Martin Gray

---

Życiorys

Martin Gray był osobą, która przeszedł przez wiele trudnych doświadczeń w swoim życiu. Jego ojciec prowadził fabrykę rękawiczek, a rodzina, z którą się wychowywał, miała korzenie w reformowanym judaizmie. Jednak sam Gray nie angażował się aktywnie w życie religijne.

W wyniku działań wojennych ich życie drastycznie się zmieniło. Po wybuchu II wojny światowej został przesiedlony z rodziną do getta warszawskiego, gdzie zmagali się z niewyobrażalnymi warunkami.

Po wojnie, z wielką determinacją, opuścił szeregi Armii Czerwonej, by rozpocząć poszukiwania swojej babci. Była ona jedyną osobą z rodziny, która przetrwała wojnę. W końcu w 1946 roku odnalazł ją w Stanach Zjednoczonych, dokąd emigrował, by móc znów z nią być.

W nowym kraju Gray zajął się handlem antyków, co prowadził nie tylko w USA, ale także w Kanadzie oraz na Kubie. W 1960 roku osiedlił się w Francji, gdzie spędził większość swojego życia, wprowadzając się w nowe otoczenie i kulturę.

Sukcesy i osiągnięcia Graya nie były jednak wolne od kontrowersji. W 1979 roku znana dziennikarka Gitta Sereny zarzuciła mu, że jego książka, zatytułowana „Wszystkim, których kochałem”, jest plagiatem. Twierdziła, że rzeczywistym autorem tej powieści był Max Gallo, co wywołało szeroką dyskusję na temat integralności twórczej Graya.

Publikacje

Martin Gray w swoich książkach przeprowadza dogłębną refleksję nad swoją przeszłością. W sposób poruszający opisuje trudne doświadczenia z życia w getcie, dramatyczny pobyt w Treblince oraz swoją ucieczkę z obozu; nie mniej istotne są opisy jego walki w powstaniu w getcie, a także osobiste relacje z ojcem oraz jego śmierć, którą na własnej skórze odczuł.

Autor jest twórcą sześciu książek, które zostały opublikowane w języku francuskim:

• Au Nom de Tous les Miens 1971 (wyd. pol. Wszystkich, których kochałem Wydawnictwo Łódzkie, Łódź, 1990),
• Le livre de la vie, 1973,
• Les forces de la vie, 1975 (wyd. pol. Siły życia, Warszawa: PWN, 1988, seria Logos),
• La vie renaîtra de la nuit, 1977,
• Le Nouveau Livre, 1980,
• J’écris aux hommes de demain, 1983,
• La maison humaine, 1984.

Na podstawie jego wspomnień stworzono w 1983 roku film pt. Dla tych, których kochałem, w którym główną rolę zagrał Michael York.

---

Oceń: Martin Gray

---