Henryk Brokman

---

Życiorys

Henryk Brokman przyszedł na świat w rodzinie Leopolda (1849–1932) oraz Heleny z Rotwandów (ur. 1852). Był bratem Barbary Jadwigi Groniowskiej (1889–1985), która pracowała jako bibliotekarka. W czasie nauki w gimnazjum oraz podczas studiów uniwersyteckich aktywnie uczestniczył w ruchu patriotycznym. W 1904 roku rozpoczął studia medyczne na Wydziale Lekarskim Cesarskiego Uniwersytetu Warszawskiego, lecz jego kariera akademicka została przerwana, gdyż został relegowany z uczelni z powodu uczestnictwa w strajku w 1905 roku.

Po tym incydencie przeniósł się do Berlina, gdzie uzyskał doktorat w 1911 roku na Uniwersytecie w Heidelbergu, pisząc pracę pod tytułem Über gruppenspezifische Strukturen des tierischen Blutes. Dalsze studia kontynuował w Charkowie i Zurychu w latach 1911–1915. W 1932 roku habilitował się, jego praca dotyczyła badań nad patogenezą płonicy. Tytuł profesora uzyskał dzięki wnioskowi Rady Wydziału Lekarskiego UW.

Henryk Brokman odbył staż internistyczny pod okiem prof. Władysława Janowskiego w Szpitalu Dzieciątka Jezus w Warszawie. W 1913 roku rozpoczął specjalizację u prof. Emila Feera w Klinice Pediatrycznej w Zurychu. W latach 1915–1918 pełnił funkcję lekarza wojskowego w armii rosyjskiej, a w 1920 roku, w czasie wojny polsko-bolszewickiej, pracował jako lekarz oddziałów zakaźnych w szpitalu wojskowym w Modlinie.

W czasie okupacji niemieckiej, wraz z żoną, znalazł się w warszawskim getcie, z którego wydostali się 28 lipca 1942 roku, przechodząc przez gmach Sądów na Lesznie. Po stronie aryjskiej wspierał ich dr Aleksander Jackowski, który pomagał w znalezieniu kolejnych miejsc do zamieszkania. W trakcie powstania warszawskiego należał do oddziału „Bakcyl” i pracował w punkcie opatrunkowym Obwodu V Mokotów. Po kapitulacji powstania, wraz z żoną udał się z miasta z ludnością cywilną, znajdując schronienie w Częstochowie.

W latach 1945–1946 pełnił rolę profesora, dyrektora oraz kierownika Katedry i Kliniki Chorób Zakaźnych na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Łódzkiego. Od 1946 do 1953 roku kierował Katedrą i Kliniką Chorób Dzieci w Akademii Lekarskiej w Gdańsku (która od 1950 roku funkcjonowała jako Akademia Medyczna). Następnie, w latach 1953–1962, był kierownikiem Kliniki Terapii w Oddziale Pediatrycznym Wydziału Lekarskiego Akademii Medycznej w Warszawie.

W latach 1961–1970 pełnił funkcję przewodniczącego Rady Naukowej Instytutu Matki i Dziecka w Warszawie. Piastował również stanowisko redaktora naczelnego kwartalnika Pediatria Polska w latach 1955–1976 oraz był prezesem Polskiego Towarzystwa Pediatrycznego. Od 1954 roku był członkiem korespondentem Polskiej Akademii Nauk, a w 1966 r. został przyjęty jako członek rzeczywisty. W 1975 roku uzyskał tytuł Doktora honoris causa WUM.

Henryk Brokman był żonaty z Jadwigą (ur. 1893) i był szwagrem fizykochemika Kazimierza Fajansa. Miał przyjaciela w osobie Ludwika Hirszfelda. Zmarł 6 sierpnia 1976 roku w Warszawie, a jego ostatnie miejsce spoczynku to cmentarz Powązkowski, gdzie został pochowany razem z Wacławem i Stefanią Brokmanami (kwatera 142-3-8,9).

Ordery i odznaczenia

Henryk Brokman był osobą, która otrzymała kilka wyróżnień za swoje osiągnięcia i wkład w rozwój społeczeństwa. Poniżej przedstawiamy listę jego odznaczeń:

• złoty Krzyż Zasługi, przyznany 30 stycznia 1939,
• medal 10-lecia Polski Ludowej, nadany 13 stycznia 1955.

Nagrody

Henryk Brokman, wybitny polski naukowiec, został uhonorowany wieloma nagrodami za swoje osiągnięcia badawcze.

• nagroda państwowa III stopnia za prace kliniczno-badawcze nad etiologią biegunek niemowlęcych, 1955.

---

Oceń: Henryk Brokman

---