Michał Kłobukowski

---

Życiorys

Michał Kłobukowski to postać o bogatym dorobku literackim i translacyjnym. W latach 1970–1971 studiował filologię angielską w Warszawie, a następnie kontynuował naukę w Poznaniu w latach 1973–1975. Jego przygoda z tłumaczeniem rozpoczęła się w 1988 roku, od tego czasu przełożył ponad 50 różnorodnych dzieł. W jego bibliografii znajdują się m.in. takie utwory jak Hańba J.M. Coetzee, Trylogia nowojorska Paula Austera, Podziemia Don DeLillo, Lolita Władimira Nabokova, Blady ogień oraz Nieprawe godło, a także Hotel New Hampshire Johna Irvinga oraz Wielkomilud Roalda Dahla, jak również poezja Charlesa Bukowskiego.

O jego talencie świadczą liczne nagrody, w tym główna nagroda Stowarzyszenia Tłumaczy Polskich za osiągnięcia w zakresie przekładów literackich w 1991 roku, którą otrzymał za tłumaczenie utworów Wielkomilud Roalda Dahla oraz Na południe od Brazos Larry’ego McMurtry’ego. W tym samym roku zdobył także wyróżnienie od International Board of Books for Young People za przekład dzieła Wielkomilud.

W 2002 roku Kłobukowski został uhonorowany nagrodą „Literatury na Świecie” za nowy przekład Lorda Jima Josepha Conrada, a także nagrodą ZAiKS-u za całokształt jego twórczości translatorskiej.

Ponadto, w końcu lat 70. XX wieku wydał tomik poezji zatytułowany Innowajca. Michał Kłobukowski jest autorem tekstów piosenek dla Martyny Jakubowicz, takich jak Młode wino, Wróżba nie służba, czy Gorąca sień. Jego poemat Jesteśmy wreszcie we własnym domu, nie darujemy nikomu został opublikowany w magazynie „Res Publica Nowa” w numerze z marca 2004 roku.

Nagrody

W obszarze działalności translatorskiej Michał Kłobukowski zdobył wiele prestiżowych wyróżnień, które podkreślają jego wkład w polską literaturę. Jego talent oraz staranność w przekładzie dzieł literackich zostały docenione przez różne instytucje.

• 1991 – Główna nagroda Stowarzyszenia Tłumaczy Polskich za przekład literacki, obejmujący takie tytuły jak Wielkomilud Roalda Dahla oraz Na południe od Brazos Larry’ego McMurtry’ego,
• 1991 – Wyróżnienie Międzynarodowej Izby ds. Książek dla Młodych za doskonały przekład Wielkomiluda Roalda Dahla,
• 2002 – Nagroda Literatury na Świecie za przekład Lorda Jima Josepha Conrada,
• 2002 – Nagroda ZAIKS-u, przyznana za całokształt twórczości translatorskiej,
• 2013 – Brązowy Medal “Zasłużony Kulturze Gloria Artis”.

Osiągnięcia te świadczą o niezwykłej pasji Kłobukowskiego oraz jego zaangażowaniu w rozwój i popularyzację literatury poprzez translację.

Stypendia

– lipiec 1990 – W seminarium dotyczącym nowoczesnej literatury brytyjskiej w Cambridge,

– 1994/1995 – Udział w programie wymiany Fundacji Kościuszki.

Członkostwo

Michał Kłobukowski posiada szereg prestiżowych członkostw, które potwierdzają jego zaangażowanie w środowisko literackie oraz w branży translatorskiej.

• jest członkiem Polskiego PEN Clubu,
• uczestniczy w ZAIKS-ie,
• w latach 1997–2000 był jurorem Stowarzyszenia Tłumaczy Polskich,
• uzyskał tytuł członka honorowego Stowarzyszenia Tłumaczy Literatury.

Publikacje

Teksty własne

W swojej bogatej twórczości Michał Kłobukowski stworzył wiele istotnych publikacji, które zyskały uznanie w literackim świecie. Poniżej znajduje się lista jego wybranych dzieł:

• Innowajca (tomik wierszy) Wrocław, Ossolineum 1978,
• Surnia ulula, Pismo Literacko-Artystyczne nr 2, 1986,
• Kot w dom, Wiedza i Życie nr 1, 1987,
• Dziewictwo i inne dziwactwa, Fikcje i Fakty nr 8, 1987,
• Od Asa do Zsa-Zsa, Literatura na Świecie nr 10, 1989,
• Buk, Buk. Kto tam? Exlibris 72, 1995,
• Miasto z onirytu, Exlibris 75, 1995,
• Bestiaries are best, i basta! Exlibris 77, 1995,
• Przejrzystość toni, Exlibris 80, 1995,
• Brzemię mgły, ResPublica Nowa nr 2, 2003,
• Jesteśmy wreszcie we własnym domu, ResPublica Nowa nr 3, 2004.

