Tadeusz Zabłudowski

---

Życiorys

Tadeusz Zabłudowski przyszedł na świat w rodzinie żydowskiej, jego rodzicami byli Beniamin (zm. 1942) oraz Emma z domu Wolf (1881–1942). Miał także brata Rafała, który zmarł w 1942 roku.

W 1930 roku ukończył studia w Szkoły Głównej Handlowej (SGH), gdzie zdobył wykształcenie, które umożliwiło mu karierę jako tłumacz, literat i dziennikarz. Od marca 1928 roku angażował się w działalność w Związku Młodzieży Komunistycznej (ZMK) oraz KZMP, a w 1929 roku stał się członkiem Komitetu Centralnego KZMP. W 1930 dołączył do Komunistycznej Partii Polski (KPP).

Jego działania polityczne doprowadziły do aresztowania go za działalność komunistyczną. Tadeusz został osadzony w więzieniu Pawiak, a z powodu kolportażu materiałów związanych z KPP był więziony w Więzieniu Mokotowskim od września 1931 do sierpnia 1932. W tym czasie zajmował się tłumaczeniem radzieckiej oraz niemieckiej literatury emigracyjnej, a w 1935 roku stał się członkiem Związku Literatów Polskich.

Po wybuchu II wojny światowej, od września 1939 roku Tadeusz działał w Białymstoku, pełniąc rolę agitatora na rzecz władzy radzieckiej. Następnie, w latach 1940-1941, pracował w polskiej redakcji Wydawnictwa Państwowego Białorusi.

W 1943 roku Tadeusz uczestniczył w zjeździe organizacyjnym Związku Polaków w Białorusi (ZPP), a także współpracował z gazetami ZPP, takimi jak „Wolna Polska” oraz „Nowe Widnokręgi”. Pomimo burzliwych czasów po wojnie, w latach 1946-1948 był dyrektorem Głównego Urzędu Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk. Później, od 1951 do 1953 roku, piastował stanowisko pierwszego dyrektora Państwowego Wydawnictwa Naukowego (PWN).

W 1959 roku dołączył do komitetu redakcyjnego Małej encyklopedii powszechnej PWN. W 1946 roku Tadeusz został odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski.

Żoną Tadeusza była Izabella, z domu Zwayer (1909-1960), z którą doczekał się syna Andrzeja, urodzonego w 1938 roku, który był logikiem oraz filozofem. Tadeusz Zabłudowski zmarł 25 czerwca 1984 roku. Jego miejsce spoczynku znajduje się na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach (kwatera B II 28, rząd 9, miejsce 29).

Przekłady

W dziedzinie przekładów, Tadeusz Zabłudowski ma na swoim koncie znaczące osiągnięcia, które obejmują szereg wpływowych dzieł. Poniżej przedstawiono kilka przykładów jego pracy:

• Wsiewołod Iwanow: Powrót Buddy (ros. Возвращение Будды) oraz Hafir i Mariam (ros. Гафир и Мириам),
• Lew Gumilow: Dzieje dawnych Turków (współautor: Jerzy Litwiniuk),
• Franz Babinger: Z dziejów imperium Osmanów. Sułtan Mehmed Zdobywca i jego czasy, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1977,
• Hans-Wilhelm Haussig: Historia kultury bizantyńskiej, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1969,
• Egon Erwin Kisch: Chiny bez maski (tytuł oryg.: China geheim), Wydawnictwo „Prasa Wojskowa” 1948 i nast.,
• Max Brod: Franz Kafka. Opowieść biograficzna, Czytelnik 1982.

---

Oceń: Tadeusz Zabłudowski

---