Józef Frejlich, znany także pod pseudonimem „Most”, to postać, której życie i działalność mają znaczący wpływ na polską historię. Urodził się 13 stycznia 1884 roku w Warszawie, a swoje życie zakończył 24 czerwca 1976 roku w Londynie.
Frejlich był nie tylko działaczem niepodległościowym, ale również socjalistycznym. Jego aktywność w Polskiej Partii Socjalistycznej (PPS) ukazuje jego zaangażowanie w walkę o wolność i sprawiedliwość społeczną. Poza działalnością polityczną, Frejlich miał również bogate życie akademickie, zdobywając tytuł doktora filozofii.
Jako historyk, zajmował się badaniem i wydawaniem tekstów źródłowych, co przyczyniło się do popularyzacji wiedzy historycznej w Polsce oraz na emigracji. Jego wkład w rozwój myśli socjalistycznej i niepodległościowej pozostaje ważnym elementem polskiego dziedzictwa kulturowego.
Życiorys
Józef Frejlich był prominentnym działaczem politycznym, który swoją karierę rozpoczął w 1901 roku w Polskiej Partii Socjalistycznej (PPS), a później przyłączył się do frakcji rewolucyjnej of this organization. W roku 1912 nawiązał współpracę z grupą Feliksa Perla, a także zaangażował się w redagowanie czasopisma „Placówka”.
W latach 1912–1939 Frejlich mieszkał w Berlinie, gdzie prowadził swoją działalność w archiwach. Regularnie odwiedzał Polskę, jednak jego życie zmieniło się drastycznie z wybuchem II wojny światowej, który zastał go w Warszawie. Po rozpoczęciu konfliktu, wyjechał i osiedlił się na emigracji, w Stanach Zjednoczonych oraz Wielkiej Brytanii, gdzie kontynuował prace w strukturach PPS na uchodźstwie.
Frejlich był również aktywnym publikującym dziennikarzem. Jego artykuły ukazywały się w londyńskich „Wiadomościach”, a także w paryskiej „Kulturze” i „Zeszytach Historycznych”. Oprócz działalności politycznej, zajmował się ponadto historią wojskowości. Jego badania obejmowały między innymi tematykę Legionu generała Józefa Bema oraz jego udziału w walkach o sukcesję portugalską z 1912 roku.
Po jego śmierci, Józef Frejlich został pochowany na cmentarzu Bródnowskim, w kwaterze 112T-1-16, gdzie spoczywają liczni zmarli, mający ogromne znaczenie dla historii Polski.
Ordery i odznaczenia
Józef Frejlich został odznaczony wieloma wyróżnieniami za swoją niezwykłą działalność na rzecz kraju. Wśród jego osiągnięć znajduje się Krzyż Niepodległości, który otrzymał 16 września 1931 roku. To prestiżowe odznaczenie zostało przyznane „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
Wybrane publikacje
Oto wyszczególnione publikacje autorstwa Józefa Frejlicha, które odzwierciedlają jego wkład w dziedzinę historii i polityki.
- Dyzlokacja wojsk rosyjskich w Królestwie Polskim, Warszawa: nakł. autora 1911,
- Królestwo Polskie jako teren strategiczny: studjum wojskowo-gieograficzne, Warszawa: nakł. aut. 1911,
- Autobiografia Feliksa Breańskiego, wyd., słowem wstępem poprzedził, przypisami opatrzył Józef Frejlich, Kraków: G. Gebethner 1914,
- Fundamental conditions of the economic independence of Poland, Chicago, IL: Polish National Defense Committee 1918,
- La Pologne prussienne, Paris – Neuchatel: Attinger Frères 1918,
- La structure nationale de la Pologne: étude statistique, Neuchatel 1918,
- Les richesses extractives de la Pologne, Varsovie: Societe de Publications Internationales 1921,
- Europa w okresie restauracji (1815-1847), Kraków: Krakowska Spółka Wydawnicza 1923,
- Polska w dobie Wielkiej Emigracji, Kraków: Krakowska Spółka Wydawnicza 1923,
- Ameryka i Daleki Wschód w polityce światowej, Kraków: Krakowska Spółka Wydawnicza 1924,
- Gospodarstwo samorządowe w byłej dzelnicy pruskiej, Kraków: Krakowska Spółka Wydawnicza 1924,
- Okres równowagi europejskiej (1871-1914), Kraków: Krakowska Spółka Wydawnicza 1924,
- Pamiętnik Mierosławskiego (1861-1863), wyd. Józef Frejlich, Warszawa: Inst. Wydaw. „Bibljoteka Polska” 1924,
- Polska w dobie przeobrażeń społecznych (1885-1904), Kraków: Krakowska Spółka Wydawnicza 1924,
- Prusy i Austrja na ziemiach polskich przed r. 1846, Kraków: Krakowska Spółka Wydawnicza 1924,
- Koncentracja w przemyśle cukrowniczym wszechświatowym: koncerny-trusty-kartele, Warszawa: Wydaw. Związku Cukrowni b. Królestwa Polskiego 1929,
- Od Wiosny Ludów do wojny francusko-pruskiej (1848-1871), Lwów: Zakład Narodowy im. Ossolińskich 1939.
Przypisy
- a b c d Kartoteka personalno-odznaczeniowa. WBH. [dostęp 01.10.2021 r.]
- M.P. z 1931 r. nr 218, poz. 296, poz. 101, jako Frejlicz Józef (Most).
Pozostali ludzie w kategorii "Polityka i administracja":
Piotr Drzewiecki (prezydent Warszawy) | Ludwik Jakobsfeld | Wacław Ciszewski | Salomon Budzyner | Karol Nitenberg | Bartłomiej Misiewicz | Eugeniusz Jagiełło | Andrzej Wielowieyski | Tadeusz Katelbach | Kazimierz Woyda | Kazimierz Kąkol | Andrzej Szynka | Janusz Kotański | Jerzy Strzelecki | Anna Bukowska (polityk) | Antoni Andrzej Zalewski | Adam Jasser | Zofia Dzierżyńska | Icchok Amster | Helena GrażyńskaOceń: Józef Frejlich