Zygmunt Brejnak, znany również pod pseudonimem Zygmunt, to postać o znaczącej roli w historii Polski.
Urodził się 2 kwietnia 1899 roku w Warszawie, a swoją drogę życiową zakończył 24 listopada 1984 roku w Nowym Drzewiczu.
Był żołnierzem Wojska Polskiego oraz aktywnym uczestnikiem podziemia niepodległościowego podczas II wojny światowej. Jego odwaga i poświęcenie w walce o wolność kraju przyczyniły się do jego wysokiej rangi w strukturach wojskowych.
W czasie swojego życia osiągnął tytuł podpułkownika oraz przywództwo Zgrupowania „Chrobry II”, co stanowi dowód jego strategicznych umiejętności i zaangażowania w walkę.
W uznaniu za zasługi w obronie ojczyzny, Zygmunt Brejnak został odznaczony Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari, co jest jednym z najwyższych odznaczeń wojskowych w Polsce.
Życiorys
Urodziny Zygmunta Brejnaka miały miejsce w rodzinie, w której ród rodu składał się z Jana i Walerii Kędzierskich. Był żołnierzem 2 pułku piechoty, a jego uczestnictwo w walkach podczas wojny polsko-bolszewickiej pozostaje w pamięci. W 1918 roku objął stanowisko dowódcy plutonu w 30 pułku strzelców Kaniowskich, aby następnie dowodzić 19 pułkiem piechoty.
W lipcu 1922 roku został powołany do czynnej służby w Baonach Celnych, przy tym oddano go do dyspozycji Głównej Komendy Baonów Celnych. W czasie swojej kariery wojskowej miał status porucznika rezerwy piechoty i był przydzielony do 30 pułku Strzelców Kaniowskich, mając miejsce stacjonowania w Warszawie.
Weryfikacja jego stopnia porucznika została dokonana z datą 1 czerwca 1919 roku, co związane było z jego przynależnością do korpusu oficerów rezerwy artylerii. W 1934 roku widniał w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień w Warszawie Miasto III, z przydziałem w rezerwie do 3 pułku artylerii ciężkiej, którego lokalizacja znajdowała się w Wilnie.
Podczas działań konspiracyjnych był zaangażowany w Narodową Organizację Wojskową (NOW). W trakcie powstania warszawskiego jego rola wzrosła, gdyż stał się członkiem sztabu Zgrupowania Chrobry II – I Obwód „Radwan” Armii Krajowej. W dniach 3–4 sierpnia piastował funkcję zastępcy dowódcy Zgrupowania, a od 4 do 27 sierpnia sprawował dowództwo nad Zgrupowaniem, natomiast od 4 września do 2 października pełnił obowiązki dowódcy tego Zgrupowania.
Po zakończeniu powstania został wzięty do niewoli przez Niemców, co wymusiło na nim przebywanie w Oflagu II C Woldenberg. Tam też doczekał awansu do stopnia podpułkownika. Zakończenie wojny sprzyjało jego powrotowi do Polski, gdzie osiedlił się najpierw w okolicach Wrocławia, a następnie w Nowym Drzewiczu, gdzie spoczął w pokoju.
Jego ostatnie miejsce spoczynku znajduje się na Cmentarzu Komunalnym na Powązkach, w kwaterze D4-4-6.
Odznaczenia
Wśród wielu odznaczeń, które otrzymał, znajduje się Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari nr 12333, przyznany mu 2 października 1944 roku.
Oprócz tego, wyróżniono go trzykrotnie Krzyżem Walecznych, co jest dowodem na jego odwagę i determinację w trakcie walk.
Kolejnym istotnym odznaczeniem, które otrzymał, jest Krzyż Niepodległości, który symbolizuje jego wkład w walkę o wolność kraju.
Przypisy
- Lista jeńców Oflagu. woldenberczycy.pl. [dostęp 13.03.2020 r.]
- Wyszukiwarka cmentarna – Warszawskie cmentarze. cmentarzekomunalne.com.pl. [dostęp 27.11.2019 r.]
- a b c d e f g Polak (red.) 1999, s. 13.
- a b c Polak (red.) 1999, s. 14.
- Rocznik Oficerski 1924, s. 198, 447.
- Rocznik Oficerski 1923, s. 213, 508.
- Rocznik Oficerski Rezerw 1934, s. 137, 646.
- Dz. Pers. MSWojsk., Nr 22 z 22.07.1922 r., s. 554.
Pozostali ludzie w kategorii "Wojsko i służby mundurowe":
Halina Pokrzycka | Józef Antoni Kenig | Marceli Chybczyński | Stanisław Sadkowski | Edmund Rosochacki | Witold Karol Daab | Jan Władysław Lemański | Janina Górnicka | Barbara Sadowska (żołnierz AK) | Marian Drozdowski (policjant) | Kazimierz Gąsiorowski (podpułkownik) | Maurycy Napoleon Hauke | Wiesław Klempisz | Stanisław Suryn | Zofia Krassowska | Stanisław Grekowicz | Jan Misiewicz (oficer) | Władysław Bielecki (żołnierz) | Henryk Troszczyński | Stefan StećOceń: Zygmunt Brejnak