Stanisław Jakubisiak

---

Życiorys

Stanisław Jakubisiak przyszedł na świat w rodzinie urzędniczej; jego ojcem był Antoni Jakubisiak, a matką Julia z Dybkowskich. Już w młodzieńczych latach, podczas swojej nauki w gimnazjum, młody Jakubisiak aktywnie uczestniczył w ruchach patriotycznych. W 1905 roku brał udział w strajku szkolnym, który miał na celu wyrażenie sprzeciwu wobec zaborców. Aby uniknąć represji, postanowił opuścić Warszawę i udał się do Pawłogrodu. Tam kontynuował edukację, a w 1910 roku złożył egzamin dojrzałości.

W Pawłogrodzie angażował się również w spotkaniach organizacji studenckich, które reprezentowały polskie interesy. Po pewnym czasie, gdy jego działalność została zauważona, Jakubisiak musiał szybko uciekać przed aresztowaniem do Paryża. W stolicy Francji rozpoczął studia nauk przyrodniczych na Sorbonie, gdzie jego znakomite wyniki sprawiły, że uzyskał stypendium oraz funkcję młodszego asystenta w Katedrze Zoologii. W ramach swoich obowiązków odbył także podróż naukową nad Morze Śródziemne oraz do Afryki Zachodniej, odwiedzając liczne morskie stacje zoologiczne.

Jednakże jego nauka została przerwana przez wybuch I wojny światowej. W 1915 roku zgłosił się jako ochotnik do armii francuskiej, gdzie wziął udział w wielu walkach, w tym w tragicznej bitwie pod Verdun, w wyniku której doznał poważnych ran. Po zakończeniu rekonwalescencji został wysłany na stanowisko dowódcy obozu jeńców niemieckich. Wśród jeńców znajdowało się wielu Polaków, którzy znaleźli się w niewoli z zaboru pruskiego.

Po zakończeniu wojny Jakubisiak powrócił do Paryża i kontynuował badania nad mało poznaną grupą skorupiaków widłonogich Harpacticidae. W 1919 roku podjął pracę w Konsulacie Polskim w Paryżu, a później został starszym referentem w Polskiej Ambasadzie. Odrzucił ofertę powrotu na Sorbonę w roli asystenta i w 1927 roku zdecydował się na powrót do Polski. Osiedlił się w Poznaniu, gdzie objął stanowisko starszego asystenta w Katedrze Zoologii na Uniwersytecie Poznańskim, prowadzonej przez profesora Jana Gabriela Grochmalickiego.

W 1929 roku przedstawił swoją pracę dyplomową zatytułowaną „Materiały do fauny skorupiaków widłonogich z rodziny Harpacticidae w Poznańskiem i na Pomorzu”, za którą uzyskał tytuł doktora filozofii w dziedzinie zoologii. Następnie przeniósł się do Wągrowca, gdzie nauczał biologii w Państwowym Seminarium Nauczycielskim. Po czterech latach Jakubisiak wrócił do Poznania, gdzie pracował jako nauczyciel przyrody w Gimnazjum i Liceum im. Marii Magdaleny.

Gdy wybuchła II wojna światowa, mieszkańcy Poznania byli poddawani brutalnej akcji wysiedlania. Stanisław wraz z rodziną został przeniesiony do Nowego Przybyszewa, leżącego blisko Grójca, gdzie musiał zmagać się z trudnymi warunkami życia. Mimo tych przeciwności, kontynuował swoje badania naukowe, koncentrując się na mrówkach, które zamieszkiwały tereny wokół Przybyszewa. Po wojnie opublikował wyniki swojej pracy w formie publikacji zatytułowanej „Mrówki okolic Przybyszewa”. W roku 1946, bazując na tej pracy, obronił swoje prace habilitacyjne na Uniwersytecie Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie.

Jednakże ciężkie przeżycia związane z wojną oraz wyczerpanie organizmu miały tragiczne konsekwencje. Stanisław Jakubisiak zmarł 26 czerwca 1946 roku w Poznaniu, a jego ciało spoczęło na cmentarzu Górczyńskim, gdzie jeszcze dziś można oddać hołd temu wybitnemu naukowcowi.

Dorobek naukowy

Stanisław Jakubisiak był osobą niezwykle aktywną naukowo. W trakcie swoich licznych podróży odwiedził takie miejsca jak południowa Francja, Bretania, wybrzeże Morza Adriatyckiego oraz okolice Morza Czarnego. W Polsce dokonał istotnych odkryć, identyfikując 17 nowych lokalizacji Harpacticidae, co stanowiło pierwsze znane przypadki tych organizmów w kraju. Oprócz tego, opisał on jeden nowy rodzaj, sześć nowych gatunków oraz pięć odmian.

Wielkim osiągnięciem Jakubisiaka jest również jego dorobek w zakresie badań nad widłonogami Harpacticoida. Jego prace obejmują wyniki badań z różnych regionów, w tym z okolic Paryża, Wielkopolski, Polesia, a także z basenów Morza Czarnego, Morza Północnego, Adriatyku, a także wód słonawych Kuby i Bretonii. Patrząc na jego osiągnięcia, możemy wyróżnić 17 publikacji związanych z tymi organizmami.

Warto również dodać, że Jakubisiak był członkiem Polskiej Akademii Umiejętności oraz Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, co świadczy o jego znaczącej roli w polskim świecie nauki.

---

Oceń: Stanisław Jakubisiak

---