
  • Bal w operze,
  • Kraina uśmiechu,
  • 1936 – Kwiat Hawai, Teatr Wielki w Warszawie,
  • Krysia Leśniczanka,
  • 1936 – Gejsza, Wielka Operetka Korolewicz–Waydowej,
  • 1936 – Rose Marie, Teatr Wielki w Warszawie,
  • 1937 – Gaby, „8.15”,
  • 1937 – Taniec szczęścia, „8.15”,
  • 1937 – Koletta, Teatr Miejski im. Juliusza Słowackiego Kraków,
  • 1939 – Skowronek, „8.15”.

Każdy z tych spektakli był nie tylko okazją do artystycznego wyrazu, ale również ważnym krokiem w karierze aktorskiej Lucyny Szczepańskiej, która poprzez swoje występy przyczyniła się do rozwoju polskiego teatru.

Filmografia

Oto filmografia Lucyny Szczepańskiej, która ukazuje jej wkład w polską kinematografię:

  • 1936 – Straszny dwór, w roli Hanny,
  • 1935 – Dwie Joasie, jako Klimcia, przyjaciółka Joasi, pracownica domu mód.

Dyskografia (wybór)

Oto wybór dyskografii wybitnej artystki, Lucyny Szczepańskiej. Poniżej przedstawiono jej najbardziej znaczące nagrania z lat 1935 i 1936, które do dziś cieszą się uznaniem miłośników muzyki.

  • 1935 – Wieczorny dzwon. Tango, Syrena Rekord (SE 8513),
  • 1935 – Ta jedna noc. Tango, Syrena Rekord (SE 8513),
  • 1935 – Rozwódka. Pani tak tańczy. Walc z tejże operetki, Syrena Rekord (SE 8532),
  • 1935 – Pachną bzy. Amoreuse. Walc, Syrena Rekord (SE 8533),
  • 1935 – Ty, noc, muzyka i ja. Walc wiedeński z teatru „Milano”, Syrena Rekord (SE 8533),
  • 1935 – Lucyna Szczepańska sopran, primadonna Opery Warszawskiej śpiew z akompaniamentem orkiestry, Syrena Rekord (SE 9454–9456),
  • 1935 – Lucyna Szczepańska sopran, Edward Weiss tenor artyści Opery Warszawskiej z akompaniamentem orkiestry, Syrena Rekord (SE 9522–9524),
  • 1935 – Lucyna Szczepańska sopran, śpiew z akompaniamentem orkiestry, Syrena Rekord (SE 9540),
  • 1936 – Lucyna Szczepańska sopran, artystka Opery Warszawskiej śpiew z akompaniamentem orkiestry, Syrena Rekord (SE 9576–9578),
  • 1936 – Wesoła wdówka. Usta milczą, dusza śpiewa! walc z tejże operetki, Syrena Rekord (SE 8586),
  • 1938 – Lucyna Szczepańska sopran, śpiew z akompaniamentem orkiestry, Syrena Rekord (SE 9945–9947).

Lucyna Szczepańska, jako sopran, zdobyła uznanie w Operze Warszawskiej, a jej nagrania pozostają trwałym śladem w historii polskiej muzyki.

Przypisy

  1. Lucyna Szczepańska w bazie Filmoteki Narodowej „Nitrofilm”
  2. Stanisław S. Rajkowski, Przeciw komunistycznemu zniewoleniu, Siedlce: „Ulmak”, 2001 r. ISBN 83-87226-40-8.
  3. Wacław Wiernicki: Wspomnienia o warszawskich knajpach. Prószyński i S-ka, 1994 r., s. 87. ISBN 83-902520-0-7.

Oceń: Lucyna Szczepańska

★★★★★
Średnia ocena:4.64 Liczba ocen:9