Władysław Wankie

---

Życiorys

Władysław Wankie, znany polski artysta, swoje pierwsze kroki w sztuce stawiał w latach 1875–1880, ucząc się w warszawskiej Klasie Rysunkowej pod okiem Wojciecha Gersona. Następnie, krótko studiował w krakowskiej Szkole Sztuk Pięknych. Jednakże, nie mogąc pogodzić się z akademizmem, który dominował w tej uczelni, postanowił w 1882 roku opuścić Kraków i udał się do Monachium, gdzie spędził aż dwadzieścia kolejnych lat.

W Monachium Wankie prawdopodobnie kształcił się w zakresie malarstwa i był aktywnym członkiem grupy polskich malarzy związanych z Józefem Brandtem. Pomimo zamieszkania za granicą, artysta wciąż utrzymywał bliskie kontakty z Polską, regularnie wysyłając swoje dzieła na wystawy, między innymi do Zachęty, a także współpracując z polskimi czasopismami artystycznymi.

W 1903 roku Wankie wrócił do Polski i osiedlił się w Warszawie. Dwa lata później, w 1905 roku, został członkiem Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych. W latach 1906–1924 pełnił rolę redaktora działu artystycznego w czasopiśmie „Świat”, a jego współpraca obejmowała również takie tytuły jak Tygodnik Ilustrowany oraz Kurier Warszawski. Był jedną z kluczowych postaci oraz wieloletnim prezesem konserwatywnego Stowarzyszenia Pro Arte, co dowodzi jego znaczenia w polskiej kulturze artystycznej.

Twórczość

Na początku swojej kariery artystycznej, Władysław Wankie skupił się na malowaniu sentymentalnych oraz naiwnych scen rodzajowych. Jego dzieła przedstawiały piękne kobiety spędzające czas w towarzystwie mężczyzn w pełnych kwiatów ogrodach. Obrazy te, tworzone na potrzeby rynku niemieckiego, cechowały się starannością wykonania oraz bogatą, dopracowaną kolorystyką.

Po roku 1887, artysta przeszedł znaczącą zmianę w swoim stylu i zwrócił się ku symbolizmowi, być może pod wpływem Aleksandra Gierymskiego. W kolejnych latach zainteresował się życiem i codziennymi zajęciami zwykłych ludzi, szczególnie rybaków, oraz prostym, surowym krajobrazem nadmorskim.

Nowym rozdziałem jego twórczości stał się okres bretoński, kiedy to w latach 1893–1894 artysta odwiedził Holandię oraz Bretanię. To doświadczenie miało istotny wpływ na jego obrazy, które do końca życia przedstawiały nadmorskie pejzaże, w których często pojawiały się postacie kobiet w tradycyjnych strojach bretońskich. Dzieła z tego okresu charakteryzowały się bogactwem efektów świetlnych oraz nastrojem pełnym ciszy.

W dorosłym życiu, Wankie skupił się na nastrojowej stylizacji swoich prac, wprowadzając do nich tajemniczość oraz nostalgię. Jego obrazy z tego etapu to często niewielkie pejzaże i symboliczne sceny religijne, w których poruszał fundamentalne kwestie egzystencjalne. Cechą wyróżniającą jego twórczość było użycie głębokich, nasyconych kolorów oraz precyzyjne operowanie światłem.

Artysta został pochowany na cmentarzu ewangelicko-augsburskim, który znajduje się przy ulicy Młynarskiej (aleja 20, grób 20).

Ważniejsze prace

Wśród najbardziej znaczących dzieł Władysława Wankie, które przyczyniły się do jego uznania w świecie sztuki, wymienić można następujące:

• Za Dyrektoriatu – 1886,
• Poezja i miłość – 1887,
• Nad Bałtykiem, Nad morzem, Nad brzegiem morza – 1887-1890,
• Rybaczka bretońska – 1893,
• Mogiła samobójcy – 1895,
• Samotna w parku – ok. 1900,
• Krajobraz z chałupa i topolą – 1907,
• Święty Augustyn – 1907,
• Matka Boska przed ukrzyżowanym Chrystusem – 1916,
• Ostrygarki, Rybaczki – 1920-24,
• Burza idzie – 1923.

---

Oceń: Władysław Wankie

---