Kazimierz Graff

---

Życiorys

Kazimierz Graff przyszedł na świat w rodzinie żydowskiej, jako potomek kupca Maurycego Graffa oraz nauczycielki Gustawy z domu Simonberg. Jego edukacja rozpoczęła się w gimnazjum im. Mikołaja Reja, a następnie kontynuował studia prawnicze na Uniwersytecie Warszawskim. W trakcie studiów angażował się w działania przeciwko instytucji getta ławkowego, a także był aktywnym członkiem Komunistycznej Partii Polski oraz Związku Niezależnej Młodzieży Socjalistycznej „Życie”, gdzie pełnił funkcję przewodniczącego Warszawskiego Akademickiego Komitetu Antygettowego w latach 1937-1938.

Po agresji III Rzeszy na Polskę, w towarzystwie swojego brata, Graff postanowił udać się na wschód. Udał się do ośrodka zapasowego 44 pułku piechoty w Równem, gdzie wstąpił do Wojska Polskiego. Niestety, po inwazji ZSRR oddział został rozbrojony przez Armię Czerwoną, jednak Kazimierzowi udało się uniknąć niewoli. Po przybyciu do Lwowa, który od 22 września znajdował się pod okupacją sowiecką, objął stanowisko inspektora domów akademickich Państwowego Instytutu Medycznego oraz administratora w Państwowym Instytucie Krajoznawstwa.

W kwietniu 1941 roku został zmobilizowany do Armii Czerwonej, a w 1943 do 1 Polskiej Dywizji Piechoty im. Tadeusza Kościuszki, gdzie był dowódcą kompanii w bitwie pod Lenino. 14 września 1944 roku został ciężko ranny podczas natarcia na Pragę. W grudniu tego samego roku awansował na stopień kapitana.

W roku 1945 Kazimierz Graff otrzymał funkcję prokuratora wojskowego, gdzie brał udział w procesach terenowych w ramach tzw. sądów doraźnych. Ponadto był obecny podczas egzekucji skazanych na karę śmierci. W 1946 roku awansował na stopień majora, a w późniejszym czasie, razem z żoną Alicją, pracował nad oskarżeniem wielu żołnierzy Armii Krajowej, w tym Stanisława Sojczyńskiego ps. „Warszyc”, który został rozstrzelany w Łodzi 19 lutego 1947 roku, oraz dwunastu innych żołnierzy AK skazanych na śmierć w wyniku szybkiego procesu w Siedlcach.

W okresie od września 1949 do listopada 1951 Graff pełnił obowiązki zastępcy naczelnego prokuratora wojskowego, jednak w listopadzie 1951 roku został usunięty z tego stanowiska z powodu odmowy ścigania części załogi trałowca, która powróciła do Polski po podobnej incydencie w Szwecji.

Kazimierz Graff był również członkiem Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, gdzie działał na rzecz Komitetu Zakładowego PZPR w Warszawskim Okręgu Wojskowym oraz Komisji Kontroli Partyjnej WOW. Niestety, w 1969 roku, na fali antysemickiej kampanii, został usunięty z prokuratury wojskowej przez Radę Państwa. Od tego czasu zajął się pracą jako adwokat i radca prawny, m.in. w przedsiębiorstwie „Telkom” w latach 1971-1997.

W dniu 18 października 2007 roku Instytut Pamięci Narodowej oskarżył Graffa o niezgodne z prawem aresztowanie Stanisława Figurskiego. Jednak 22 stycznia 2008 roku Wojskowy Sąd Okręgowy w Warszawie umorzył postępowanie z braku znamion czynu zabronionego, co zostało później przyjęte przez Sąd Najwyższy.

W związku z zarzutem o mord sądowy na Stanisławie Sojczyńskim „Warszycu”, Kazimierz Graff, podobnie jak Czesław Łapiński, nigdy nie stanął przed sądem. W ocenie historyka, prof. Krzysztofa Szwagrzyka, Graff znajdował się w czołówce sędziów i prokuratorów odpowiedzialnych za represje stalinowskie. Zmarł w Warszawie i został pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach (kwatera C31-2-20).

Rodzina

W rodzinie Kazimierza Graffa znaczącą rolę odgrywała jego żona, Alicja, z domu Fuks. W latach 50. pełniła funkcję wicedyrektora w Departamencie III Prokuratury Generalnej, co podkreśla jej zaangażowanie w życie zawodowe.

Para ma córkę, Krystynę, która wyszła za mąż za znanego prawnika, Huberta Izdebskiego, autora wielu podręczników akademickich. Ich rodzina łączy zarówno życie prywatne, jak i zawodowe, tworząc ciekawą historię.

---

Oceń: Kazimierz Graff

---