Leon Wójcikowski


Leon Wójcikowski, znany także jako Léon Woïzikovsky, był wybitnym polskim tancerzem baletowym, choreografem oraz pedagogiem. Urodził się 20 lutego 1899 roku w Warszawie, a swoje życie zakończył w tym samym mieście 23 lutego 1975 roku.

Przez wiele lat swojej kariery, Wójcikowski stał się jednym z najbardziej uznawanych tancerzy charakterystycznych pierwszej połowy XX wieku. Jego wkład w sztukę tańca, zarówno jako tancerza, jak i twórcy choreografii, pozostaje nieoceniony w historii polskiego baletu.

Życiorys

Leon Wójcikowski przyszedł na świat w rodzinie Marcina Wójcikowskiego, którego zawodem był szewstwo, oraz Janiny z Łączyńskich, tancerki związanej z Warszawskimi Teatrami Rządowymi. Miał również brata Kazimierza, który podążył podobną drogą jako zawodowy tancerz. W latach 1907−1914 kształcił się w balecie przy warszawskim Teatrze Wielkim, gdzie zyskał solidne podstawy niezbędne do dalszej kariery artystycznej.

W roku 1914 Wójcikowski został zaangażowany do baletu Warszawskich Teatrów Rządowych, co otworzyło przed nim nowe możliwości. W okresie od 1915 do 1929 roku był członkiem prestiżowego zespołu Les Ballets Russes, pod kierownictwem znakomitego Siergieja Diagilewa, a od 1921 roku występował jako solista. W 1924 roku zadebiutował w roli jednego z trzech wykonawców partii tytułowej w znanym dziele „Popołudnie Fauna”, stworzonej do muzyki Claude’a Debussy’ego.

W 1928 roku rozpoczął działalność pedagogiczną w Londynie, co stanowiło ważny krok w jego karierze. W latach 1929−1931 pełnił rolę solisty i choreografa w zespole Anny Pawłowej, a następnie, w latach 1932−1935, znowu dołączył do Les Ballets Russes, tym razem w Monte Carlo. Po pewnym czasie zdecydował się założyć własny zespół baletowy, co utwierdziło jego reputację w kręgach artystycznych.

W latach 1938−1939 mianowany został kierownikiem artystycznym Polskiego Baletu Reprezentacyjnego. W czasie II wojny światowej prowadził Miejską Szkołę Baletową w Warszawie, co świadczy o jego determinacji w kontynuowaniu edukacji baletowej nawet w trudnych czasach. Po zakończeniu wojny krótko przebywał w Krakowie, lecz już od roku 1946 osiedlił się w Warszawie, gdzie pełnił funkcję choreografa w Scenie Muzyczno-Operowej Miejskich Teatrów Dramatycznych.

Od 1950 do 1952 roku pracował jako choreograf w Operze Poznańskiej im. St. Moniuszki. Po tym okresie, w latach 1956−1958, był profesorem w Państwowej Wyższej Szkole Teatralnej, a w latach 1960−1961 tam również jako choreograf i pierwszy tancerz London Festival Ballet. W latach 1962−1965 pracował jako choreograf w Operze w Kolonii, co sprawiło, że jego doświadczenie i umiejętności zyskały międzynarodowe uznanie.

W 1972 roku osiedlił się na stałe w Polsce i zaczął uczyć w Operetce Warszawskiej. Od 1974 roku, aż do końca życia, pełnił rolę choreografa oraz pedagoga w Teatrze Wielkim w Warszawie. W sferze życia prywatnego, od 1918 roku był mężem tancerki rosyjskiej Heleny Antonowej, a następnie związał się z tancerkami Marii Krzyszkowskiej (od 1948 roku) i Anitą Mandowską (od 1959 roku). Z tego związku miał córkę, Sonię Wójcikowską, również utalentowaną tancerkę.

Leon Wójcikowski został pochowany w rodzinnym grobowcu na cmentarzu Bródnowskim w Warszawie (kwatera 63B-3-6), co stanowi smutny, ale jednocześnie piękny zapis w historii polskiego baletu.

Ordery i odznaczenia

Leon Wójcikowski został uhonorowany wieloma ważnymi odznaczeniami, które świadczą o jego zasługach. Poniżej przedstawiamy szczegółową listę jego odznaczeń:

  • Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski, przyznany 18 kwietnia 1956 roku,
  • Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski, nadany 22 lipca 1952 roku,
  • Medal 10-lecia Polski Ludowej, otrzymany 19 stycznia 1955 roku.

Przypisy

  1. Leon Wójcikowski, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [dostęp 13.05.2020 r.] .
  2. M.P. z 1955 r. nr 101, poz. 1400 - Uchwała Rady Państwa z dnia 19.01.1955 r. nr 0/196 - na wniosek Ministra Kultury i Sztuki.
  3. M.P. z 1952 r. nr 70, poz. 1078 „za zasługi w dziedzinie kultury i sztuki”.
  4. JanJ. Kieniewicz JanJ., Cmentarz Bródnowski, Warszawa: Biblioteka Publiczna w Dzielnicy Targówek m.st. Warszawy, 2007, s. 237 .
  5. https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WMP19560580703/O/M19560703.pdf

Oceń: Leon Wójcikowski

Średnia ocena:4.8 Liczba ocen:13