Antoni Józef Kwiatkowski

---

Życiorys

Narodziny i młodość

Antoni Józef Kwiatkowski przyszedł na świat 8 marca 1861 roku, w Warszawie jako siódme dziecko w rodzinie Antoniego i Ewy z Wieczorkiewiczów. W młodości kształcił się w kierunku zawodu ślusarza, zdobywając odpowiednie kwalifikacje. Po ukończeniu IV klasy gimnazjum w Płocku podjął pracę w drukarni, gdzie zajmował się rzemiosłem zecerstwa.

Droga kapłańska

Wkrótce, jako młodzieniec, postanowił wstąpić do Seminarium Duchownego w Lublinie, gdzie otrzymał święcenia kapłańskie w 1890 roku. Po przyjęciu sakramentu kapłaństwa, rozpoczął swoją pracę jako wikariusz w Parafii pw. św. Pawła w Lublinie, a także pełnił urząd kapelana w szpitalu św. Wincentego przy ul. Poczętkowskiej (dzisiejsza ul. Staszica) w Lublinie.

Po sześciu miesiącach owocnej pracy, został przeniesiony do Zamościa, gdzie z entuzjazmem angażował się w pracę z młodzieżą. Tam zaczął prowadzić działalność publicystyczną, jako redaktor i wydawca książeczek oraz broszur. Jego demokratyczne poglądy spotkały się z krytyką wśród szlachty Ordynacji Zamojskiej, a on sam musiał stawić czoła prześladowaniom ze strony zarówno duchowieństwa, jak i wiernych.

W latach 1894–1899 pełnił rolę proboszcza w Hrubieszowie, co przyniosło mu wiele trudności związanych z nastrojami antykatolickimi. Surowo upominał swego wikariusza, który posłusznie stosował się do argusowych nakazów posługiwania się językiem rosyjskim na lekcjach religijnych. Pomimo zniesienia Unii w 1875 roku, udzielał sakramentów unitom. Z powodu swojej nieugodności w stosunku do polityki zaborczej, został usunięty z Hrubieszowa, z groźbą deportacji do Rosji, jednak dzięki wstawiennictwu biskupa Franciszka Jaczewskiego uniknął tego losu. Następną parafią, którą objął, był Czerniejów, gdzie pogorszenie się sytuacji materialnej nie pozwoliło mu na wydanie napisanej przez siebie broszury „O pieniądzach”.

W wrześniu 1900 roku przybył do Bychawy, gdzie zastał miasteczko oraz okoliczne wsie w opłakanym stanie, co pociągało za sobą niską jakość życia mieszkańców. Ksiądz Kwiatkowski w obliczu tego widoku postanowił poświęcić się odbudowie tej „ruiny”.

Działalność społeczna

Początkowo mieszkańcy Bychawy oraz okolic mieli opory wobec ks. Antoniego Kwiatkowskiego, lecz z czasem zaczęli chętniej włączać się w jego działania, mające na celu podniesienie jakości życia w regionie. Zdobył poparcie, między innymi, przynależącej do okolicy szlachty. Uczestniczył w zjeździe Centralnego Towarzystwa Rolniczego w 1912 roku, gdzie jego prelekcja o handlu zbożem wywarła wrażenie na Stanisławie Wojciechowskim, późniejszym prezydencie RP. Wspólnie reprezentowali Towarzystwo w Moskwie. Ksiądz redagował i wydawał tygodniki społeczno-religijne, w tym w latach 1908–1924 „Nową Jutrzenkę”, oraz od 1925 roku do swojej śmierci „Orła Białego”. W 1921 roku otrzymał godność kanonika honorowego, nadaną mu przez biskupa lubelskiego Mariana Fulmana.

Rok/lata	Inicjatywy oraz inspiracje zapoczątkowane przez ks. Antoniego Kwiatkowskiego
1902	Budowa nowej plebanii parterowej
1906	Założenie Bychawskiego Towarzystwa Oszczędnościowo-Kredytowego
	Powstanie Stowarzyszenia Spożywców „Jedność”
	Utworzenie kapeli ludowej
	Założenie pierwszego kółka rolniczego
	Powstanie Ochotniczej Straży Ogniowej
1908	Utworzenie Bychawskiego Towarzystwa Ratowania Chorych „Samarytanin”
1909	Zakończenie budowy pierwszego szpitala „Samarytanin” poza Lublinem
1913	Budowa budynku banku spółdzielczego
	Budowa domu ludowego (ośrodek oświatowo-kulturalny)
1914	Dobudowanie piętra plebanii
1915	Budowa budynku „Jedność”
	Otwarcie łaźni publicznej
1917	Założenie stowarzyszenia oświatowego „Samopomoc”
	Powstanie szkoły handlowej
	Utworzenie Towarzystwa Popierania Handlu Polskiego
1919	Założenie Towarzystwa Muzycznego
1920 (?)	Powołanie organizacji harcerskiej
1922	Powstanie Związku Mieszczan Polskich
1925	Założenie Koła Polskiej Macierzy Szkolnej oraz prowadzonej przez nie biblioteki
1923–1926	Budowa 7-klasowej Szkoły Powszechnej

Śmierć

Po 10-dniowych dokuczliwych dolegliwościach sercowych zmarł 8 lipca 1926 roku o godzinie 14:00, przeżywszy 65 lat. Jego ciało spoczęło na cmentarzu parafialnym w Bychawie.

Niezrealizowane plany

Jednym z jego zamierzeń było połączenie kolei wąskotorowej pomiędzy Bychawą a Lublinem. Niestety, nie dożył również otwarcia szkoły powszechnej, której inicjatywę osobiście podjął.

Ordery i odznaczenia

W dniu 7 listopada 1925 roku, Antoni Józef Kwiatkowski został odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski. To ważne wyróżnienie zostało mu przyznane w uznaniu jego zasług.

Podczas uroczystości pogrzebowych, wojewoda lubelski Stanisław Moskalewski złożył ten honorowy order na trumnie, co podkreśliło wagę i szacunek, jakim otaczano Kwiatkowskiego w społeczności lokalnej.

Upamiętnienie

Ksiądz kanonik Antoni Kwiatkowski pozostawił niezatarte ślady w historii Ziemi Lubelskiej, poświęcając swoje życie pracy społecznej. Jego działalność w Kościele Lubelskim czyni go jednym z najbardziej zasłużonych kapłanów-idealistów, stawiających na pierwszym miejscu miłość do Boga i ludzi. Wraz z innymi wiernymi duchownymi, jego życie stało się przykładem dla przyszłych pokoleń.

• Jest patronem Zespołu Szkół w Bychawie, obejmującego zarówno gimnazjum, jak i liceum, w którym utworzono również specjalną salę pamięci poświęconą jego postaci,
• Jedna z ulic w Bychawie nosi jego imię, co przypomina o jego wkładzie w rozwój społeczności lokalnej,
• Co roku, w okolicach 8 lipca, organizowane jest wydarzenie kulturalne „Bene Meritus”, mające na celu upowszechnienie kazania o tej szlachetnej osobie wśród młodszych pokoleń,
• W Bychawie znajdują się tablice pamiątkowe dedykowane księdzu Kwiatkowskiemu, umiejscowione przy Urzędzie Miejskim, w starym szpitalu, oraz przy Zespole Szkół im. ks. Antoniego Kwiatkowskiego.

---

Oceń: Antoni Józef Kwiatkowski

---