Edward Wittig


Edward Wittig, urodzony 22 września 1879 roku w Warszawie, to znacząca postać w polskiej sztuce rzeźbiarskiej. Jego twórczość wywarła istotny wpływ na rozwój rzeźby w Polsce w XX wieku.

Wittig, który zmarł 3 marca 1941 roku w tym samym mieście, był członkiem grupy artystycznej „Rytm”, co podkreśla jego zaangażowanie w życie kulturalne i artystyczne swojego czasu. Dodatkowo, jego przynależność do wolnomularstwa wzbogaca jego biografię o ciekawe aspekty osobiste i społeczne.

Życie i twórczość

Edward Wittig to postać o bogatym dorobku artystycznym, który rozpoczął swą edukację w Wiedniu, gdzie miał zaszczyt uczyć się pod kierunkiem J. Tautenheima w latach 1897–1900. Kontynuował naukę w prestiżowej École des Beaux-Arts w Paryżu, pracując w atelier M. Jouvray. W długim okresie jego twórczości, od 1914 do 1920 roku, pełnił zaszczytną rolę profesora w Szkole Sztuk Pięknych w Warszawie oraz na Politechnice Warszawskiej.

Początkowo jego prace koncentrowały się na rzeźbach symbolicznych, w których dostrzegało się wpływy Augusta Rodina. Te wczesne dzieła charakteryzowały się wrażliwym modelowaniem brył. Jednak w kolejnych latach artysta zrezygnował z tych wpływów na rzecz klarownej kompozycji, bazującej na silnych kontrastach jasno zdefiniowanych brył. Od 1910 roku postanowił świadomie skierować swoją twórczość w stronę nowego klasycyzmu, który był ogólnoeuropejskim trendem, będącym odpowiedzią na rodinizm w rzeźbie.

W swoich wypowiedziach artystycznych szczególnie mocno podkreślał w Odczycie o rzeźbie z 1915 roku potrzebę odrzucenia naśladownictwa Rodina, nawołując do głębokiego sięgnięcia w tradycję. Styl monumentalny, który wypracował, zyskał uznanie podczas dwudziestolecia międzywojennego, a jego prace były postrzegane jako „złoty środek” między tradycją akademicką a nowoczesnymi tendencjami artystycznymi, które dążyły do syntezy.

Wittig był również wynalazcą pierwszej monety pięciozłotowej, która weszła do powszechnego użytku w II Rzeczypospolitej, bitej w latach 1928–1932. Jego wielki wkład w sztukę i kulturę został doceniony przez wiele pokoleń, a jego odmienny styl rzeźby przyczynił się do rozwoju polskiego rzemiosła artystycznego.

Artysta spoczywa w spokoju na warszawskim cmentarzu Powązkowskim, w kwaterze 64-3-11, gdzie jego dziedzictwo artystyczne nadal inspiruje i zachwyca przyszłe pokolenia twórców.

Ważniejsze prace

Edward Wittig, znany polski rzeźbiarz, pozostawił po sobie szereg istotnych dzieł, które do dziś wzbogacają naszą kulturę artystyczną. Jego prace można znaleźć w wielu miejscach, a każde z nich opowiada swoją unikalną historię. Oto kilka najważniejszych z nich:

  • Rzeźba Ewa w parku Ujazdowskim datowana na 1911 rok,
  • Grupa rzeźbiarska „Walka”, która powstała w roku 1916,
  • Pomnik Lotnika, którego można podziwiać na placu Unii Lubelskiej w Warszawie, zrealizowany w 1932 roku i odtworzony w 1967 przy zbiegu ulic Żwirki i Wigury, Wawelskiej oraz Raszyńskiej,
  • Nagrobek Jana Wojsznar-Opielińskiego na cmentarzu Powązkowskim, zrealizowany w 1926 roku w kwaterze 195, który stanowi prototyp pomnika Peowiaka, wzbogacony fragmentem dzieła „Walki”,
  • Pomnik Peowiaka w Warszawie, powstały w 1921 roku, zniszczony w 1940, a zrekonstruowany w 1999,
  • Pomnik Juliusza Słowackiego w Warszawie z 1932 roku, pierwotnie przeznaczony dla Lwowa, odsłonięty w 2001 roku,
  • Popiersie Gabriela Narutowicza w Warszawie, które jest powiększoną kopią rzeźby z 1923 roku, odsłoniętą w 2002 roku,
  • Pomnik Leopolda Lisa-Kuli, który został odsłonięty w Rzeszowie w 1932 roku, zniszczony przez Niemców, a następnie przywrócony w 1992 roku.

Ordery i odznaczenia

Edward Wittig został odznaczony wieloma prestiżowymi wyróżnieniami, które świadczą o jego osiągnięciach i zasługach.

  • krzyż komandorski Orderu Odrodzenia Polski, przyznany 10 listopada 1927,
  • złoty Wawrzyn Akademicki, nadany 7 listopada 1936.

Upamiętnienie

Od 5 stycznia 1981 roku, wydzielona ulica w Warszawie, znajdująca się na obszarze aktualnej dzielnicy Białołęka, została uhonorowana imieniem Edwarda Wittiga.

Przypisy

  1. JanuszJ. Parchimowicz JanuszJ., Monety Rzeczypospolitej polskiej 1919–1939, wyd. pierwsze, Szczecin: Nefryt, 2010, s. 12, ISBN 978-83-87355-65-4.
  2. Pomnik pułkownika Leopolda Lisa-Kuli autorstwa artysty rzeźbiarza Edwarda Wittiga przeznaczony dla Rzeszowa. biogramy.pl [dostęp 04.03.2019 r.]
  3. Pomnik płk. Leopolda Lisa-Kuli. fotopolska.eu [dostęp 04.03.2019 r.]
  4. Cmentarz Stare Powązki: WITTIG, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 22.02.2020 r.]
  5. W - Nagrobek Jana Wojsznar-Opielińskiego (kw. 195) - Galeria Cmentarza Powązkowskiego w Warszawie [online], sowa.website.pl [dostęp 23.11.2017 r.]
  6. JanuszJ. Parchimowicz JanuszJ., Monety polskie, wyd. II, Szczecin: Nefryt, 2003, s. 159, ISBN 83-87355-37-2.
  7. M.P. z 1936 r. nr 261, poz. 460 „za wybitne zasługi dla polskiej sztuki w ogóle”.
  8. M.P. z 1927 r. nr 258, poz. 707 „za zasługi na polu twórczości artystycznej w dziedzinie rzeźbiarstwa”.
  9. Uchwała nr 20 Rady Narodowej Miasta Stołecznego Warszawy z dnia 5 stycznia 1981 r. w sprawie nadania nazw ulicom, "Dziennik Urzędowy Rady Narodowej m.st. Warszawy, Warszawa, dnia 26.05.1981 r., nr 6, poz. 27, s. 2.

Oceń: Edward Wittig

Średnia ocena:4.67 Liczba ocen:10