Pomnik poświęcony ofiarom katastrofy lotniczej, która miała miejsce w 1980 roku, jest istotnym elementem pamięci narodowej. Usytuowany w warszawskiej dzielnicy Żoliborz, został odsłonięty w 1986 roku z myślą o uczczeniu tragicznie zmarłych pasażerów samolotu IŁ-62 o imieniu Mikołaj Kopernik, który 14 marca 1980 roku rozbił się na warszawskim Okęciu.
W katastrofie straciło życie wiele osób, w tym szczególnie wyróżniające się postacie. Wśród ofiar znajdowało się m.in. 22 członków amatorskiej reprezentacji Stanów Zjednoczonych w boksie, którzy podróżowali na zawody w Polsce. Ponadto, w tragicznych okolicznościach zginęła także znana polska piosenkarka, Anna Jantar, która wracała z trasy koncertowej w Stanach Zjednoczonych.
Pomnik nie tylko upamiętnia ofiary, ale także przypomina o dramatycznych wydarzeniach z tamtego dnia, które na zawsze pozostaną w pamięci Polaków.
Lokalizacja
Pomnik ofiar katastrofy lotniczej z 1980 roku ma swoją pierwotną lokalizację na terenie klubu sportowego Skra, który znajduje się przy ul. Wawelskiej 5 w Warszawie, w obrębie dzielnicy Ochota, w sąsiedztwie stadionu Skra. W drugiej połowie 2013 roku monument został przeniesiony do lepiej widocznego miejsca, które znajduje się w pobliżu Centrum Olimpijskiego, zlokalizowanego przy ul. Wybrzeże Gdyńskie.
Geneza pomnika
W dniu 14 marca 1980 roku miała miejsce tragiczna katastrofa lotnicza w Warszawie, która wstrząsnęła opinią publiczną. Podczas lądowania rozbił się samolot Polskich Linii Lotniczych LOT Ił-62 Mikołaj Kopernik, wracający z transatlantyckiego rejsu z Nowego Jorku. Incydent miał miejsce w pobliżu fortu Okęcie, gdzie samolot fatalnie zakończył swoją podróż.
Na pokładzie znajdowała się m.in. 22-osobowa reprezentacja USA w boksie amatorskim. Niestety, zgodnie z doniesieniami, wszyscy podróżujący stracili życie w wyniku tego tragicznego wydarzenia. Wydarzenie to do dziś pozostaje w pamięci jako symbol pamięci o ofiarach i tragedii, która dotknęła wiele rodzin.
Opis pomnika
Pomnik ofiar tragicznego wypadku lotniczego z 1980 roku przyjmuje formę postumentu, który wyróżnia się brązowym graniastosłupem o trójkątnej podstawie, umiejscowionego na solidnej granitowej płycie. Na szczycie postumentu leży figura boksera, wykonana również z brązu, symbolizująca ból i stratę. Całkowita wysokość pomnika wynosi 213 cm, natomiast figura boksera ma wysokość 50 cm. Ceremonia odsłonięcia miała miejsce w pierwotnym miejscu 13 listopada 1986 roku.
Na jednej z płaszczyzn postumentu umieszczono napisy w dwóch językach – polskim oraz angielskim, które brzmią:
UTRACENI LECZ NIE ZAPOMNIANI…NIE W WALCE LECZ PRZEZ LOS
DOWN BUT NOT OUT…LOST BUT NOT FORGOTTEN
POŚWIĘCONO TYM WSZYSTKIM, KTÓRZY ZGINĘLI PODCZAS LOTU NR 007 POLSKICH LINII LOTNICZYCH LOT W DNIU 14 MARCA 1980 ROKU
DEDICATED TO ALL WHO PERISHED ON LOT AIRLINE FLIGHT 007 POLSKICH LINII LOTNICZYCH LOT ON MARCH 14, 1980
REPREZENTACJA DRUŻYNY BOKSERSKIEJ NA ZAWODY W POLSCE
THE UNITED STATES BOXING DELEGATION TO POLAND
Pod tym tekstem znajdują się nazwiska członków reprezentacji bokserskiej, którzy stracili życie w tej katastrofie:
- kelvin d. anderson,
- elliot chavis,
- gary tyrone clayton,
- walter harris,
- byron lindsay,
- andrea mccoy,
- paul palomino,
- byron payton,
- george pimental,
- chuck robinson,
- david rodriguez,
- lemuel steepels,
- jerome stewart,
- colonel bernard callahan,
- thomas „sarge” johnson,
- joseph f. bland,
- john radison,
- junior robles,
- lonnie young,
- delores wesson,
- dr. ray wesson,
- steve smigiel.
Warto również zaznaczyć, że identyczna forma pomnika została wzniesiona na terenie Ośrodka Przygotowań Olimpijskich Kadry USA w Colorado Springs, gdzie stukano przed nim wcześniej, 7 sierpnia 1985 roku. Fundatorami tych pomników byli Thomas Kane z firmy Printon Kane and Company oraz Międzynarodowe Stowarzyszenie Boksu Amatorskiego, a całość zaprojektował amerykański rzeźbiarz Auldwin Thomas Schomberg.
Ponadto, pomniejszone repliki monumentu zostały ofiarowane rodzinom wszystkich ofiar. Jak podkreślił sam autor projektu, najbardziej wzruszającym momentem była chwila spotkania z rodzinami tragicznie zmarłych.
Przypisy
- Odsłonięto pomnik ku czci amerykańskich bokserów [online], Onet.pl, 04.07.2013 r. [dostęp 14.09.2016 r.]
- a b c d e f PawełP. Giergoń PawełP., Warszawa – Pomnik ofiar katastrofy lotniczej w 1980 roku [online], sztuka.net [dostęp 25.04.2009 r.]
- a b FranzF. Lidz FranzF., Capturing Sport's Idols With Feats Of Clay - 23.03.87 - SI Vault, „Sports Illustrated”, 23.03.1987 r. [dostęp 25.04.2009 r.]
Pozostałe obiekty w kategorii "Pomniki":
Pomnik Więźniów Obozu NKWD w Rembertowie | Pomnik Dowborczyków | Pomnik Drzewa Pawiackiego | Pomnik Ewakuacji Bojowników Getta Warszawskiego | Pomnik Pamięci Dzieci – Ofiar Holokaustu | Płyta pamięci poległych w II wojnie światowej Sportowców-Akademików | Pomnik Partyzanta w Warszawie | Pomnik gen. Józefa Sowińskiego w Warszawie | Pomnik gen. Marii Wittek | Pomniki Janusza Korczaka w Warszawie | Pomnik Marii Skłodowskiej-Curie w Warszawie | Pomnik Leona Schillera w Warszawie | Pomnik 27 Wołyńskiej Dywizji Piechoty AK w Warszawie | Pomnik Kościuszkowców | Pomnik Kazimierza Deyny w Warszawie | Miejsce pamięci na ulicy Górczewskiej w Warszawie | Figura Matki Boskiej Pasawskiej w Warszawie | Dąb szypułkowy w Warszawie (ul. Zakopiańska 28) | Dolinka Katyńska w Warszawie | Memoriał Wolnego SłowaOceń: Pomnik ofiar katastrofy lotniczej w 1980 roku w Warszawie