Antoni Szwojnicki


Antoni Szwojnicki to postać, która z pewnością zasługuje na szczególne uznanie w historii Polski. Urodził się 3 maja 1881 roku w Warszawie, gdzie spędził swoje dzieciństwo i młodość.

Był pułkownikiem lekarzem Wojska Polskiego oraz aktywnym działaczem niepodległościowym. Jako doktor wszech nauk lekarskich, specjalizował się w pediatrii, przyczyniając się do rozwoju medycyny oraz opieki zdrowotnej w Polsce. Jego praca miała wielkie znaczenie dla wielu rodzin w trudnych czasach.

Niestety, życie Antoniego Szwojnickiego zakończyło się tragicznie wiosną 1940 roku w Charkowie, gdzie stał się jedną z wielu ofiar brutalnej zbrodni katyńskiej. Jego historia przypomina o tragicznych losach wielu Polaków, którzy walczyli o wolność swojej ojczyzny.

Życiorys

Antoni Szwojnicki przyszedł na świat 3 maja 1881 roku w Warszawie, w rodzinie Antoniego oraz Marii z Rogowskich. W 1908 roku ukończył Wydział Lekarski Cesarskiego Uniwersytetu Moskiewskiego, zdobywając dyplom lekarza. W swojej karierze pełnił rolę lekarza w 16 Pułku Strzelców Polskich, odznaczając się podczas bitwy pod Kaniowem, gdzie walczył zaciekle.

Po zakończeniu I wojny światowej, 27 listopada 1918 roku, był przydzielony do Szkoły Żandarmerii Wojskowej w Warszawie, gdzie objął stanowisko naczelnego lekarza. Z roli tej przeszedł do dowodzenia szpitalem polowym nr 301 podczas konfliktu z bolszewikami od 20 maja 1919 roku. Jego profesjonalizm sprawił, że 6 sierpnia 1920 roku został mianowany naczelnym lekarzem 201 pułku piechoty. W okresie od 16 października do 16 grudnia tegoż roku przystąpił do pełnienia obowiązków szefa sanitarnego Dywizji Ochotniczej, a po zakończonym działaniu pozostał w Szpitalu Ujazdowskim w Warszawie.

W wyniku weryfikacji po zakończeniu wojny, przyznano mu stopień podpułkownika, ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 roku oraz 63. lokatą w korpusie oficerów sanitarnych, obrane z grona lekarzy. Od 1921 roku zajmował stanowisko starszego lekarza w 21 Warszawskim Pułku Piechoty „Dzieci Warszawy”, pozostając w ewidencji 1 Batalionu Sanitarnego. Wiosną 1928 roku przeniesiono go z Departamentu Sanitarnego Ministerstwa Spraw Wojskowych do Komendy Placu Warszawa, gdzie zastąpił płk. Marcjana Zienkiewicza jako naczelny lekarz garnizonu.

W czerwcu 1930 roku powierzono mu odpowiedzialność za Szpital Szkolny Centrum Wyszkolenia Sanitarnego w Warszawie, gdzie ostatecznie został zatwierdzony na tym stanowisku. Na mocy decyzji Prezydenta Rzeczypospolitej Ignacego Mościckiego, 2 grudnia 1930 roku, otrzymał stopień pułkownika z datą starszeństwa 1 stycznia 1931 roku oraz 2. lokatą w korpusie oficerów sanitarnych, w grupie lekarzy. Równocześnie zyskał zezwolenie na zaprezentowanie nowych oznak przed ustaloną datą.

W grudniu 1932 roku przeniósł się do Korpusu Ochrony Pogranicza, by objąć funkcję szefa sanitarnego. 30 czerwca 1934 roku przeszedł w stan spoczynku, pozostając w ewidencji Kadry Zapasowej 1 Szpitala Okręgowego w Warszawie. Mieszkał przy ul. Wilczej 22, gdzie prowadził praktykę jako pediatra.

W trakcie kampanii wrześniowej 1939 roku został wzięty do niewoli przez Sowietów i osadzony w Starobielsku. Wiosną 1940 roku stał się ofiarą zbrodni, której dopuściło się NKWD, zostając zamordowanym w Charkowie. Jego ciało pochowano w Piatichatkach, gdzie obecnie mieści się oficjalnie utworzony Cmentarz Ofiar Totalitaryzmu.

Postanowieniem nr 112-48-07 Prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego z 5 października 2007 roku, Antoni Szwojnicki został pośmiertnie awansowany do stopnia generała brygady. Informację o tym wydarzeniu ogłoszono 9 listopada 2007 roku w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.

Ordery i odznaczenia

Antoni Szwojnicki był odznaczony wieloma wyróżnieniami, które doceniały jego wkład w obronę i budowę niepodległej Polski. Wśród nich znajdowały się:

  • Krzyż Niepodległości – 20 lipca 1932, przyznany „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”,
  • Krzyż Walecznych – otrzymany w 1921 roku,
  • Złoty Krzyż Zasługi – 16 marca 1928, przyznany „za zasługi na polu wyszkolenia wojska”,
  • Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921,
  • Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości,
  • Medal Zwycięstwa.

Przypisy

  1. Lista osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie. [online], web.archive.org, s. 3 [dostęp 20.09.2024 r.]
  2. „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”. Portal polskiej Policji. [dostęp 09.01.2024 r.]
  3. Prezydent RP wziął udział w uroczystościach „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów” [online], prezydent.pl [dostęp 26.08.2024 r.]
  4. M.P. z 2007 r. nr 85, poz. 885.
  5. Księga Cmentarna Charkowa 2003, s. 543, tu błędnie podano, że urodził się w 1891.
  6. Księga Cmentarna Charkowa 2003, s. LXXIV.
  7. Rocznik Oficerski 1932, s. 321, 826.
  8. Dz. Pers. MSWojsk. Nr 16 z 03.12.1930 r., s. 327.
  9. Dz. Pers. MSWojsk. Nr 11 z 07.06.1934 r., s. 146.
  10. Dz. Pers. MSWojsk. Nr 13 z 09.12.1932 r., s. 439.
  11. Dz. Pers. MSWojsk. Nr 11 z 18.06.1930 r., s. 213.
  12. Rocznik Oficerski 1928, s. 709, 725.
  13. Dz. Pers. MSWojsk. Nr 9 z 26.04.1928 r., s. 162.
  14. Rocznik Oficerski 1924, s. 1017, 1079.
  15. Rocznik Oficerski 1923, s. 186, 1123, 1198.
  16. Spis urzędowy 1939, s. 227.
  17. Rocznik Lekarski 1938, s. 764.
  18. Dz. Pers. MSWojsk. Nr 42 z 24.12.1921 r., s. 1669.
  19. M.P. z 1932 r. nr 167, poz. 198.
  20. M.P. z 1928 r. nr 65, poz. 88.
  21. a b c Kolekcja, s. 2.
  22. a b c d e Kolekcja, s. 8.
  23. Kolekcja, s. 3, 10.
  24. Kolekcja, s. 6.

Oceń: Antoni Szwojnicki

Średnia ocena:4.76 Liczba ocen:22