Marek Zarzycki, znany również pod pseudonimem „Zarzyk”, był utalentowanym muzykiem, który w znaczący sposób wpłynął na polską scenę muzyczną. Urodził się 28 lipca 1947 roku w Warszawie, a swoje życie zakończył 11 sierpnia 2019 roku, również w stolicy Polski.
Zarzycki znany był jako gitarzysta basowy, ale również sprawdzał się w roli gitarzysty i wokalisty, specjalizując się w gatunkach takich jak rhythm and blues oraz rock. Jego wszechstronność obejmowała także grę na perkusji w stylu soulowym, co czyniło go jednym z bardziej zróżnicowanych artystów swojego pokolenia.
Jako autor tekstów piosenek, Marek Zarzycki odegrał kluczową rolę w rozwoju warszawskiego big beatu, będąc jednym z jego prekursorów. Jego twórczość pozostawiła trwały ślad w polskiej muzyce, inspirując nowe pokolenia artystów.
Życiorys
„Marek Zarzycki jest absolwentem Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego. Jego dzieciństwo i młodość związane były z warszawskim Mokotowem, gdzie przebywał w klubie harcerskim Sezam. To właśnie tam, w pobliżu ulic Dąbrowskiego oraz Alei Niepodległości, spędził pięć lat ucząc się gry na gitarze basowej. Jego nauczycielem był znany gitarzysta Jerzy Szczęśniak. Razem tworzyli pierwszy zespół o nazwie Relaks, występując w klubie AWF Relax i na różnorodnych imprezach szkolnych oraz studenckich.
Wczesne lata sześćdziesiąte to czas, kiedy Marek brał udział w obozach szkolnych na Helu, gdzie zawiązały się pierwsze zespoły grające big beat. To tam współpracował z takimi artystami jak Dariusz Pankowski, Lucjan Mielcarek, Piotr Raczew i Paweł Brodowski. Nie zabrakło również chórków, w których brali udział między innymi Roman Rafalski, Stanisław Lewikowski oraz Jerzy Zelnik. Razem uczestniczyli w wydarzeniach organizowanych w Domu Zdrojowym w Jastarni.
Na początku roku 1964, zainspirowany amerykańskim brzmieniem z lat 50. i 60., Marek Zarzycki założył zespół Kawalerowie, w skład którego weszli: Jerzy Szczęśniak oraz Piotr Raczew. Zespół regularnie występował w studenckim klubie Centon, angażując się w wiele lokalnych wydarzeń, w tym studniówki i bale maturalne w warszawskich szkołach. Od 1965 do 1966 roku Kawalerowie nagrywali utwory w Polskim Radio Programie III, a także radiowej Jedynce, w popularnej audycji „Popołudnie z młodością”. Ich twórczość obejmowała hity takie jak: „To ty w moim mieście” oraz „Palcie tylko sporty”.
W 1966 roku Zarzycki podjął decyzję o wyjeździe do Londynu, co skutkowało przerwaniem studiów prawniczych. Podczas swojego pobytu w Anglii, pracował zarobkowo, zbierając fundusze na zakup gitary i sprzętu nagłaśniającego dla zespołu. Po powrocie latem 1967 roku, dołączył do zespołu Ryszarda Poznakowskiego, z którym współpracowali również: Marta Martelińska oraz Wiktor Stroiński.
Po udziale w tym zespole, Marek występował z grupą Pięciu w studenckim klubie Stodoła. W 1968 roku ponownie z Jerzym Szczęśniakiem i Piotrem Raczewem stworzył soulową Grupę X, występującą w warszawskim klubie Medyk. Zespół grał hity Otisa Reddinga, Wilsona Picketta oraz Jamesa Browna. Po wystąpieniu swojej grupy w nagraniu, które pozostało niedostępne, Marek zrezygnował z muzyki na długie lata, powracając do niej jedynie w Stanach Zjednoczonych, gdzie grał w nowojorskich klubach do późnej jesieni 1999 roku.
Po powrocie do kraju, Marek stworzył duet z saksofonistą Zygmuntem Smogorzewskim, występując pod nazwą Zarzyk & Zygmunt. Zespół prezentował repertuar rock ’n’ rollowy oraz rhythm and bluesowy. W dniu 29 sierpnia 2009 roku w kinie „Włókniarz” w Tomaszowie Mazowieckim, Marek dał solowy recital z okazji 50-lecia Rock 'n’ Rolla. Następnego dnia wystąpił w Galerii Arkady, co zainicjowało dalsze występy.
W 2011 roku brał udział w pikniku organizowanym przez Wydział Polityki Społecznej, prezentując repertuar w stylu Country & Western. Ostatnie jego wystąpienie miało miejsce 18 stycznia 2013 roku w audycji Trójkowy Wehikuł Czasu, gdzie podzielił się swoimi wspomnieniami z muzycznej przeszłości. Marek Zarzycki zmarł 11 sierpnia 2019 roku w Warszawie, mając 72 lata. Został pochowany 27 sierpnia 2019 roku na Cmentarzu Bródnowskim (kwatera 15A-1-23).”
Dyskografia
Z zespołem Kawalerowie
Marek Zarzycki był jednym z kluczowych członków zespołu Kawalerowie, który w okresie lat 60. przyczynił się do rozwoju polskiej muzyki rozrywkowej. Wspólnie z zespołem stworzył szereg znaczących nagrań, które do dziś cieszą się uznaniem.
