Budynek dawnej Komory Wodnej w Warszawie

---

Historia

Klasycystyczna architektura budynku dawnej Komory Wodnej w Warszawie ma swoje początki w latach 1824–1825, za sprawą projektu Antonia Corazziego. Obiekt ten służył jako miejsce poboru opłat za przejazd przez most łyżwowy, który łączył ulice Bednarską i Brukową (dzisiaj znaną jako ul. ks. I. Kłopotowskiego). Warto wspomnieć, że budynek łazienek Teodozji Majewskiej, znajdujący się przy ul. Bednarskiej 2/4, jest często mylony z historycznym odpowiednikiem na lewym brzegu Wisły.

Budynek stracił swoją pierwotną funkcję w 1864 roku, kiedy to oddano do użytku stały most Aleksandryjski, znany również jako most Kierbedzia. W drugiej połowie XIX wieku, z uwagi na zły stan techniczny, dokonano przebudowy, a budynek zyskał dodatkowe piętro. W latach 1975-1978 przeprowadzono renowację, która przywróciła mu dawny blask.

W trakcie II wojny światowej budynek uległ uszkodzeniu. W 1945 roku zajmowali go radzieccy saperzy, którzy budowali most wysokowodny. Po wojnie nastąpiła jego odbudowa, a obiekt stał się siedzibą Biura Turystyki Zagranicznej „Juventur”. W latach 1964–1967 w pobliżu powstało osiedle Panieńska.

Rok 1965 to długo wyczekiwany moment – budynek został wpisany do rejestru zabytków. Dziś jest uznawany za jedno z najstarszych zabytków Pragi. Obecnie w jego murach mieści się Urząd Stanu Cywilnego m. st. Warszawy Dzielnicy Praga-Północ.

Opis

Budynek, o którym mowa, charakteryzuje się wyrafinowaną architekturą, składzącą się z trzech przęseł. Ryzalit środkowy, podzielony przez solidne filary, wzbogacony jest parami kolumn jońskich. Spoczywają one na impostach, na których z kolei rozpięte są eleganckie arkady.

Na zwieńczeniu ryzalitu znajduje się trójkątny tympanon, w którego polu umieszczona jest płaskorzeźba autorstwa Tomasza Accardiego. Dzieło to przedstawia Posejdona w rydwanie, zaprzężonym w konie o rybich ogonach, co potwierdza artystyczną wartość budynku.

Portyk budowli osłania elewację, w której centralnie umiejscowione drzwi flankingowane są przez po trzy osi okien z każdej strony. Nad gzymsem w partii wszystkich osi widnieją płyciny, które są wzbogacone płaskorzeźbami. Cała elewacja, z wyjątkiem półpiętra, ozdobiona jest pasowym boniowaniem.

Oba boczne skrzydła budynku, mające jedną kondygnację, posiadają po pięć przęseł portyków i zakończone są pełnymi attykami, co dodaje całości wyjątkowego uroku.

Na budynku znajdują się również tabliczki informacyjne, które przypominają o rekordowo wysokich stanach Wisły, zwłaszcza z lat 1813 oraz 1844, co przyciąga uwagę i wzbudza zainteresowanie jego historią.

---

Oceń: Budynek dawnej Komory Wodnej w Warszawie

---