Konstanty Gordon to postać, która zapisała się w polskiej kulturze jako wybitny reżyser filmów dokumentalnych, grafik i historyk sztuki. Urodził się 4 sierpnia 1917 roku w Warszawie, gdzie również spędził swoje ostatnie chwile, odchodząc z tego świata 17 kwietnia 1983 roku.
Jego dorobek artystyczny i wiedza z zakresu sztuki miały ogromny wpływ na rozwój polskiej kinematografii oraz grafiki, co czyni go znaczącą postacią w dziedzinie kultury.
Życiorys
Konstanty Gordon, syn Pawła, w trakcie swojej edukacji w szkole średniej aktywnie angażował się w działalność polityczną. Wstąpił do Związku Niezależnej Młodzieży Socjalistycznej oraz Komunistycznego Związku Młodzieży Polskiej, a później do Komunistycznej Partii Polski. Za swoje działania uznane za wywrotowe został w 1933 roku aresztowany i osadzony w więzieniu na trzy lata. Po odbyciu kary zajął się pracą jako dekorator i reżyser. Równocześnie rozwijał swoje zainteresowania artystyczne, zajmując się karykaturą. Jego antyfaszystowskie rysunki znalazły miejsce na łamach takich czasopism jak „Szpilki” oraz „Czarno na Białem”.
W momencie wybuchu II wojny światowej wziął udział w kampanii wrześniowej. Po jej zakończeniu, udało mu się dotrzeć do ZSRR. W 1944 roku wstąpił do I Korpusu Polskich Sił Zbrojnych, biorąc udział w walce o Warszawę, gdzie został ciężko ranny podczas szturmu na Przyczółek Czerniakowski.
Po wojnie, od 1945 roku, rozpoczął pracę w Wytwórni Filmowej Wojska Polskiego. W latach 1949-1970, aż do przejścia na emeryturę, był związany z Wytwórnią Filmów Dokumentalnych oraz Wytwórnią Filmów Oświatowych. Uznawany jest za współtwórcę polskiego powojennego filmu dokumentalnego. W swojej karierze stworzył ponad pięćdziesiąt filmów, które dotykały tematów związanych z twórczością plastyczną, a także istotnych zagadnień politycznych i społecznych. Od momentu powstania PZPR był jej wiernym członkiem.
W swoim życiu prywatnym był związany z aktorką Antoniną Gordon-Górecką. Zmarł w Warszawie i znalazł spoczynek na cmentarzu Wojskowym na Powązkach, w kwaterze 19A-1-17.
Ordery i odznaczenia
W uznaniu za swoje wybitne osiągnięcia Konstanty Gordon został odznaczony wieloma nagrodami.
- krzyż kawalerski Orderu Odrodzenia Polski,
- złoty krzyż zasługi (6 lipca 1954).
Nagrody
W dorobku Konstantyna Gordona znajduje się wiele zaszczytnych nagród oraz wyróżnień, które odzwierciedlają jego znaczący wkład w kinematografię. Przez lata jego twórczość była doceniana zarówno w kraju, jak i za granicą.
- Państwowa Nagroda Artystyczna II stopnia (zespołowa) w dziale kinematografii za film dokumentalny Szeroka droga (1950),
- wyróżnienie honorowe na V Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Karlovych Varach za film Szeroka droga (1950),
- Nagroda Specjalna Jury na IV Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Cannes, w kategorii krótkiego metrażu dla filmu Szeroka droga (1951),
- I nagroda Festiwalu Filmów Krótkometrażowych w Bahii (Brazylia) za reportaż dla Szerokiej drogi (1951),
- Dyplom uznania na V Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Edynburgu za film Szeroka droga (1951),
- Szczególne Wyróżnienie na VIII Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Karlovych Varach za film Wietnam w rysunkach Aleksandra Kobzdeja (1954),
- wyróżnienie Międzynarodowego Spotkania w sprawie Filmu Oświatowego i Rozrywkowego w Cannes dla filmu U źródeł plastyki (1960),
- Złoty Światowid na Festiwalu Filmów Dydaktycznych w Łodzi za film Rytm, melodia, barwa (1977),
- Brązowy Pegaz na XII Przeglądzie Filmów o Sztuce w Zakopanem za film Konrad Krzyżanowski – „za osobiste i wnikliwe przedstawienie twórczości artysty” (1982).
Jego osiągnięcia są nie tylko dowodem na wyjątkowy talent Gordona, ale także na jego nieustające dążenie do doskonałości artystycznej, co wyróżnia go na tle innych twórców.
Przypisy
- Przyznanie Państwowych Nagród Naukowych i Artystycznych. „Nowa Kultura”. Rok I, Nr 19, s. 2, 06.11.1950 r. Warszawa: Związek Literatów Polskich. [dostęp 16.08.2024 r.]
- Wyszukiwarka cmentarna – Warszawskie cmentarze. cmentarzekomunalne.com.pl. [dostęp 18.11.2019 r.]
- a b M.P. z 1954 r. nr 95, poz. 1081 „w 10 rocznicę Polski Ludowej za zasługi w pracy zawodowej w dziedzinie kinamtografii”.
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Władysław Chmieliński | Wiktor Mazurowski | Małgorzata Majewska | Sławomir Kulpowicz | Halina Karpińska-Kintopf | Lucyna Szczepańska | Władysław Miller (śpiewak) | Agata Gawrońska-Bauman | Zygmunt Krauze (muzyk) | Funky Filon | Katarzyna Klimkiewicz | Robert Amirian | Michał Szopski | Martin Gray | Katarzyna Sagatowska | Zbigniew Buczkowski | Jicchak Belfer | Adam Falkiewicz | Sebastian Piekarek | Stefania ŁazarskaOceń: Konstanty Gordon