Staw Belwederski

---

Położenie i charakterystyka

Staw leży po lewej stronie Wisły, w obszarze stołecznej dzielnicy Śródmieście. Znajduje się na terenie MSI Ujazdów, w sercu Łazienek Królewskich, tuż u podnóża skarpy warszawskiej. Staw wchodzi w skład zlewni Kanału Głównego „A” Kanału Głównego „A” i wraz ze Stawami Łazienkowskimi tworzy złożony system wodny połączony kanałami.

Oprócz Stawu Południowego, jest integralną częścią „sztucznej rzeki”, która rozpoczyna swój bieg przy Świątyni Egipskiej i płynie pod aleją Chińską. Urokliwym elementem otoczenia stawu jest Świątynia Sybilli (Diany) Świątynia Sybilli (Diany), zlokalizowana nad jego brzegiem.

Według wytycznych wynikających z „Programu Ochrony Środowiska dla m. st. Warszawy na lata 2009–2012 z uwzględnieniem perspektywy do 2016 r.”, staw ulokowany jest na terasie nadzalewowej. Jego powierzchnia wynosi 0,2900 ha. Na podstawie danych z numerycznego modelu terenu dostępnego w Geoportalu, lustro wody znajduje się na wysokości 84,7 m n.p.m. Staw posiada indywidualny identyfikator MPHP 2115139, a jego linia brzegowa jest nieregularna. Woda może być regulowana dzięki budowlom piętrzącym.

Wzdłuż brzegów stawu rosną różnorodne gatunki roślin, które na dzień 2020 roku zostały zidentyfikowane jako: berberys pospolity, choina kanadyjska, kalina koralowa, klon jawor, klon pospolity, olsza czarna, rdestowiec sachaliński, śnieguliczka koralowa, świerk serbski, wiąz szypułkowy i wierzba płacząca. Pośród roślin nadwodnych jednym z bardziej charakterystycznych przedstawicieli jest pałka wodna.

Historia

Wokół stawu belwederskiego, który powstał w latach 1819–1822, krąży wiele ciekawostek związanych z jego historią. Jest to sztuczny zbiornik wodny, będący niegdyś pozostałością po starorzeczu Wisły. Jego budowa miała na celu wzbogacenie Ogrodu Romantycznego, znajdującego się u podnóża Belwederu, który został zakupiony przez rząd Królestwa Polskiego w 1818 roku. Zlecenie na tę inwestycję otrzymał Konstanty Romanow.

Architektem odpowiedzialnym za przebudowę zarówno pałacu, jak i ogrodu był Jakub Kubicki, który wykonał zawiłą koncepcję, zastępując prostokątny zbiornik wodny nieregularnym stawem. W tym istotnym czasie powstały również pawilony świątyń: Egipskiej oraz Sybilli, co przyczyniło się do wyjątkowego charakteru tego miejsca.

Początkowo na stawie znajdowała się zadrzewiona wyspa, na której umieszczono popiersie Marii Fiodorowny, matki Konstantego i jego brata, cara Aleksandra I Romanowa. Rzeźba ta była ustawiona na imponującym kamiennym postumencie i była otoczona drewno-kładką prowadzącą do wyspy. Nad jedną z odnóg stawu wzniesiono efektowny most, który dodał uroku tej malowniczej okolicy. W późniejszych latach wyspa została zlikwidowana, co zmieniło wygląd stawu.

Nie można jednak zaprzeczyć, że staw belwederski wraz z Belwederem tworzą unikalny widok, będący jednym z najpiękniejszych rozwiązań krajobrazowych w Polsce. W 2012 roku zbiornik zyskał nową oprawę oświetleniową, co jeszcze bardziej podkreśliło jego urok i znaczenie w miejskim pejzażu.

Nazwa

Nazwa tego malowniczego stawu wiąże się z historycznym pałacem oraz jego wyjątkową posiadłością. Termin „Belweder” ma swoje korzenie w języku włoskim, gdzie dosłownie oznacza „miejsce z pięknym widokiem”. Warto zaznaczyć, iż oficjalne oznaczenie tego obiektu w rejestrze geograficznym zostało wprowadzone dopiero w 2011 roku.

---

Oceń: Staw Belwederski

---