Wywiady

Warto również zwrócić uwagę na wywiad poświęcony twórczości Paula Austera, który ukazał się w „Życiu” w numerze 19 na stronie 15 w 1996 roku. Przeprowadzenie takiej rozmowy, stanowi ważny wkład w zrozumienie literackiego kontekstu Kłobukowskiego oraz jego wpływów.

Przekłady

Książki

Wszystkie przykłady literackie wymienione poniżej wykazują różnorodność autorów oraz dzieł, które ukazały się w Polsce. Wspaniałe powieści i zbiory opowiadań znalazły się w ofercie wielu renomowanych wydawnictw.

• Philip Ardagh – Makabrrryczne numery (Warszawa: Muza, 2002),
• Philip Ardagh – Straszny koniec (Warszawa: Muza, 2002),
• Paul Auster – W kraju rzeczy ostatnich (Warszawa: Noir sur Blanc, 1996),
• Paul Auster – Trylogia nowojorska (zawiera: Szklane miasto, Duchy, Zamknięty pokój; Warszawa: Noir sur Blanc, 1996, 2001; Poznań: Rebis, 2006; Kraków: Znak, 2012),
• Charles Bukowski – Z szynką raz! (Warszawa: Noir sur Blanc, 1994),
• Charles Bukowski – Z obłędu odsiać słowo, wers, drogę (Warszawa: Noir sur Blanc, 2005),
• John Maxwell Coetzee – Hańba (Kraków: Znak, 2001),
• John Maxwell Coetzee – Młodość (Kraków: Znak, 2007),
• John Maxwell Coetzee – Chłopięce lata (Kraków: Znak, 2007),
• John Maxwell Coetzee – Zapiski ze złego roku (Kraków: Znak, 2008),
• Robert Coover – Wieczór w kinie (Warszawa: PIW, 1991),
• Robert Coover – Gus Burczymucha z Chicago Bearsów (Warszawa: Przedświt, 1991),
• Don DeLillo – Podziemia (Poznań: Rebis, 2000; Warszawa: Libros, 2001),
• Don DeLillo – Gracze (Warszawa: Noir sur Blanc, 2008),
• Don DeLillo – Performerka (Warszawa: Noir sur Blanc, 2009),
• Don DeLillo – Punkt omega (Warszawa: Noir sur Blanc, copyright 2011),
• Russel Hoban – Żółwi dziennik (Warszawa: Baobab, 2009),
• Russel Hoban – To była Lola (Warszawa: Świat Książki, 2010),
• Yiyun Li – Włóczędzy (Wołowiec: Wydawnictwo Czarne, 2010),
• Yiyun Li – Tysiąc lat dobrych modlitw (Wołowiec: Wydawnictwo Czarne, 2011),
• Vladimir Nabokov – Prawdziwe życie Sebastiana Knighta (Warszawa: PIW; 1992, Muza, 2003),
• Vladimir Nabokov – Blady ogień (wspólnie ze Stanisławem Barańczakiem, Warszawa: Da Capo, 1998),
• Vladimir Nabokov – Lolita (Warszawa: Da Capo, 1997; Bertelsmann, 2001; Muza, 2003; Gazeta Wyborcza, 2003),
• Vladimir Nabokov – Nieprawe godło (Warszawa, Muza, 2006),
• Vladimir Nabokov – List, który nie dotarł do Rosji i inne opowiadania; T. 1 (dwa opowiadania w tłum. Leszka Engelkinga; Warszawa: Muza, 2007),
• Vladimir Nabokov – Śmiech w ciemności (Warszawa: Da Capo, 2000; Warszawa: Muza, 2009),
• Vladimir Nabokov – Kęs życia i inne opowiadania (Warszawa: Muza, 2009),
• Salman Rushdie – Harun i Morze Opowieści (Warszawa: A&B, 1993; Poznań: Rebis, 2010),
• Salman Rushdie – Luka i ogień życia (Poznań: Rebis, 2010),
• George Saunders – Dziesiąty grudnia: opowiadania (Warszawa: W.A.B., 2016),
• George Saunders – Lincoln w Bardo (Kraków: Znak, 2018),
• Martin Amis, Strzała czasu (Warszawa: Muza, 1997),
• Philip Ardagh, Okropne Nowiny (Warszawa: Muza, 2003),
