Tomasz Rostworowski

---

Życiorys

Tomasz Rostworowski był znanym jezuickim duchownym oraz pedagogiem, który przeszedł przez wiele istotnych etapów w swoim życiu. Ukończył Prywatne Gimnazjum im. Stefana Batorego w Lublinie, znane jako Szkoła Lubelska, gdzie w 1922 roku otrzymał świadectwo dojrzałości. Równocześnie miał możliwość kształcenia się w lubelskiej szkole muzycznej im. Stanisława Moniuszki. Po maturze rozpoczął studia z zakresu historii i filozofii na KULu, co stanowiło fundament jego kariery intelektualnej.

Rostworowski był jednym z założycieli korporacji akademickiej Concordia, a także jej pierwszym skarbnikiem. W 1923 roku wstąpił do Towarzystwa Jezusowego, co pozwoliło mu na dalsze rozwijanie swojej pasji do edukacji i duchowości. Po dwuletnim nowicjacie wznowił studia filozoficzne w Nowym Sączu oraz Krakowie, a jego edukacja trwała również w Wilnie, gdzie uczył w jezuickim Gimnazjum św. Kazimierza. Kontynuował jednocześnie naukę w Konserwatorium Muzycznym, zdobywając tytuł zawodowego nauczyciela muzyki.

W 1936 roku uzyskał licencjat z teologii dzięki naukowej działalności w lubelskim „Bobolanum”. Dwa lata później, 23 czerwca 1935 roku, przyjął święcenia kapłańskie, co otworzyło przed nim nowe możliwości działalności duszpasterskiej i pedagogicznej. Po pewnym czasie powrócił do pracy w Wilnie, gdzie angażował się w życie harcerskie, a w 1937 roku został mianowany harcmistrzem.

W 1940 roku Rostworowski został przeniesiony do Warszawy, gdzie przez dwa lata piastował funkcję ekonoma w zgromadzeniu przy ul. Rakowieckiej. W Warszawie rozpoczął również działalność konspiracyjną, szczególnie wspierając harcerzy. Angażował się w pomoc najuboższym dzieciom przez organizację świetlicy i stołówki. Prowadził także kursy etyki w Szkole Położnych na Karowej oraz niósł pomoc Żydom w trudnych czasach.

W czasie II wojny światowej pełnił rolę żołnierza Armii Krajowej (używał pseudonimów „ksiądz Marek” i „ojciec Tomasz”), a w trakcie powstania warszawskiego był kapelanem KG AK, batalionów „Wigry” i „Gustaw”. Po kapitulacji Starówki, 2 września 1944 roku, znalazł się w szpitalu przy ul. Długiej, gdzie był świadkiem tragicznych zdarzeń związanych z ludobójstwem. Udało mu się uciec z niewoli i przetrwać w piwnicach Starówki, aż do jej ostatecznego upadku.

Później Rostworowski przez pewien czas był duszpasterzem w miejscowościach podwarszawskich, zajmując się organizowaniem ceremonii pogrzebowych dla poległych, m.in. po zamachu czołgu-pułapki przy ul. Kilińskiego.

W październiku 1944 roku wstąpił do Biura Studiów, które powstało w Krakowie pod przewodnictwem Adama Ronikiera. Celem było organizowanie aprowizacji dla Trzeciej Rzeszy w obliczu narastającego zagrożenia, co miało na celu rzekome ratowanie Polski przed wpływami komunistycznymi. Wczesną wiosną 1945 roku Rostworowski został przeniesiony do Łodzi, gdzie działał jako duszpasterz akademicki aż do 1950 roku, oferując studentom wsparcie duchowe i materialne.

Pełnił również funkcję prefekta w czterech łódzkich szkołach, w tym w I Państwowym Liceum i Gimnazjum im. M. Kopernika w Łodzi. Był twórcą Studium Wyższej Wiedzy Religijnej, a od maja 1947 roku opiekował się akademickimi Sodalicjami Mariańskimi. Został jednak aresztowany 21 stycznia 1950 roku przez funkcjonariuszy Urzędu Bezpieczeństwa i skazany na 12 lat więzienia z powodu rzekomej działalności antypaństwowej. Po zwolnieniu w 1956 roku podjął pracę w Kaliszu jako opiekun nowicjatu jezuickiego.

W latach 1957–1963 był duszpasterzem akademickim w Łodzi i Lublinie a od 1963 roku pracował w Watykanie jako kierownik polskiej sekcji Radia Watykańskiego. W Łodzi co roku organizowany jest Festiwal o. Tomasza Rostworowskiego, który od 2009 roku ma patronat kwartalnika Myśl.pl. Zmarł i został pochowany w grobowcu ojców jezuitów na cmentarzu św. Wincentego na Dołach w Łodzi.

Odznaczenia

Tomasz Rostworowski, znany z niezwykłej odwagi i poświęcenia, został uhonorowany wieloma prestiżowymi odznaczeniami. Wśród nich znajdują się:

• krzyż srebrny Orderu Virtuti Militari nr 12361,
• krzyż komandorski Orderu Odrodzenia Polski – przyznany pośmiertnie,
• krzyż walecznych – otrzymany dwukrotnie,
• złoty krzyż zasługi z mieczami.

---

Oceń: Tomasz Rostworowski

---