Władysław Jagiełło (1910–1997)

---

Życiorys

Władysław Jagiełło był osobą, która od młodych lat angażowała się w działalność społeczną. Już w 1925 roku zainicjował organizację Czerwonego Harcerstwa na Powiślu w Warszawie. Od 1926 roku pełnił funkcję sekretarza w Kole OM TUR im. Ksawerego Praussa działającym na tym terenie. W 1927 roku dołączył do Komitetu Dzielnicowego Polskiej Partii Socjalistycznej, gdzie również odegrał znaczącą rolę organizatorską. Jako aktywny sportowiec, stał na czele Robotniczej Drużyny Sportowej na Powiślu oraz uczestniczył w Akcji Socjalistycznej, która była milicyjną formacją PPS.

W sierpniu 1939 roku został zmobilizowany do wojska i brał udział w obronie Lwowa w trakcie kampanii wrześniowej. Po rozpoczęciu okupacji niemieckiej, Jagiełło nawiązał współpracę z wieloletnim znajomym, Stanisławem Poleczką, dołączając do konspiracyjnej organizacji „Barykada Wolności”, która skupiała się wokół Stanisława Dubois. W tym czasie stał się aktywnym organizatorem, a następnie członkiem warszawskiej organizacji Polscy Socjaliści oraz Robotniczej Partii Polskich Socjalistów. Przez pewien czas pełnił funkcję zastępcy Jana Mulaka w wydziale wojskowym „Barykady Wolności”. W 1940 roku zorganizował i dołączył do Komendy Formacji Bojowo-Milicyjnej Polskich Socjalistów, biorąc również udział w powstaniu warszawskim, gdzie walczył na Powiślu w Elektrowni Warszawskiej oraz w walkach w Śródmieściu z oddziałami Armii Ludowej i Polskiej Armii Ludowej.

Po zakończeniu działań wojennych, 17 września 1944 roku, wraz z kapitanem Konstantym Kaługinem i czterema oficerami ze sztabu Armii Krajowej, przeszedł kanałami na Mokotów, a następnie 20 września przedostał się na drugi brzeg Wisły, aby nawiązać kontakt z Armią Czerwoną. Po przesłuchaniach był jedynym, który został zwolniony. Następnie zgłosił się w Lublinie do Edwarda Osóbki-Morawskiego, co zaowocowało przyznaniem mu stopnia kapitana oraz powołaniem na inspektora zajmującego się sprawami specjalnymi w PKWN.

Jagiełło odegrał również kluczową rolę w odbudowie Organizacji Młodzieży TUR, zasiadając w jej Komitecie Centralnym w latach 1944-1946. Od 17 listopada 1944 roku do 17 grudnia 1947 roku był członkiem Rady Naczelnej „lubelskiej” PPS, natomiast od 17 grudnia 1947 do 30 września 1948 zasiadał w Centralnej Komisji Rewizyjnej PPS. Pełnił funkcje I sekretarza wojewódzkiego Komitetu PPS od 18 marca 1945 roku do 24 lutego 1946 oraz stołecznego komitetu PPS od 28 lipca 1946 roku do 31 sierpnia 1947 roku. Do 30 września 1948 roku był aktywnym członkiem stołecznego komitetu PPS.

W dniu 31 grudnia 1944 roku objął posadę posła do Krajowej Rady Narodowej oraz zasiadał w Radzie Narodowej w Warszawie. Jako poseł na Sejm Ustawodawczy aktywnie uczestniczył w życiu politycznym kraju, jednak 30 września 1948 roku został usunięty z PPS oraz Związku Parlamentarnego Polskich Socjalistów w ramach czystek. Angażował się także w działalność Związku Bojowników o Wolność i Demokrację, a w latach 80. był aktywnym działaczem PPS.

W życiu osobistym, Władysław Jagiełło był mężem Stefani z domu Pilarskiej, która zmarła w 1996 roku. Przez długie lata jego działalność polityczna i społeczna była zauważalna, a jego wkład w historię Polski pozostaje istotny. Zmarł 17 listopada 1997 roku i został pochowany na cmentarzu Powązkowskim (kwatera 128-5-29).

Odznaczenia

Władysław Jagiełło, znany ze swojej niezwykłej działalności, został uhonorowany wieloma prestiżowymi odznaczeniami za swoje zasługi.

• warszawski Krzyż Powstańczy,
• medal za Warszawę 1939–1945 (17 stycznia 1946),
• pamiątkowy Medal z okazji 40. rocznicy powstania Krajowej Rady Narodowej (1983).

---

Oceń: Władysław Jagiełło (1910–1997)

---