Bernardyńska Woda

---

Hydrografia

Fosa, która jest częścią Bernardyńskiej Wody, charakteryzuje się imponującymi parametrami, długość wynosi 580 metrów, szerokość waha się od 5 do 20 metrów, a powierzchnia lustra wody osiąga 0,9533 hektara. Wysokość nad poziomem morza to 82,9 metra.

Wyniki badań przeprowadzonych w latach 2000–2002 ujawniają, że poziom wody jest zróżnicowany i oscyluje wokół 51 centymetrów. Największe stany wody mają miejsce w okresie wiosennych roztopów, podczas gdy najniższe wartości występują w bezdeszczowych miesiącach letnich. W trakcie obsługiwanych pomiarów zauważono, że woda w zbiorniku nie była permanentnie obecna, a w miesiącach letnich zdarzały się okresy całkowitej jej nieobecności.

Zbiornik uzupełniany jest głównie przez opady deszczu. Zauważono również, że niższe stany wody były rezultatem zimowej retencji opadów, które przyjmowały formę pokrywy śnieżnej. Co ciekawe, Bernardyńska Woda nie ma ani powierzchniowych dopływów, ani odpływów.

Analizując powyższe dane, można stwierdzić, że zbiornik Bernardyńska Woda może funkcjonować w przyszłości przy zastosowaniu technik uszczelniających dno, a także poprzez sztuczne doprowadzenie wody. Alternatywnie, może zaistnieć potrzeba pogłębienia tego zbiornika. W przeciwnym razie, jeśli nie zostaną podjęte odpowiednie działania i badania, zbiornik ten może wkrótce ulec samoistnemu zanikowi.

Bernardyńska Woda jest w rzeczywistości przedłużeniem fosy Fortu Piłsudskiego, która ciągnie się wzdłuż zachodniej części ulicy Idzikowskiego, po zachodniej stronie ulicy Sobieskiego. Stan wody w obu tych fosach jest ze sobą skorelowany. Co istotne, nie zaobserwowano wpływu wahań poziomu wody w Wiśle na stan wody Bernardyńskiej Wody.

Obecnie na całej długości zbiornika zaznacza się bogata roślinność trzciny, co może być istotnym elementem wpływającym na lokalny ekosystem.

Pochodzenie nazwy

Nazwa fosy wywodzi się z bliskości znanego klasztoru Bernardynów, który znajduje się w sąsiedztwie kościoła św. Antoniego z Padwy. Ten historyczny obiekt można znaleźć przy ul. Czerniakowskiej 2/4.

Historia

Historia Bernardyńskiej Wody sięga zeszłego stulecia, kiedy to zbiornik oraz nasyp wzdłuż niego pozostają jedynymi śladami po fortach z czasów XIX wieku. W 1891 roku inżynier Henryk Huss oraz specjalista od parcelacji Wiktor Magnus postanowili zainwestować w budowę kolejki prowadzącej do Wilanowa. Już w roku 1892 Wilanowska Kolej Wąskotorowa zyskała na popularności, a jej tory biegły wzdłuż Bernardyńskiej Wody, w końcu prowadząc do ul. Powsińskiej. Miejsce to stało się chętnie odwiedzanym przez warszawiaków celem niedzielnych wycieczek.

Od 1894 roku ta wygodna kolejka wąskotorowa woziła turystów z Placu Unii Lubelskiej przez ul. Powsińską do Wilanowa, Konstancina, a potem przedłużała trasę do Piaseczna. Niestety, ostatnie fragmenty torów prowadzące wzdłuż Bernardyńskiej Wody zostały zdemontowane w latach 60. XX wieku.

We wrześniu 1939 roku, w okolicy Czerniakowa i Sadyby, oddział 14 Pułku Ułanów Jazłowieckich, wspierany przez 6 Pułk Ułanów Kaniowskich, bronił Warszawy przed wrogiem. Dowództwo tej jednostki miało swoją siedzibę w Willi Podgórskich przy ul. Powsińskiej 104. W trakcie walk zginęło ponad 20 ułanów. Obchodząc 70. rocznicę tych wydarzeń w 2009 roku, nad Bernardyńską Wodą odsłonięto kamień z tablicą pamiątkową, ufundowaną przez Zarząd Dzielnicy Warszawa Mokotów.

W latach 50. i 60. XX wieku kanał był miejscem rekreacji; mieszkańcy mogli korzystać z kajaków oraz pływać. Jednakże, w końcu lat 60. zrealizowano nieudaną próbę rewitalizacji kanału. Woda została wypompowana, a dno oczyszczone oraz nieco pogłębione przez licealistów z Mokotowa, w ramach przymusowego „czynu społecznego”. Niestety, efektem tych działań był niewystarczający poziom wody, który do tej pory nie powrócił do wcześniejszego stanu, co spowodowało, że kanał stał się bardzo płytki i okresowo wysychający.

Dodatkowo, w wyniku budowy alei Wincentego Witosa, zachodnia część fosy została skrócona o kilkadziesiąt metrów. Z kolei obecna koncepcja z 2010 roku dotycząca przebudowy ciągu ulic Witosa-Sikorskiego-Dolina Służewiecka zakłada zachowanie ciągu przyrodniczego związanego z fosą, biegnącego wzdłuż ul. Idzikowskiego oraz odtworzenie dopływu wód do Fosy Bernardyńskiej, mającej swoje źródło w fosie Fortu Czerniakowskiego.

Pozostałe informacje

Wzdłuż fosy fortecznej zlokalizowany jest drugi nasyp, który przykrywa sieć kolektorów związanych z infrastrukturą techniczną w mieście.

W bezpośrednim sąsiedztwie Bernardyńskiej Wody umiejscowiona jest automatyczna stacja monitorująca jakość powietrza. Jej zadaniem jest regularne pomiar stężenia dwutlenku siarki oraz pyłów zawieszonych.

---

Oceń: Bernardyńska Woda

---