Andrzej Szenajch

Kultura i sztuka

Andrzej Szenajch, znany również pod nazwiskiem Andrzej Schoeneich, to postać, która znacząco wpłynęła na polską kulturę filmową i teatralną. Urodził się 14 lipca 1930 roku w Warszawie, gdzie rozpoczęła się jego fascynująca droga artystyczna.

Jako polski aktor filmowy i teatralny, Szenajch zdobył uznanie dzięki swojemu talentowi i wszechstronności. Jego pasja obejmuje również kostiumografię, w szczególności w obszarze kostiumów wojskowych i militarnych, co wniosło do wielu produkcji filmowych i teatralnych autentyczne detale oraz niezwykłą estetykę.

Dzieciństwo i młodość

Andrzej Szenajch przyszedł na świat w stolicy Polski, Warszawie. Jego okres dzieciństwa spędził jednak w Garwolinie, gdzie był związany z 1 Pułkiem Strzelców Konnych. To tam jego ojciec, Edward Schoeneich, pełnił rolę dowódcy 3 szwadronu w stopniu porucznika.

W tym niezwykłym otoczeniu młody Andrzej rozpoczął swoją przygodę z jazdą konną, co miało znaczący wpływ na jego przyszłe pasje. Ponadto, w atmosferze militarnej i historycznej, rozwinął swoje zainteresowanie wojskiem oraz bogatą historią, które kształtowały jego światopogląd i przyszłe życiowe decyzje.

Kariera aktorska

Po zakończeniu II wojny światowej Andrzej Szenajch rozpoczął swoją drogę aktorską, studiując w warszawskiej szkole teatralnej. Jego pierwsze kroki zawodowe miały miejsce w Teatrze Ziemi Opolskiej w Opolu, gdzie pełnił funkcję inspicjenta od 1952 do 1958 roku.

W 1959 roku powrócił do Warszawy i w ciągu dwóch lat występował w Warszawskim Teatrze Objazdowym. Jednak jego kariera nabrała nowego wymiaru, gdy na stałe związał się z Teatrem Współczesnym, gdzie pracował jako inspicjent oraz aktor aż do przejścia na emeryturę w 1995 roku.

W świecie kina Andrzej Szenajch ma na swoim koncie ponad 150 ról filmowych. Miał zaszczyt występować w filmach takich reżyserów jak Andrzej Wajda, Wojciech J. Has, Kazimierz Kutz, Janusz Zaorski, a także Jan Jakub Kolski. W 1977 roku Szenajch był zaszczycony otrzymaniem Srebrnego Krzyża Zasługi za swoje osiągnięcia w dziedzinie kultury.

Kostiumograf

W latach siedemdziesiątych, Andrzej Szenajch rozpoczął swoją karierę w branży filmowej, angażując się jako konsultant w zakresie koni i pojazdów do produkcji filmów zarówno polskich, jak i zagranicznych. Jego talent i wiedza pozwoliły mu szybko przejść na wyższy szczebel w branży, gdzie pełnił rolę kostiumografa oraz specjalisty ds. mundurów i militariów.

W trakcie swojej kariery, miał przyjemność współpracować z wieloma znanymi reżyserami, w tym z Andrzejem Wajdą, Krzysztofem Zanussim, a także Jerzym Antczakiem, Romanem Polańskim, Volkerem Schloendorffem, Stevenem Spielbergem i Costą-Gavrasem.

W polskim kinie, Andrzej Szenajch jest uznawany za jednego z wiodących ekspertów w dziedzinie militariów, obok Jana Rutkiewicza, co czyni go nieocenionym zasobem w świecie filmowym.

Wybrane role filmowe

Andrzej Szenajch to postać z bogatą historią filmową, która zagrała w wielu znaczących rolach w polskiej kinematografii. Poniżej przedstawiamy wybrane produkcje, w których miał okazję wystąpić:

