Fort M, znany również jako fort Mokotów, jest częścią pierścienia wewnętrznego Twierdzy Warszawa. Został on wzniesiony w latach 80. XIX wieku, a jego lokalizacja znajduje się przy ul. Racławickiej 99.
Warto zaznaczyć, że fort ten odegrał istotną rolę w historii obronności stolicy, a jego architektura przyciąga uwagę nie tylko historyków, lecz także miłośników militariów.
Opis
Fort został zbudowany w okolicy ówczesnej wsi Mokotów, tuż przy południowej stronie dzisiejszej ulicy Racławickiej. Stanowił typowe umocnienie o narysie regularnego pięcioboku, które otaczała sucha fosa. Fosy te były broniły ceglane kaponiery, co wzmacniało jego defensywne właściwości.
W wyniku gruntownej modernizacji twierdzy, która miała miejsce w latach 1889–1892, fort zyskał nowe przeznaczenie, stając się magazynem. W związku z tym, zainstalowano w nim dodatkowe schrony magazynowe, które miały na celu zwiększenie jego funkcjonalności. Po 1909 roku, gdy formalnie zatwierdzono likwidację twierdzy, część umocnień została zniszczona, choć wszystkie schrony oraz koszary przetrwały.
W okresie międzywojennym fort wykorzystywano jako siedzibę stacji nadawczych Polskiego Radia. To właśnie tam, w grudniu 1926 roku, zakończono montaż radiostacji Warszawa II, która miała moc 12 kWh. Z tego powodu fort stał się celem intensywnych bombardowań w trakcie obrony miasta we wrześniu 1939 roku, kiedy to miały miejsca ciężkie walki o jego kontrolę.
Po zakończeniu II wojny światowej, od 1961 roku aż do końca lat 80. XX wieku, fort służył Zakładom Radiowym i Telewizyjnym „Zarat”, które zajmowały się produkcją telewizyjnych i radiowych urządzeń nadawczych. Współcześnie fort otoczony jest zabudową mieszkalną, wzdłuż ulic: Balonowej, Olimpijskiej oraz Płatowcowej, a sam fort znajduje zastosowanie jako siedziba różnorodnych przedsiębiorstw.
Fort jest wpisany do rejestru zabytków pod nazwą: fort „Mokotów I”, ul. Racławicka 99, w roku 1883 z numerem rej.: 808 z dnia 12.03.1975.
Przypisy
- Jarosław Zieliński: Aneks. Forty warszawskie − stan zachowania. Wizja lokalna przeprowadzona w dn. 21 i 24.10.1997 r., [w:] Śladami nazw miejskich Warszawy. Warszawa: Muzeum Historyczne m.st. Warszawy, 2012 r., s. 278. ISBN 978-83-62189-21-2.
- Marian Marek Drozdowski: Warszawiacy i ich miasto w latach Drugiej Rzeczypospolitej. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1973 r., s. 85.
Pozostałe obiekty w kategorii "Twierdze":
Fort V Twierdzy Warszawa | Fort III Twierdzy Warszawa | Fort IIA Twierdzy Warszawa | Fort I Twierdzy Warszawa | Fort Legionów Cytadeli Warszawskiej | Fort Śliwickiego Cytadeli Warszawskiej | Fort VI Twierdzy Warszawa | Fort Wawer | Fort XIII Twierdzy Warszawa | Fort IX Twierdzy Warszawa | Fort IV Twierdzy Warszawa | Cytadela Warszawska | Fort Szcza Twierdzy Warszawa | Fort Sokolnickiego Cytadeli Warszawskiej | Barbakan w Warszawie | Fort Radiowo | Fort XII Twierdzy Warszawa | Fort VIIA Twierdzy Warszawa | Fort Traugutta Cytadeli Warszawskiej | Fort II Twierdzy WarszawaOceń: Fort M Twierdzy Warszawa