Wojciech Plewiński

---

Życiorys

W trakcie drugiej wojny światowej, w latach 1943–1945, artysta mieszkał w skórnickim majątku ziemskim, gdzie miał możliwość oddania się pasjom twórczym. Po zakończeniu wojny, w 1955 roku, ukończył z wyróżnieniem studia na wydziale architektury Politechniki Krakowskiej. Już w 1957 roku rozpoczął współpracę z popularnym tygodnikiem kulturalnym „Przekrój”. W tym czasie stał się cenionym autorem fotoreportaży i zdjęć mody, a jego talent zaowocował także wieloma okładkami tego magazynu.

„Przekrój” prowadzony przez Mariana Eile był rewolucyjny w swoich czasach. Eile, wzorując się na zachodnich wzorach, zdecydował o umieszczaniu na okładkach twarzy młodych, pięknych kobiet. Do grona tak zwanych „kociaków” na jego okładkach należały persony takie jak Anna Dymna, Beata Tyszkiewicz, Barbara Kwiatkowska, Teresa Tuszyńska, a także Ewa Krzyżewska.

Rok 1959 zapoczątkował współpracę artysty z krakowskimi teatrami, takimi jak Teatr Rapsodyczny, Teatr Słowackiego oraz Teatr Stary. Plewiński nie ograniczył się jednak tylko do Krakowa; jego talent zaowocował również fotografowaniem przedstawień teatralnych w takich miastach jak Warszawa, Wrocław, Katowice, Chorzów, Tarnów, Bielsko, Łódź oraz Zakopane. Warto również wspomnieć o jego długotrwałej współpracy z Piwnicą pod Baranami, która była ściśle związana z krakowską kulturą.

Na przełomie lat 50. Plewiński brał udział w znanych spotkaniach muzyków Jazz Camping na Kalatówkach, które zaowocowały niektórymi z najbardziej ikonicznych fotografii artysty. Na jednym z najbardziej znanych zdjęć utrwalił moment, w którym Roman Polański i Andrzej Wojciechowski tańczą na stole, ubrane w piżamy. Jego portretowa twórczość obejmowała również portrety wielu znanych postaci związanych z Krakowem, w tym słynne zdjęcie Krzysztofa Komedy tuż po jego wyjściu z wody, które zyskało dużą popularność.

Rok 1959 zapowiadał się także obiecująco, artysta zadebiutował w krótkometrażowym filmie Krzysztofa Zanussiego zatytułowanym Cement i słowa, który rozgrywał się w cementowni położonej w Nowej Hucie.

W roku 2000 ukazał się film dokumentalny o Plewińskim, noszący tytuł Portret. Wojciech Plewiński. Obraz, który trwa 26 minut, został stworzony przez Dorotę Chamczyk. W ciągu swojej kariery, dzieła artysty były prezentowane na wielu prestiżowych wystawach, zarówno zbiorowych, jak i indywidualnych, w takich miejscach jak Hongkong, Holandia, Meksyk, Niemcy, Austria, Grecja, Francja, Wielka Brytania oraz we Włoszech.

W 2011 roku, Muzeum Narodowe w Krakowie we współpracy z samym artystą zorganizowało retrospektywną wystawę upamiętniającą 50 lat jego twórczości. Otwarcie miało miejsce 22 czerwca i zgromadziło blisko 300 prac tego utalentowanego fotografa, obejmujących portrety, zdjęcia reportażowe, teatralne oraz akty. Wystawa zakończyła się 28 sierpnia.

Obecnie fotografie Wojciecha Plewińskiego znajdują się w archiwach wielu instytucji, w tym w Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Łodzi, Muzeum Narodowego we Wrocławiu, Centrum Scenografii Polskiej w Katowicach, oraz Muzeum Narodowego Starego Teatru w Krakowie.

Odznaczenia i nagrody

Odznaczenia

Wojciech Plewiński, uznawany za wybitnego artystę, został uhonorowany wieloma prestiżowymi odznaczeniami, które potwierdzają jego znaczący wkład w kulturę polską. Do najważniejszych należą:

• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski,
• Złoty Krzyż Zasługi,
• Odznaka „Zasłużony Działacz Kultury”,
• Medal Św. Huberta,
• srebrny medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (2017),
• Nagroda Miasta Krakowa (2018).

Nagrody fotograficzne

Jako fotograf, Plewiński zdobył uznanie dzięki swoim wyjątkowym pracom. Wyróżnienia, które otrzymał, podkreślają jego talent i perfekcjonizm:

• I Nagroda za Fotografię Prasową w Warszawie (1959),
• Złoty Medal za fotografie teatralne w Nowym Sadzie (1968),
• Medal za fotografię „Starzy ludzie” w Madrycie (1969),
• Pierwsza nagroda za reportaż „Jan Paweł II w Polsce” (1979).

---

Oceń: Wojciech Plewiński

---