Jadwiga Marszewska-Ziemięcka, znana jako wybitna mikrobiolog, urodziła się 30 czerwca 1891 roku w Warszawie. W trakcie swojej kariery naukowej miała ogromny wpływ na rozwój mikrobiologii w Polsce. Zmarła 13 marca 1968 roku w Lublinie.
Była profesorem Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej (UMCS), gdzie odegrała kluczową rolę w organizacji i kierownictwie Pracowni Mikrobiologii Gleby w Polskim Instytucie Naukowym Gleboznawstwa (PINGW). W swojej działalności badawczej i dydaktycznej angażowała się w popularyzację wiedzy o mikroorganizmach oraz ich roli w ekosystemach.
Dodatkowo, Jadwiga Marszewska-Ziemięcka była również członkinią Polskiej Akademii Nauk (PAN), co podkreśla jej znaczenie w polskiej społeczności naukowej.
Życiorys
Jadwiga Marszewska-Ziemięcka była najstarszą córką Mieczysława Marszewskiego oraz Jadwigi ze Skarżyńskich. Miała dwie siostry: Hannę Zdzitowiecką oraz Marię Wolską. W wieku siedemnastu lat zdecydowała się na rozpoczęcie studiów biologicznych na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. W 1923 roku uzyskała doktorat na tymże uniwersytecie, a jej praca naukowa nosiła tytuł Występowanie azotobaktera w glebach polskich.
W latach 1924-1927 współpracowała z Sergiuszem Winogradskim w Instytucie Pasteura we Francji. Powrót do Polski przyniósł jej tytuł docenta, który uzyskała w 1930 roku na Uniwersytecie Poznańskim, prezentując pracę zatytułowaną Studia nad mikrobiologią gleby. Od roku 1931 związana była z Państwowym Instytutem Naukowym Gospodarstwa Wiejskiego w Puławach, gdzie zorganizowała Dział Mikrobiologii Rolnej, którym kierowała do końca swoich dni.
Rok 1952 oznaczał dla niej przyjęcie w szeregi Polskiej Akademii Nauk jako członek rzeczywisty. Jadwiga należała również do licznych towarzystw naukowych, zarówno w Polsce, jak i za granicą, w tym Międzynarodowego Towarzystwa Gleboznawczego oraz Polskiego Towarzystwa Mikrobiologów.
Oprócz bogatej kariery naukowej, pełniła także funkcję dydaktyczną, będąc autorką sześciu podręczników przeznaczonych dla studentów. W czasach okupacji, pełniła rolę sekretarza Komendanta Obwodu Puławskiego Armii Krajowej. Po wyzwoleniu, aktywnie uczestniczyła w tworzeniu Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie.
Jadwiga Marszewska-Ziemięcka nie tylko zajmowała się nauką, ale również przejawiała zainteresowania artystyczne. Była utalentowaną malarką, tworzącą ok. 300 prac. W 1966 roku miała miejsce wystawa jej dzieł malarskich w Lublinie. Jej mężem był Andrzej Ziemięcki.
Jadwiga spoczywa na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie, w kwaterze 232-1/2-1.
Wybrane publikacje
Oto wybor publikacji autorstwa Jadwigi Marszewskiej-Ziemięckiej, które ubogacają polską naukę z zakresu mikrobiologii oraz rolnictwa.
- występowanie azotobaktera w glebach polskich, Roczn. Nauk Roln., t.10, Poznań 1923,
- Winogradski, J. Ziemięcka: Sur le pouvoir fixateur des terres, Annales Pasteur, t.42, Paris 1928,
- znaczenie fosforu przy asymilacji wolnego azotu, Studia nad mikrobiologią gleby, cz.II, Roczn. Nauk Roln. i Leśn., t.22, Poznań 1929,
- historja rozwoju rolnictwa Wielkiej Brytanji i jego kryzys dzisiejszy, Kraków 1934,
- the history of the Institute of Agriculture in Poland, Rothamsted Records, nr 5, St.Albans 1935,
- rozwój badań nad symbiozą mikroorganizmów z roślinami motylkowymi, Biblioteka Puławska, nr 14, Warszawa 1937,
- mikrobiologia rolnicza, Cz.II, Zarys mikrobiologii gleby, Biblioteka Puławska, nr 24, s.243, PIWR, Warszawa 1948,
- ćwiczenia z mikrobiologii rolniczej, s.114, PWRiL, Warszawa 1950,
- mikrobiologia gleby i nawozów organicznych, PWRiL, Warszawa 1958.
Ordery i odznaczenia
Jadwiga Marszewska-Ziemięcka została uhonorowana licznymi odznaczeniami, które doceniają jej wkład w różnorodne dziedziny życia publicznego. Oto wybór znaczących odznaczeń, które otrzymała:
- Order Sztandaru Pracy II klasy,
- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski,
- Złoty Krzyż Zasługi (przyznany dwukrotnie: po raz drugi 22 lipca 1951).
Przypisy
- Cmentarz Stare Powązki: MARSZEWSCY, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 14.01.2020 r.]
- a b Jadwiga Marszewska-Ziemięcka [online], www.ipsb.nina.gov.pl [dostęp 22.12.2019 r.]
- a b PAN Lublin [online], www.pan-ol.lublin.pl [dostęp 22.12.2019 r.]
- M.P. z 1951 r. nr 74, poz. 1007 „za wybitną działalność naukową”.
Pozostali ludzie w kategorii "Nauka i edukacja":
Andrzej Sas-Uhrynowski | Benoît Mandelbrot | Adam Chełmoński (1929–2001) | Michał Leśniewski (historyk) | Zbigniew Grzegorzewski | Tadeusz Bronisław Massalski | Tadeusz Wyrwa | Władysław Józef Stankiewicz | Janusz Zawodny | Rafał Latała | Tomasz Bulik | Helena Więckowska | Stefan Minc | Janusz Korczak | Maksymilian Horwitz | Feliks Kucharzewski | Krzysztof Zdzitowiecki | Jerzy Prokopiuk | Czesław Strzeszewski | Stanisław Zakrzewski (historyk)Oceń: Jadwiga Marszewska-Ziemięcka