Czwórki
- 11.1965: To ty w moim mieście (EP N-0426 Pronit),
- 08.1966: Palcie tylko „Sporty” (EP N-0437 Muza),
- 12.1966: Rytmy taneczne (EP N-0457 Pronit).
Kompilacje
- 1966: Ryszard Lisiecki – Zielone oczy Anny / Kawalerowie – Kiedy dziewczyna mówi nie (SP, Pronit SP-142),
- 1967: 1000 Taktów Młodości (LP, Pronit XL-0370),
- 1991: Złote lata polskiego beatu 1966 vol.2 (LP, Muza SX-3050),
- 2009: Warszawski Rock and Roll lat 60. (CD, Muza PNCD-1262; LP, Muza SX-4009),
- 2014: Gwiazdy Polskiego Big Beatu (CD, Polskie Nagrania „Muza” PNCD-1595 – zbiór nagrań radiowych zespołu),
- 2022: Palcie tylko „Sporty”. Nagrania archiwalne z lat 1965–1966 (CD, Kameleon Records KAMCD 102 – kompletny zbiór nagrań radiowych zespołu).
Nagrania radiowe
Zespół Kawalerowie dokonał wielu występów w Programie III PR oraz w Programie I PR podczas audycji Popołudnie z młodością.
- 11.1965: Gwiazdy (voc. M. Zarzycki), Uderzaj w mig (voc. W. Czerwiński), Kochaj mnie (voc. J. Szczęśniak), Kiedy dziewczyna mówi nie (voc. S. Czerkan i W. Czerwiński), Od dzisiaj znów zacznijmy marzyć (voc. M. Zarzycki i J. Szczęśniak), Beczka (voc. M. Zarzycki i J. Szczęśniak), Nie mam nikogo (voc. D. Lerska), To ty w moim mieście (voc. M. Zarzycki i J. Szczęśniak), Ej, stary [i Ain’t Got You] (voc. M. Zarzycki i J. Szczęśniak), Małgorzato, jeśli chcesz (voc. M. Zarzycki), Nie wiem gdzie cię szukać (voc. M. Zarzycki i J. Szczęśniak), Konik na biegunach (voc. M. Hochman),
- 1966: 21-szy raz, Palcie tylko „Sporty” (voc. M. Zarzycki), Piosenka o dziewczynach (voc. M. Zarzycki i J. Szczęśniak), Nigdy już nie wołaj mnie (voc. M. Zarzycki i J. Szczęśniak), Kochaj mnie [The Right Time] (voc. M. Zarzycki i J. Szczęśniak), Jeszcze nie wiem nic o tobie (voc. J. Szczęśniak), Ja wiem co to znaczy (voc. J. Szczęśniak), Serce w dłoni (voc. J. Szczęśniak), Czemu chodzisz z głową w niebie (voc. M. Zarzycki i J. Szczęśniak).
Przypisy
- a b c d e Paweł Brodowski: Nie żyje Darek Pankowski. facebook.com, 20.06.2023 r. [dostęp 22.06.2023 r.]
- a b Dane o miejscu pochówku Marka Zarzyckiego. brodnowski.grobonet.com. [dostęp 22.06.2023 r.]
- a b c Jacek Żyliński: Marek Zarzycki. kppg.waw.pl. [dostęp 22.06.2023 r.]
- Kawalerowie – Palcie tylko „Sporty”. discogs.com. [dostęp 22.06.2023 r.]
- Kawalerowie – Gwiazdy Polskiego Big Beatu. discogs.com. [dostęp 22.06.2023 r.]
- a b c Gwalbert Wójcik: Big beat, odc.5: Kawalerowie. youtube.com, 25.03.2016 r. [dostęp 05.05.2023 r.]
- a b c d e f g h Antoni Malewski: Subiektywna historia rock'n'rolla Antoniego Malewskiego cz. 46 - Marek „Zarzyk” Zarzycki II. nasztomaszow.pl, 19.05.2013 r. [dostęp 23.06.2023 r.]
- a b c d e f g h Agnieszka Obszańska, Jerzy Sosnowski: Nikt nie mógł zabronić im grać rock'n'rolla. trojka.polskieradio.pl, 18.01.2013 r. [dostęp 22.06.2023 r.]
- a b c d Wyborcza: Nekrolog: Marek Zarzycki. nekrologi.wyborcza.pl, 08.2019 r. [dostęp 22.06.2023 r.]
- a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u Antoni Malewski: Subiektywna historia roc'n'rolla Antoniego Malewskiego cz. 45 – Marek „Zarzyk” Zarzycki. nasztomaszow.pl, 14.05.2013 r. [dostęp 22.06.2023 r.]
- a b Admin: Marek Zarzycki & Zygmunt Smogorzewski. tomaszow.pl, 21.10.2009 r. [dostęp 23.06.2023 r.]
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Michał Rudaś | Daniel Zgliński | Ewa Pohoska | Waldemar Andrzejewski | Aleksander Ihnatowicz | Wanda Laskowska | Józef Kański | Katarzyna Drogosz | Jarosław Abramow-Newerly | Andrzej Zajączkowski (filmowiec) | Funky Filon | Zygmunt Krauze (muzyk) | Agata Gawrońska-Bauman | Władysław Miller (śpiewak) | Lucyna Szczepańska | Halina Karpińska-Kintopf | Sławomir Kulpowicz | Małgorzata Majewska | Wiktor Mazurowski | Władysław ChmielińskiOceń: Marek Zarzycki