• Peter S. Beagle, Ostatni jednorożec (Warszawa: Alfa-Wero, 1995, Prószyński i S-ka 1998),
• André Brink, Tamta strona ciszy (Warszawa: Noir sur Blanc, 2005),
• Iosif Brodski, Mniej niż ktoś (Warszawa: CDN, 1989),
• Richard Burgin, Rozmowy z Jorge Luisem Borgesem (Gdańsk: Marabut, 1993),
• Michael Chabon, Poświata (Warszawa: W.A.B., 2018),
• Rich Cohen, Twardzi Żydzi (Warszawa: Noir sur Blanc, 2003),
• Joanna Cole, Bruce Degen, Magiczny autobus (Gdańsk, Gdańskie Wydawnictwo Oświatowe, 2005),
• Joseph Conrad, Lord Jim (Kraków: Znak, 2001),
• Roald Dahl, Wielkomilud (Warszawa: GIG, 1991),
• J.P. Donleavy, Ryży (Warszawa-Kraków: Przedświt-Wydawnictwo Literackie, 1991),
• Jonathan Safran Foer, Wszystko jest iluminacją (Warszawa: W.A.B, 2003; wyd. 2. 2008),
• Eugen Herrigel, Zen w sztuce łucznictwa (Warszawa: Pusty Obłok, 1988; Bydgoszcz: Diamond Books, 2007),
• Patricia Highsmith, Gra Ripleya (Warszawa: Noir sur Blanc, 2008),
• John Irving, Hotel New Hampshire (Warszawa: Wojciech Pogonowski, 1992, Prószyński i S-ka 1998, 1999, 2000, 2002, 2004, 2016),
• Sana Krasikov, Jeszcze rok (Wołowiec: Wydawnictwo Czarne, 2010),
• Ewa Kuryluk, Wiek 21 (Gdańsk: Marabut, 1995; Warszawa: Twój Styl, 2005),
• Jakusho Kwong, Bez początku, bez końca: intymne serce zenu (Warszawa: Świat Książki – Bertelsmann Media, 2005; Kielce: Wydawnictwo Charaktery, Kannon Buddyjska Wspólnota Zen, cop. 2016),
• Daphne du Maurier, Jabłoń, w zbiorze Makabreski (Warszawa: GiG, 1990),
• Cormac McCarthy, Strażnik sadu (Kraków: Wydawnictwo Literackie, 2010),
• Larry McMurtry, Na południe od Brazos (T. 1-2, Warszawa: PIW, 1991; Czerwonak: Vesper, 2017),
• Andrew Miller, Oczyszczenie (Kraków: Znak, 2014),
• Henry Miller, Nexus (Warszawa: Noir sur Blanc, 1996),
• Giles Milton, Samuraj William: Obieżyświat, który otworzył wrota Japonii (Warszawa: Noir sur Blanc, 2004),
• Thích Nhất Hạnh, Spokój to każdy z nas (Warszawa: Pusty Obłok, 1992; Warszawa: Santorski i S-ka, 2008),
• Josip Novakovich, Prima Aprilis dzień frajera (Warszawa: Baobab, 2006),
• Robert Nye, Pamiętniki Lorda Byrona (Gdańsk: Marabut, 1996),
• Marshall B. Rosenberg, Porozumienie bez przemocy (Warszawa: Santorski i S-ka, 2003),
• Elif Şafak, Bękart ze Stambułu (Kraków: Wydawnictwo Literackie, 2010),
• Graham Swift, Raz na zawsze (Warszawa: Muza, 1995),
• Eckhart Tolle, Potęga teraźniejszości (Kraków: Wydawnictwo A, 2003; Łódź: Galaktyka, cop. 2010),
• Chögyam Trungpa, Mit wolności a droga medytacji (Warszawa: Inanna-Santorski i S-ka, 2007),
• Kurt Vonnegut, Sinobrody (Warszawa: Blue Lobster, 1993; Poznań: Zysk i S-ka, 2007),
• Alice Walker, Kolor purpury (Warszawa: Ryton, 1992; Muza, 2003; Prószyński i S-ka, 2011),
• William Butler Yeats, wiersze w: Wiersze wybrane (Wrocław: Ossolineum, 1997).

Sztuki teatralne i adaptacje

Teatr, będący dynamicznym medium sztuki, zdołał uświetnić wiele historii znanych przede wszystkim z literatury. Wymienione poniżej tytuły to adaptacje wybitnych dzieł, które zyskały uznanie w wielu polskich teatrach.

