Zofia Mellerowa

---

Życiorys

Zofia Mellerowa była przedstawicielką rodziny greckich przemysłowców o nazwisku Vergi. Jej edukacja miała miejsce w Warszawie, gdzie zyskała dostateczne przygotowanie do późniejszej kariery. W okolicach roku 1864 połączyła swoje życie z Janem Mellerem, który był korepetytorem oraz dyrygentem chórów warszawskiej opery.

Początek jej działalności literackiej datuje się na rok 1864, kiedy to zaczęła tłumaczyć komedie francuskie dla różnych teatrów. Jej prace obejmowały utwory autorów takich jak Octave Feuillet, znane pod tytułami: „Siwy włos” oraz „Popielnica”, a także Delphine Gay, której dzieło „Kapelusz zegarmistrza” udało się jej przetłumaczyć. Debiut Mellerowej w roli autorki miał miejsce w 1867 roku wraz z premierą jej sztuki „Złote runo”.

W kolejnych latach Mellerowa stworzyła wiele jednoaktówek, z których niestety część nie ujrzała światła dziennego w formie druku. Niektóre z jej dramatów zostały docenione podczas konkursów dramatycznych. Wspólnie z Janem Galasiewiczem przygotowywała dramatyczne adaptacje dzieł Józefa Ignacego Kraszewskiego oraz Henryka Sienkiewicza, co przyniosło jej szczególną popularność.

W latach siedemdziesiątych XIX wieku Mellerowa organizowała w Warszawie salon, który przyciągał przedstawicieli kręgów literackich i teatralnych. W okresie 1893–1894 publikowała swoje korespondencje z podróży do Włoch w warszawskich pismach.

Na zawsze pozostała w pamięci jako utalentowana twórczyni i osoba wpływowa w środowisku artystycznym. Spoczywa nacmentarzu ewangelicko-augsburskim w Warszawie, w alei 17, miejscu 23.

Twórczość

Twórczość Zofii Mellerowej jest bogata i różnorodna, a jej wkład w literaturę i teatr polski ma ogromne znaczenie. Wśród jej najważniejszych dzieł można wymienić:

• Złote runo – dramatyczny obraz wzbogacony o trzy akty, wystawiony w Warszawie oraz Lwowie w 1867 roku,
• Postanowienia – komedia w jednym akcie, z premierą w Warszawie w 1869 roku, dopełniona przez wydanie w „Komedie i monologi oryginalne i tłumaczone” w Warszawie w 1891, jak również w osobnym wydaniu w Warszawie około 1901 roku,
• Zyzio – komedia w trzech aktach, wystawiona w Krakowie w 1873 roku oraz w Warszawie w 1874 roku,
• Grochowe wianki – opowiadanie opublikowane w Warszawie w 1874 roku,
• Dwie miary – komedia w jednym akcie, wystawiona zarówno w Krakowie, jak i Warszawie w 1876 roku,
• Fałszywe blaski – komedia w jednym akcie, w premierze w Warszawie i Krakowie w 1876 roku, nagrodzona na konkursie Teatrów Rządowych Warszawskich, przekład rosyjski ukazał się w 1883 roku,
• Straduję! – komedia w jednym akcie, z premierą w Warszawie w 1882 roku, a następnie wydanie w 1883 roku,
• Uwięziona – komedia w jednym akcie, wystawiona w Warszawie w 1883 roku, z późniejszym wydaniem w 1884 roku,
• Chata za wsią – dramat ludowy w pięciu aktach z piosenkami i tańcami, bazujący na powieści J.I. Kraszewskiego, do muzyki Zygmunta Noskowskiego, wystawiony w Warszawie i Krakowie w 1884 roku, wydanie w Poznaniu w 1912 roku, współtwórca: J. Galasiewicz,
• Dziewczę z chaty za wsią – ludowy obraz w pięciu aktach, based on J.I. Kraszewski’s novel, z muzyką Z. Noskowskiego, wystawiony w Warszawie w 1886 roku, z publikacją w Poznaniu w 1927 roku, współautor: J. Galasiewicz,
• Pan Zołzikiewicz – dramatyczny obraz w pięciu odsłonach, z piosenkami i tańcami, inspirowany nowelą H. Sienkiewicza „Szkice węglem”, muzykę skomponował Z. Noskowski, wystawiony w Warszawie w 1881 roku, z wydaniem w Poznaniu w 1915 roku, współautor: J. Galasiewicz.

Warto również zwrócić uwagę na jej przekłady, w tym:

• Alfred de Musset: „Nie można przewidzieć wszystkiego” – przysłowie dramatyczne w jednym akcie, wydane w Warszawie w 1872 roku,
• Ernst Wichert: „Post festum” – komedia w jednym akcie, wydana w Warszawie w 1894 roku.

Droga twórcza Zofii Mellerowej ilustruje jej zaangażowanie w polski teatr oraz adaptacje literackie, co czyni ją postacią pamiętną w historii kultury naszego kraju.

---

Oceń: Zofia Mellerowa

---