Marta Tomaszewska

---

Życiorys

Marta Tomaszewska, będąca córką Tadeusza i Eugenii, rozpoczęła swoją edukację w szkole imienia N. Żmichowskiej. Następnie zdecydowała się na dalsze kształcenie na Uniwersytecie Warszawskim, gdzie ukończyła studia na Wydziale Dziennikarstwa oraz socjologię. Swoją karierę literacką rozpoczęła w 1956 roku, debiutując opowiadaniem w „Walce Młodych”. W 1965 roku zaczęła współpracować z pismem „Płomykiem”.

Na podstawie twórczości Marty powstał musical noszący tytuł Wyprawa Tapatików, którego premiera miała miejsce w 1982 roku w Teatrze Dramatycznym imienia Jerzego Szaniawskiego w Płocku. Jej działalność literacka została doceniona przez wiele organizacji – była członkiem Stowarzyszenia Pisarzy Polskich od 1994 roku oraz Polskiego PEN Clubu od 1999 roku.

Za swoją książkę Tego lata w Burbelkowie, Marta otrzymała w 2001 roku Nagrodę Literacką imienia K. Makuszyńskiego, przyznawaną za najlepszą książkę dla dzieci w roku 2000. W ciągu swojej kariery autorka zdobyła szereg wyróżnień, w tym: Nagrodę Prezesa Rady Ministrów za twórczość skierowaną do młodych (1981), Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1986), Order Uśmiechu (1996) oraz Medal Polskiej Sekcji IBBY (2006).

Na koniec, 19 grudnia 2008 roku, Marta Tomaszewska odebrała Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” z rąk Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego Bogdana Zdrojewskiego.

Współpraca ze Służbą Bezpieczeństwa PRL

W latach 1971–1980 Marta Tomaszewska była zarejestrowana jako tajny współpracownik Służby Bezpieczeństwa pod numerem 51385 TW „Marta”. Pełniła rolę, która wiązała się z pisaniem licznych donosów, m.in. na takie osoby jak Anna Kamieńska, Paweł Śpiewak, Seweryn Pollak, Andrzej Drawicz oraz Ignacy Szenfeld. Dzięki swojej współpracy z SB zyskała znaczące przywileje, takie jak ułatwienia w wydawaniu swoich książek oraz zapewnienie pozytywnej oceny ich przez krytyków literackich.

Dodatkowo, Marta nie miała żadnych problemów z uzyskaniem paszportu, co umożliwiało jej swobodne podróżowanie po Europie. W 1973 roku spędziła znaczną część czasu w Szwajcarii, a w 1979 roku została wydelegowana przez Ministerstwo Kultury na stypendium do Francji, co jeszcze bardziej potwierdza jej przychylność ze strony władz.

Publikacje

Lista dzieł Marty Tomaszewskiej jest niezwykle bogata i różnorodna, obejmując zarówno literaturę dla dzieci, jak i twórczość dla dorosłych. Poniżej przedstawiamy niektóre z jej najważniejszych publikacji:

• A potem po prostu życie (1970),
• Bal u zegarmistrza Teofila (1972),
• Baśnie (2001),
• Cykl Tapatików:
• Wyprawa Tapatików (1974),
• Tapatiki na Ziemi (1976, 2000),
• Tapatiki kontra Mandiable (1976, 1985),
• Powrót Tapatików (1984),
• Dolina Czarów (2002),
• Gdzie ten skarb?! (1966, 1977, 1990),
• Historia miłosna (1998),
• Jasność i dal: wspomnienia z nie-pamięci (2003),
• Jeżeli ze mną pojedziesz (1993),
• Kawka, Lulek i Sebastian (1983),
• Kim jest wujek Tomek? (1997),
• Królowa Niewidzialnych Jeźdźców (1988, 1999),
• Którędy do Eldorado? (1967, 1970, 1984),
• Miraż miłości, miraż śmierci (1996),
• Niezwykłe odwiedziny (1984),
• Nocą po dniu miłości (1978),
• O nieszczęśliwej księżniczce Irribindżi, dzielnej Czoro-Moro i Peterze piracie (1983),
• Omijajcie wyspę Hula (1968, 1973, 1983, 1988, 1995),
• Oswajanie przy tobie (1999),
• Pampuszek w Dolinie Zbiegów (Wydawnictwo Śląsk, Katowice 1988),
• Pan Tu i Pan Tam (Wydawnictwo Śląsk, Katowice 1986),
• Peruka (1977),
• Podróż do krainy Om (1979),
• Porwanie (1974, 1978),
• Potworek (1983, 1996),
• Przyprowadź go do nas, Pu Bu! (1971, 1985),
• Rozmowy z Ancymonkiem (1987),
• Serpennte w raju (1978),
• Sędzia (1979),
• Szansa (1973),
• Tajemnica białego pokoju (1977, 1986),
• Tak lekko tańczysz (1996),
• Tego lata w Burbelkowie (2000),
• Tetraktys (1991),
• Trójkąt bermudzki: opowieść magiczna (2002),
• Ulica grozy (2007),
• Urwany ślad (2002),
• Wielkolud z Jaskini Piratów albo Tajemnica czwartej ściany (w 1988 książka została wpisana na Listę Honorową IBBY),
• Wirująca ciemność (1979),
• Wszyscy znamy Davida (1998),
• Zamach na wyspę (1973, 1976, 1986),
• Zorro, załóż okulary! (1969).

---

Oceń: Marta Tomaszewska

---