• Joseph Conrad, Lord Jim, Warszawa, Teatr TV 2002 (adaptował Michał Komar),
• Edward Bond, Ocaleni, Stary Teatr, Kraków 1996,
• Roald Dahl, Wielkomilud, 3 różne adaptacje radiowe, Warszawa, 1991 – 1993. Łódź, Teatr Arlekin 2000. Warszawa, Teatr Baj 2007,
• Michael Frayne, Ośle lata, Warszawa, Teatr Kwadrat 1991, Kraków, Teatr Bagatela 1995,
• Henrik Ibsen, Peer Gynt (z Małgorzatą Semil, adaptacja), Warszawa, Teatr Studio 1991,
• Terrence McNally, Złe nawyki, Warszawa, Teatr Kwadrat 1991,
• Joyce Carol Oates, Klastery, Warszawa, Teatr TV 1992,
• Peter Schaffer, Białe kłamstwa, Warszawa, Teatr TV 1992,
• Dylan Thomas, Rozmowa o Gwiazdce, Polskie Radio, 1988.

Przekłady w czasopismach

Warto również zwrócić uwagę na ważne tłumaczenia, które zostały opublikowane w różnorodnych czasopismach literackich. Prace te przyczyniły się do popularyzacji literatury światowej w Polsce.

• Stanisław Ignacy Witkiewicz, Listy do Bronisława Malinowskiego [z polskiego na angielski], Konteksty 2000,
• Iosif Brodski – 2 eseje z Mniej niż ktoś, Literatura na Świecie nr 7, 1988,
• Iosif Brodski – W hołdzie Markowi Aureliuszowi, Zeszyty Literackie nr 2, 1996,
• Ewa Kuryluk – Śmierć Djuny Barnes, Zeszyty Literackie nr 3, 1993,
• Ewa Kuryluk – Wiek 21, Kwartalnik Artystyczny nr 4, 1994,
• Ewa Kuryluk – Wiek 21, Tytuł No. 3, 1994,
• Ewa Kuryluk – Pochwała nieodpowiedzialności, Kresy nr 18, 1994,
• Ewa Kuryluk – Wiek 21, Literatura na Świecie nr 1-2, 1994,
• Vladimir Nabokov – Don Kichot, Pismo Literacko-Artystyczne nr 2, 1986,
• Vladimir Nabokov – Lolita, Zeszyty Literackie nr 2 (58) 1997,
• Vladimir Nabokov – Lolita, Playboy nr 4 (53) 1997,
• Robert Nye – wiersze, Tytuł nr 1, 1995,
• Robert Nye – Pamiętniki Lorda Byrona, Tytuł nr 1, 1995,
• Robert Nye – Pamiętniki Lorda Byrona, Playboy nr 2, 1995,
• Dylan Thomas – Wrogowie, Fikcje i Fakty nr 5, 1986,
• Dylan Thomas – Rozmowa o Gwiazdce, Fikcje i Fakty nr 10, 1986,
• Dylan Thomas – Gwiazdka w Walii, Znak nr 12, 2000,
• Walter Abish – Alfabetyczna Afryka, Literatura na Świecie nr 10, 1989,
• Peter S. Beagle – Ostatni jednorożec, Przekrój nr 2208, 1987,
• Ambrose Bierce – Czuwanie przy zwłokach, Fikcje i Fakty nr 5, 1987,
• Richard Burgin – Rozmowy z Jorge Luisem Borgesem, Tygodnik Powszechny, sierpień 1993,
• William S. Burroughs – Nagi lunch, Gazeta Wyborcza, kwiecień 1993,
• Hubert Marshal Butler – Piotrowe okno, Zeszyty Literackie nr 3, 1994,
• Carlos Castaneda – Opowieści o mocy, Literatura na Świecie nr 8 – 9, 1985,
• Robert Coover – Film rysunkowy, Literatura na Świecie nr 10, 1989,
• John Irving – Hotel New Hampshire, Świat Literacki nr 3+4, 1991; Gazeta Wyborcza, czerwiec 1992,
• Steve Katz – 2 rozdziały z powieści Wier and Pouce, Literatura na Świecie nr 10, 1989,
• Joyce Carol Oates – Klastery, Dialog No. 5 – 6, 1991,
• Edgar Allan Poe – Cień, Fikcje i Fakty nr 5, 1985,
• Monty Python – piosenki, Gazeta Wyborcza, luty 1992,
• John Irving – Harun i Morze Opowieści, Świat Literacki nr 5, 1992,
• John Sladek – Roderyk, czyli edukacja młodej maszyny, Literatura na Świecie nr 10, 1988,
• Susan Sontag – Pochwała Danilo Kiśa, Literatura na Świecie nr 11, 1994,
• Kurt Vonnegut – Sinobrody, Gazeta Wyborcza, wrzesień 1992,
• William Butler Yeats – wiersze, w: Twórczość nr 8, 1997.

---

Oceń: Michał Kłobukowski

---