Daniel Zgliński

Kultura i sztuka

Daniel Zgliński, znany również jako Daniel Freudenson, to wybitna postać polskiego teatru. Urodził się 23 listopada 1847 lub 15 grudnia 1847 roku w Warszawie, a zmarł tamże 19 maja 1931. Jako aktor teatralny, krytyk literatury, dramatopisarz i dziennikarz, miał ogromny wpływ na rozwój polskiej kultury teatralnej. Często posługiwał się również pseudonimem Adam Sylf.

Wyrastał w rodzinie rzemieślniczej. Po ukończeniu szkoły średniej w Warszawie przeniósł się do Krakowa, gdzie w krótkim czasie, od 23 lutego do 4 kwietnia 1868 roku, dał swoje pierwsze występy na deskach Teatru Krakowskiego. Zadebiutował w rolach takich jak Lord Hastings w sztuce Ryszard III czy postać Ludwika w Arcydziele nieznanym.

Po krakowskich doświadczeniach wyjechał do Lipska, gdzie podjął studia, jednak nie zakończył ich pomyślnie. Po powrocie do Warszawy rozpoczął pracę jako dziennikarz. Współpracował z wieloma pismami, w tym z Przeglądem Tygodniowym Życia Społecznego, Literatury i Sztuk Pięknych, gdzie zajął się działem recenzji teatralnych, a także z Bluszczem oraz Nowinkami.

Działalność literacka

Już w czasie studiów w Lipsku, Daniel Zgliński zaprezentował swoje zdolności literackie, pisząc pracę naukową pt. „Von dem Geiste der polnischen Dichtkunst in der ersten Hälfte des XIX. Jahrhunderts”, opublikowaną w Rostocku w 1873 roku. Jego twórczość dramatyczna obejmuje takie dzieła jak „Jakub Warka”, które zdobyło wyróżnienie w renomowanym konkursie „Kuriera Warszawskiego” w 1892 roku, oraz zostało wystawione na różnych scenach teatralnych. Do jego osiągnięć zalicza się również dramaty „Szantaż”, „Mściciel Tommaso Valle” (napisany w 1876 roku) oraz powieść „Z pamiętników aktora teatru w Gawronowie”, wydaną w Krakowie w 1875 roku, która jest satyrycznym spojrzeniem na artystyczną scenę Teatru Krakowskiego za czasów dyrekcji Stanisława Koźmiana.

Oprócz dramatów, Zgliński pisał również eseje, felietony oraz teksty publicystyczne. Wśród nich znajdują się „Felietony – Humoreski – Bajki” (1901), „Impertynencye i paradoksy: studya” (1911), „Dekadencja nienawiści polskiej, zarys psychodziejowy” (1918) oraz „Materializm – szakalizm i przyszły człowiek” (1924). Był jednym z czołowych krytyków pozytywistycznych i zagorzałym zwolennikiem naturalizmu, co znacząco wpłynęło na jego twórczość oraz myślenie o literaturze.

W 1929 roku, przy wsparciu Instytutu Wydawniczego „Bibljoteka Polska”, ukazała się jego ostatnia praca pt. „W labiryntach mądrości ludzkiej: impresje filozoficzne”, w której Zgliński badał różnorodne aspekty ludzkiej egzystencji i refleksji. Po zakończeniu swojego życia, został pochowany na cmentarzu żydowskim w Warszawie, co świadczy o jego głębokich korzeniach kulturowych i przynależności do polskiego dziedzictwa literackiego.

Przypisy

  1. WorldCAt.
  2. Repozytorium Cyfrowe Instytutów Naukowych.
  3. Mazowiecka Biblioteka Cyfrowa.
  4. a b c d e f Zofia Borzymińska: Freudenson Daniel. Żydowski Instytut Historyczny. [dostęp 30.12.2016 r.]
  5. a b Daniel Zgliński, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [dostęp 30.12.2016 r.]
  6. a b Zgliński Daniel, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 30.12.2016 r.]

Oceń: Daniel Zgliński

★★★★★
Średnia ocena:4.89 Liczba ocen:12