Ewa Pohoska, znana również pod pseudonimami Iza, Nina Zawadzka oraz Halina Sosnowska, urodziła się 19 lipca 1918 roku w Warszawie. Była to osoba o wielu talentach i umiejętnościach – polska dramatopisarka, publicystka oraz poetka. Równocześnie, zaangażowała się w walkę o wolność jako żołnierz Armii Krajowej (AK).
Niestety, życie Ewy Pohoskiej zakończyło się tragicznie – została rozstrzelana 11 lutego 1944 roku w Warszawie. Jej dziedzictwo literackie oraz odwaga w czasie II wojny światowej pozostają istotnym elementem historii Polski.
Życiorys
Ewa Pohoska była znakomitą postacią w historii Polski, będąc córką Jana i Hanny Ewy z d. Rzepeckiej. W jej rodzinie znajdują się także inni znaczący przedstawiciele, jak jej wnuk Kazimierz Rzepecki, a także siostrzeniec Jan Rzepecki.
W 1935 roku Ewa ukończyła prywatne liceum Wandy Posselt-Szachtmajerowej w Warszawie. Po tym etapie swojej edukacji podjęła studia z zakresu etnografii na Uniwersytecie Warszawskim, jednak niestety z powodu wybuchu II wojny światowej nie zdołała obronić swojej pracy magisterskiej i zdać egzaminu.
W okresie niemieckiej okupacji rozpoczęła działalność w Armii Krajowej, a w latach 1942-1944 była członkinią grupy młodzieżowej związanej z czasopismem oraz socjalistyczną organizacją „Płomienie”. Już w 1943 roku, wspólnie zJuliuszem Garzteckim, założyła pismo „Droga”. W piśmie tym opublikowała m.in. swój dramat „Schyłek amonitów”, który został wznowiony w 1968 roku w miesięczniku „Dialog”. Była także autorką wierszy.
W nocy z 10 na 11 lutego 1944 roku, po aresztowaniu przez patrol niemieckiej żandarmerii Hanny Czaki, łączniczki BIP, Gestapo przybyło do mieszkania Ewy na Żoliborzu, gdzie prowadzone były tajne wykłady socjologiczne. Ewa, widząc zagrożenie, postanowiła ostrzec Hannę Czaki, lecz niestety i ona została aresztowana. Po przewiezieniu na Pawiak, próby ratunku dla niej spełzły na niczym.
W tragicznych okolicznościach, 11 lutego 1944 roku, Ewa Pohoska została razem z 36 innymi kobietami (w tym z Hanną Czaki) rozstrzelana w ruinach warszawskiego getta. Jej życie, pełne zaangażowania i walki o wartości, zakończyło się w dramatyczny sposób.
Po wojnie, jej dorobek artystyczny oraz działalność patriotyczna nie zostały zapomniane. Ostatnie miejsce spoczynku Ewy Pohoskiej znajduje się na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 17-6-30).
Przypisy
- Jerzy Waldorff, Hanna Szwankowska, Danuta Jendryczko, Barbara Olszewska, Zofia Czyńska „Cmentarz Powązkowski w Warszawie” KAW Warszawa 1984 r. s. 73 ISBN 83-03-00758-0.
- EwaE. Pohoska EwaE., Schyłek amonitów, Warszawa: Wydawnictwo "Droga", 1944 r. Brak numerów stron w książce.
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Waldemar Andrzejewski | Aleksander Ihnatowicz | Wanda Laskowska | Józef Kański | Katarzyna Drogosz | Jarosław Abramow-Newerly | Andrzej Zajączkowski (filmowiec) | Adela Comte-Wilgocka | Zbigniew Makowski (malarz) | Franciszka Leszczyńska | Daniel Zgliński | Michał Rudaś | Marek Zarzycki | Funky Filon | Zygmunt Krauze (muzyk) | Agata Gawrońska-Bauman | Władysław Miller (śpiewak) | Lucyna Szczepańska | Halina Karpińska-Kintopf | Sławomir KulpowiczOceń: Ewa Pohoska