Andrzej Zabłudowski był niezwykle wpływowym polskim logikiem oraz filozofem analitycznym. Urodził się 12 maja 1938 roku w Warszawie, a zmarł 11 listopada 2008, również w stolicy Polski.
Jego korzenie sięgają społeczności żydowskiej, co miało istotny wpływ na jego życie oraz twórczość. Zabłudowski odegrał kluczową rolę w globalnych dyskusjach na temat teorii indukcji, wyróżniając się w międzynarodowym dyskursie filozoficznym. Jego prace i idee wciąż są przedmiotem badań oraz analiz, a jego wkład w logikę i filozofię analityczną pozostaje niekwestionowany.
Życiorys
Andrzej Zabłudowski przyszedł na świat w rodzinie żydowskiej, będąc synem Tadeusza Zabłudowskiego (1907–1984) oraz Izabelli, z domu Zwayer (1909–1960).
W wyniku antysemickiej nagonki, która miała miejsce w 1968 roku po wydarzeniach marcowych, został zmuszony do opuszczenia Instytutu Filozofii Uniwersytetu Warszawskiego. W początkowym okresie swojej kariery zawodowej pracował jako tłumacz, przyjmując pseudonim Andrzej Kruk, pod którym przetłumaczył „Logikę stoików” autorstwa B. Matesa. Następnie wyemigrował do Stanów Zjednoczonych, gdzie podejmował pracę na Uniwersytecie Yale.
W Ameryce prowadził publikacje dotyczące krytyki koncepcji indukcji zainicjowanej przez Nelsona Goodmana, jak również analizy kwestii niezdeterminowania przekładu według Willarda Van Ormana Quine’a. Zabłudowski miał także swoje zastrzeżenia wobec neopozytywistycznej teorii weryfikacyjnej, krytykując teorię znaczenia.
Powszechnie znany w Stanach Zjednoczonych stał się również z powiedzenia o Goodmanie z cyklu „Dowody, że p”, w którym stwierdzał, że:
„Zabłudowski sugerował, że moja teza p jest fałszywa, opierając się na rzekomych kontrprzykładach. Jednak owe tak zwane kontrprzykłady ewidentnie wykorzystują niezamierzoną przeze mnie interpretację tezy p – gdyż moim zamiarem było, aby nie miała ona żadnych kontrprzykładów. A zatem: p.”
W 1997 roku powrócił do Polski i rozpoczął wykłady gościnne na Uniwersytecie Jagiellońskim. Później przyjął zatrudnienie w Zakładzie Logiki w Instytucie Filozofii Uniwersytetu Warszawskiego.
Zmarł w Warszawie 11 listopada (lub 18 listopada) 2008 roku. Jego miejsce spoczynku znajduje się na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie (kwatera B II 28, rząd 9, miejsce 29).
Andrzej Zabłudowski był trzykrotnie żonaty: najpierw z Ireną Lasotą, następnie z Barbarą Stanosz, a później z Ireną Zglinicką. Z tą ostatnią ma córkę Małgorzatę, znaną jako Margalit.
Wybrane publikacje
W zestawieniu publikacji Andrzeja Zabłudowskiego można znaleźć kluczowe prace, które przyczyniły się do rozwoju myśli filozoficznej. Poniżej przedstawione są niektóre z nich:
- A. Zabłudowski, Sprawdzalność i znaczenie, cz. I i II, „Studia Filozoficzne” 4 (1966) i 1 (1967).
- A. Zabłudowski, Concerning a Fiction about how Facts are Forecast, „Journal of Philosophy”, vol. LXXI, no. 4, 1974, s. 77–112.
- J. Ullian, N. Goodman, Bad Company: A Reply to Mr. Zabludowski and Others, „Journal of Philosophy”, vol. LXXII, no. 5, 1975, s. 142–145.
- Ch. Chihara, R. Kennedy, An Improvement on Zabludowski’s Critique of Goodman’s Theory of Projection, „Journal of Philosophy”, Vol. 72, No. 5, March 1975, s. 137–141.
- A. Zabłudowski, Good or Bad, but Deserved: A Reply to Ullian and Goodman, „Journal of Philosophy”, vol. LXXII, no. 21, 1976, s. 779–784.
- J. Ullian, N. Goodman, Projectibility Unscathed, „Journal of Philosophy”, vol. LXXIII, no. 16, 1976, s. 527–531.
- A. Zabłudowski, Quod Periit, Periit (In Reply to Ullian and Goodman), „Journal of Philosophy”, vol. LXXIV, no. 9, 1977, s. 541–552.
- J. Ullian, N. Goodman, The Short of It, „Journal of Philosophy” 75 (1978), 263–264.
- J. Ullian, Wanton Embedding Revised and Secured, „Journal of Philosophy” 77 (1980), 487–495.
- J. Ullian, The Ninth Inning, „Journal of Philosophy” 79 (1982), 332–334.
- A. Zabłudowski, Revised But Not Secured: A Reply to Ullian, „Journal of Philosophy”, vol. LXXIX, 1982, s. 329–332.
- A. Zabłudowski, On Quine’s Indeterminacy Doctrine, „Philosophical Review”, 98, 1989. Toż po polsku: O Quine’a teorii niezdeterminowania przekładu, [w:] „Filozofia języka”, Barbara Stanosz (red.), Warszawa: Fundacja Aletheia-Wydawnictwo Spacja.
- A. Zabłudowski, Davidson o zdarzeniach mentalnych, [w:] „Dyskusje z Donaldem Davidsonem o prawdzie, języku i umyśle, Urszula Żegleń (red.), Lublin: Wydawnictwo Towarzystwa Naukowego KUL 1996, s. 287–295.
- A. Zabłudowski, Polemiki filozoficzne, Warszawa: Aletheia 2009.
Wszystkie te publikacje świadczą o znaczeniu myśli Zabłudowskiego w kontekście współczesnej filozofii.
Przypisy
- a b Lista pochowanych.. um.warszawa.pl. [dostęp 15.08.2017 r.]
- Andrzej Zabłudowski. geni.com. [dostęp 23.11.2015 r.]
Pozostali ludzie w kategorii "Nauka i edukacja":
Józef Zawadzki (fizykochemik) | Tadeusz Korniłowicz | Jan Błoński | Jerzy Wojtczak-Szyszkowski | Lech Zacher | Michał Sumiński | Andrzej Skrzypek | Anna Hillbricht-Ilkowska | Stanisław Jakubisiak | Jerzy Kwiatkowski (filolog) | Helena Zaorska | Paweł Golik | Zofia Niesiołowska-Rothertowa | Grzegorz Całek | Joachim Lelewel | Feliks Tych | Zofia Wartołowska | Karol Bajer | Jan Cywiński | Wiesław WieczorkiewiczOceń: Andrzej Zabłudowski