  • Katyń (2007), reż. A. Wajda – kreacja profesora Uniwersytetu Jagiellońskiego,
  • Jutro idziemy do kina (2007), reż. M. Kwieciński – rola generała,
  • Aryjska para (2004), reż. J. Daly – charakter Maxa, członka rodziny Krauzenberga,
  • Karol. Człowiek, który został papieżem (2004), reż. G. Battiato – występ jako profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego,
  • Warszawa (2003), reż. D. Gajewski – rola powstańca,
  • Pornografia (2003), reż. J.J. Kolski – postać kościelnego,
  • Chopin. Pragnienie miłości (2002), reż. J. Antczak – sędzia,
  • Marszałek Piłsudski (2001), reż. A. Trzos-Rastawiecki – wachmistrz, opiekun Kasztanki,
  • Wiedźmin (2001), reż. M. Brodzki – rola druida,
  • Pułkownik Kwiatkowski (1995), reż. K. Kutz – administrator hotelu „Pod Orłem”,
  • Prowokator (1995), reż. K. Lang – jakże złożona postać Ilji Kuruty, sekretarza Kawielina,
  • Horror w Wesołych Bagniskach (1995), reż. A. Barański – stangret Walenty,
  • Cwał (1995), reż. K. Zanussi – rotmistrz,
  • Plecak pełen przygód (1993) – epizodyczny występ jako rycerz (odc. 4),
  • Panny i wdowy (1991) (odc. 4) – rola mężczyzny,
  • Dom na głowie (1990), reż. G. Kędzierski – dozorca,
  • Kanalia (1990), reż. T. Wiszniewski – lekarz wojskowy,
  • Jan Kiliński (1990), reż. M. Kubera – Ankwicz,
  • Sztuka Kochania (1989), reż. J. Bromski – profesor Hochzeit,
  • Kanclerz (1989) – sługa Mroczka,
  • Odbicia (1989) – mężczyzna grający w karty (odc. 5),
  • Ostatni dzwonek (1989), reż. M. Łazarkiewicz – profesor Froncel,
  • Modrzejewska (1989) – sufler,
  • Pogranicze w ogniu (1988) – mastalerz (odc. 6),
  • Komediantka (1987), reż. J. Sztwiertnia – Gold, bileter w „Tivoli”,
  • Dorastanie (1987), reż. M. Gronowski – listonosz,
  • Śmieciarz (1987) – Izdebski (odc. 1 i 2),
  • Tulipan (1986), reż. J. Dymek – taksówkarz Henio,
  • Komediantka (1986), reż. J. Sztwiertnia – Gold, bileter w „Tivoli”,
  • Cudzoziemka (1986), reż. R. Ber – profesor Auer, nauczyciel Róży w Petersburgu,
  • Polonia Restituta (1982), reż. B. Poręba – książę Zdzisław Lubomirski, prezydent Warszawy,
  • Matka Królów (1982), reż. J. Zaorski – Volksdeutsch,
  • Blisko, coraz bliżej (1982) – dyrektor gimnazjum (odc. 1),
  • Najdłuższa wojna nowoczesnej Europy (1981) – sługa hrabiego Raczyńskiego (odc. 3),
  • Panny z Wilka (1979), reż. A. Wajda – gość Joli z Warszawy,
  • Spirala (1978), reż. K. Zanussi – kierownik schroniska,
  • Śmierć prezydenta (1977), reż. J. Kawalerowicz – poseł lewicy,
  • 07 zgłoś się (1976)-(1987) – różne role w odc. 1, 10, 16, 21,
  • Daleko od szosy (odc. 4) (1976), reż. Z. Chmielewski – nauczyciel udzielający korepetycji Leszkowi,
  • Brunet wieczorową porą (1976), reż. S. Bareja – sąsiad Romanów,
  • Opadły liście z drzew (1975), reż. S. Różewicz – chłop Jamorski „Topola”,
  • Kolumbowie (odc. 3) (1970), reż. J. Morgenstern – tajniak gestapo.

Rola Szenajcha w polskim filmie jest niezaprzeczalna, a jego różnorodność występów świadczy o niezwykłym talencie aktora. Wiele z jego ról przeszło do historii polskiej kinematografii, a ich analiza z pewnością dostarcza niesamowitych wrażeń estetycznych dla kinomanów.

Jako kostiumograf lub specjalista ds. militariów (wybór)

Andrzej Szenajch to uznany kostiumograf, który miał swój wkład w wiele znaczących produkcji filmowych, związanych głównie z tematyką wojskową oraz historyczną. Jego prace są nie tylko estetyczne, ale także pełne głębi historycznej, co czyni go ważną postacią w polskim kinie.

  • 1920 Bitwa warszawska (2011), reż. J. Hoffman – kostiumy,
  • Generał Nil (2009), reż. R. Bugajski – kostiumy,
  • Katyń (2007), reż. A. Wajda – kostiumy wojskowe, militaria, rola profesora Uniwersytetu Jagiellońskiego,
  • Pianista (2002), reż. R. Polański – militaria (konsultacja),
  • Zemsta (2002), reż. A. Wajda – kostiumy wojskowe, militaria,
  • Marszałek Piłsudski (2001), reż. A. Trzos-Rastawiecki – kostiumy wojskowe, militaria,
  • Pan Tadeusz (1999), reż. A. Wajda – kostiumy wojskowe, militaria,
  • Król olch (1996), reż. V. Schlondorff – kostiumy wojskowe,
  • Lista Schindlera (1993), reż. S. Spielberg – kostiumy wojskowe,
  • Pierścionek z orłem w koronie (1992), reż. A. Wajda – kostiumy wojskowe, militaria, rola strażnika sowieckiego na bocznicy kolejowej.

Role dubbingowe

Andrzej Szenajch odegrał szereg interesujących ról w polskim dubbingu, do których zaliczają się:

  • – Karol. Człowiek, który został papieżem (2005), reż. dubb. E. Kopocińska, Marek Robaczewski – profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego,
  • – Ostatni rozdział (1997), reż. dubb. I. Falewiczowa,
  • – Pif i Herkules (1989), reż. dubb. A. Bogusz – Błotniak,
  • – Gumisie (1985), reż. dubb. E. Jeżewska,
  • – Król Karpi (odc. 4),
  • – Zorlak (odc. 19),
  • – Zaklęte rewiry (1975) – Synajski.

Oceń: Andrzej Szenajch

★★★★★
Średnia ocena:4.85 Liczba ocen:10