Zygmunt Nagórski (1912–2011)

---

Życiorys

W 1931 roku Zygmunt Nagórski ukończył Państwowe Gimnazjum im. Stefana Batorego w Warszawie, co stanowiło jego pierwszy krok w stronę dalszej edukacji. Po ukończeniu studiów prawniczych w 1935 roku na Uniwersytecie Jagiellońskim, rozpoczął swoją karierę zawodową.

W okresie od września 1936 do czerwca 1937 roku Nagórski był uczniem Szkoły Podchorążych Rezerwy Broni Pancernych w Centrum Wyszkolenia Broni Pancernych w Modlinie. Jego wojskowa kariera rozpoczęła się na poważnie, gdy podczas kampanii wrześniowej dowodził III plutonem samodzielnej kompanii czołgów lekkich nr 112, co było wyjątkowo odpowiedzialnym zadaniem w trudnych czasach.

Po zakończeniu walk w Polsce, zdołał przez Kraków przedostać się na Węgry, a później dotrzeć do Jugosławii i w końcu do Francji. W wyniku inwazji hitlerowskiej na Polskę, Nagórski ewakuował się do Wielkiej Brytanii, gdzie osiedlił się w Szkocji. To właśnie tam przeszedł wojskowe przeszkolenie w roli spadochroniarza. Jednocześnie pisał felietony do tygodnika Polska Walcząca, redagowanego przez Tymona Terleckiego, co pozwoliło mu zachować głos w czasach wielkiego zamieszania.

W 1941 roku Nagórski został zatrudniony w polskim Ministerstwie Informacji w Edynburgu. Gdy rząd polski na wychodźstwie stracił poparcie, ministerstwo przekształciło się w Polską Agencję Prasową „Światpol”, którą prowadził razem z Gustawem Sobocińskim przez trzy lata. W tym okresie redagowali komunikaty na temat sytuacji w Europie Wschodniej, która znajdowała się pod dominacją Związku Radzieckiego, przyjmując na siebie ważną rolę informacyjną.

W 1948 roku Zygmunt Nagórski emigrował wraz z rodziną do Stanów Zjednoczonych. Dzięki rekomendacji ambasadora amerykańskiego w Wielkiej Brytanii, nawiązał kontakt z wydawcą New York Times, Arthurem Sulzbergerem, i osiedlił się w Tennessee, gdzie rozpoczął pracę w redakcji Chattanooga Times. Po sześciu miesiącach przeniósł się do Nowego Jorku, gdzie aktywnie uczestniczył w stworzeniu Międzynarodowej Federacji Wolnych Dziennikarzy (International Federation of Free Journalists), organizacji, która uzyskała akredytację ONZ.

Początkowo Zygmunt musiał brać na siebie różne prace, w tym sprzedaż szybkowarów, aby się utrzymać. Mimo trudności, jego felietony zaczęły być publikowane w prestiżowych gazetach, takich jak The Wall Street Journal, The New York Times, The Washington Post i Christian Science Monitor. Nie zapomniał także o współpracy z paryską Kulturą, co zaowocowało szerokim kręgiem odbiorców jego tekstów.

W 1953 roku zdał egzamin i podjął pracę w United States Information Agency, a trzy lata później zaczął pełnić funkcję rzecznika prasowego, będąc oddelegowywanym do wielu placówek za granicą, w tym w Egipcie, Korei Południowej i Francji. W 1966 roku dołączył do Foreign Policy Association, a później pełnił kluczową rolę jako dyrektor programowy w Council of Foreign Relations (Rada Stosunków Zagranicznych).

Od 1980 roku przez pięć lat był wiceprezesem i dyrektorem wykonawczym programów seminaryjnych w Aspen Institute for Humanistic Studies w Waszyngtonie. Właśnie tam podjął decyzję o założeniu własnej instytucji badawczo-edukacyjnej. W 1985 roku stworzył Center for International Leadership, instytucję, która pragnęła skupiać się na etycznych aspektach prowadzenia biznesu. Dzięki innowacyjnemu podejściu, projekt ten cieszył się dużym zainteresowaniem wśród przedsiębiorców.

Cały czas swojej emigracji Zygmunt Nagórski angażował się w sprawy dotyczące Polski. Poprzez swoje zawodowe konteksty i kontakty z wpływowymi osobami, zawsze podkreślał istotę zwiększenia poparcia w Stanach Zjednoczonych dla suwerenności Polski oraz jej procesu demokratyzacji.

Publikacje

W dorobku Zygmunta Nagórskiego znajdują się liczne publikacje, które odzwierciedlają jego wszechstronność jako badacza. Poniżej przedstawiamy niektóre z jego prac:

• Zbrojne bezrobocie, 1948,
• The Psychology of East-West Trade: Illusions and Opportunities, 1975,
• United States-Japanese Economic Relations, 1980,
• From Warsaw to Wherever, 2007.

Życie prywatne

Był synem prawnikaZygmunta Nagórskiego oraz Marii, która nosiła nazwisko Cederbaum. Jego życie osobiste związane było z żoną Marią z Bogdaszewskich, z którą razem wychowywali swoje dzieci. Para doczekała się dwóch córek, Marii oraz Terry, a także syna Andrew.

Warto dodać, że był bratankiem znanego architektaJuliusza Nagórskiego, co podkreśla rodzinne tradycje związane z działalnością w dziedzinach związanych z prawem i architekturą.

---

Oceń: Zygmunt Nagórski (1912–2011)

---