Kazimierz Jabłczyński

---

Życiorys

Rodzina Jabłczyńskich miała swoje korzenie w miejscowości Nowosiółki, znajdującej się w guberni mińskiej, gdzie ich majątek ziemski był niewielki. W roku 1863, Michał Jabłczyński (zm. 1883) oraz Emilia Zofia Laube, zawarli związek małżeński w warszawskim kościele Św. Krzyża. Michał Jabłczyński prowadził fabrykę wyrobów gipsowych, mieszczącą się w Warszawie przy ul. Długiej.

Kazimierz Jabłczyński, po ukończeniu szkoły średniej w Warszawie, zdecydował się na wyjazd do Szwajcarii, unikając przystąpienia do egzaminu maturalnego. Po pomyślnym zdaniu egzaminu państwowego, zapisał się na Wydział Chemiczny Politechniki w Zurychu. W latach 1889–1892 studiował na tej prestiżowej uczelni, osiągając znakomite wyniki; jedynie najniższa ocena jaką uzyskał, wynosiła +4, a z wielu przedmiotów zdobył najwyższą możliwą ocenę – 6.

Od 1901 roku, Kazimierz rozpoczął współpracę z Bronisławem Znatowiczem, redagując „Chemika Polskiego”. W 1905 przystąpił do Polskiej Partii Socjalistycznej, jedynego ugrupowania, które miało w swym programie walkę o suwerenność Polski, angażując się w działalność konspiracyjną. Niestety, jego działalność zakończyła się aresztowaniem i dwumiesięcznym więzieniem, z którego wyszedł na wolność 1 kwietnia 1906.

W grudniu 1906, ostrzeżony o możliwym ponownym aresztowaniu, wyjechał do Heidelbergu, gdzie kontynuował swoje studia na uniwersytecie. Doktorat z zakresu chemii obronił 26 marca 1908 we Fryburgu, a następnie podjął współpracę w spółce kierowanej przez Ignacego Mościckiego, trwającą do 1911 roku. W latach 1912–1915 zatrudniony był jako asystent na Uniwersytecie w Bazylei.

W listopadzie 1915 roku Kazimierz został powołany na stanowisko kierownika Zakładu Chemii oraz wykładowcę chemii organicznej i nieorganicznej na Uniwersytecie Warszawskim. Spędził tam nieprzerwanie 24 lata, a jego kariery akademickiej zwieńczeniem było nadanie mu tytułu profesora zwyczajnego w 1924 roku. Był również wykładowcą w Towarzystwie Kursów Naukowych oraz jednym z założycieli Wolnej Wszechnicy w Warszawie.

W swojej pracy naukowej prowadził badania w dziedzinie koloidów, elektrochemii, fotochemii oraz kinetyki chemicznej. W kwietniu 1938 roku otrzymał brązowy medal „Za długoletnią służbę”, a później także medal srebrny oraz 11 listopada 1938 roku odznaczenie Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski.

Okres II wojny światowej i niemieckiej okupacji Kazimierz spędził w Warszawie, co okazało się dla niego niezwykle trudnym czasem. Nie potrafił odnaleźć się w atmosferze terroru i bezczynności. Jego córka, Hanna Jędrzejewska, która była wówczas studentką chemii, wspierała go i opiekowała się nim. Oboje przeżyli Powstanie Warszawskie, jednak po jego zakończeniu zostali wysiedleni i przeszli oboz w Pruszkowie.

Po wojnie udali się do Brwinowa, gdzie podczas podróży na stacji w Milanówku, Kazimierz, zepchnięty przez niemieckiego żołnierza, upadł na stopnie pociągu i stracił przytomność. Niestety, nie udało się go już uratować. Zmarł na peronie, a 13 października 1944 roku został pochowany na miejscowym cmentarzu.

---

Oceń: Kazimierz Jabłczyński

---