Teresa Józefa Mroczko, urodzona 2 marca 1932 roku w Warszawie, była wybitną postacią wśród polskich historyków sztuki. Jej prace badające sztukę średniowieczną przyczyniły się do głębszego zrozumienia tego fascynującego okresu w historii sztuki.
Niestety, Teresa Mroczko zmarła 11 września 1990 roku w tym samym mieście, w którym przyszła na świat. Jej wkład w dziedzinie historii sztuki pozostaje nieoceniony i inspiruje kolejne pokolenia badaczy.
Życiorys
Młodość i praca zawodowa
W roku 1944 Teresa Mroczko zakończyła edukację w szkole powszechnej, korzystając z możliwości tajnego nauczania. Angażując się w działalność patriotyczną, była członkiem Szarych Szeregów. W 1948 roku ukończyła Gimnazjum im. Klementyny Hoffmanowej w Warszawie. Następnie podjęła naukę w Liceum Sztuk Artystycznych w Warszawie, a w 1950 roku rozpoczęła studia z zakresu historii sztuki na Uniwersytecie Warszawskim, które zakończyła w 1955 roku.
Po ukończeniu studiów podjęła pracę w Instytucie Historii Sztuki swojej macierzystej uczelni, gdzie w 1965 roku obroniła pracę doktorską, zatytułowaną „Studia nad Apokalipsą wrocławską”, pod kierunkiem Michała Walickiego. W dalszych latach koncentrowała się na badaniu sztuki romańskiej w Polsce oraz jej zależności z włoską sztuką, zwłaszcza w kontekście architektury i rzeźby Kościoła Zwiastowania Najświętszej Marii Panny w Czerwińsku nad Wisłą. Jej zainteresowania badawcze zaowocowały publikacjami, w tym zeszytem „Dawny powiat chełmiński” wydanym w 1976 roku oraz współautorstwem zeszytu „Płońsk i okolice” z 1979 roku w serii „Katalog Zabytków Sztuki w Polsce”. W 1977 roku uzyskała stopień doktora habilitowanego na podstawie pracy dotyczącej architektury gotyckiej na ziemi chełmińskiej.
Od 1 października 1980 roku była związana z Instytutem Sztuki Polskiej Akademii Nauk, gdzie utworzyła oraz kierowała Pracownią Sztuki Średniowiecznej aż do 1986 roku. W tych latach prowadziła także badania nad architekturą gotycką na Pomorzu. Współpracując z Instytutem Historii Sztuki UW, w latach 1981-1987 prowadziła seminarium magisterskie oraz wykłady monograficzne. Po jej śmierci, w 1995 roku, ukazały się tomy współredagowane przez nią dotyczące architektury gotyckiej w Polsce, w serii „Dzieje sztuki polskiej”.
Rada Naukowa IS PAN w 1988 roku złożyła wniosek o nadanie jej tytułu profesora nadzwyczajnego, czego jednak nie doczekała się. Teresa Mroczko była jednym z najznakomitszych uczonych swojego pokolenia w Instytucie Sztuki Polskiej Akademii Nauk, a jej dorobek naukowy można znaleźć m.in. w zasobach biblioteki Uniwersytetu w Heidelbergu.
Życie prywatne
Teresa Mroczko była córką Józefa Mroczki oraz Marii z d. Kuleszyńskiej. Jej ojciec pełnił rolę oficera WIG-u i był topografem wojskowym, natomiast matka pracowała jako polonistka. Warto dodać, że jej starsza siostra to Krystyna Kubicka, która jest żoną Leszka Kubickiego.
Miejsce pochówku
Teresa Mroczko spoczywa na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie (kwatera A10-6-17).
Przypisy
- Wojciech Kuleszyński, Adam Malicki: Kuleszyńscy herbu Ślepowron i ich koligacje w XIX wieku. Włoszczowa: Kontur, 2023, s. 29.
- Wiesław Czajka: Warszawskie groby oficerów służby wojskowo-geograficznej II Rzeczypospolitej. Warszawa: Wiadomości Służby Geograficznej, 2023, s. 14.
- Fundacja Pamięci im. Rossy Bailly. szukajwarchiwach.gov.pl. [dostęp 08.09.2023 r.]
- U geografów wojskowych na Filtrowej. ochocianie.pl, 20.06.2020 r. [dostęp 08.09.2023 r.]
- Historia IS PAN. ispan.pl. [dostęp 10.03.2024 r.]
- Heidelberger historische Bestände-digital. digi.ub.uni-heidelberg.de. [dostęp 18.03.2024 r.].
- Suche – Universität Heidelberg. ub.uni-heidelberg.de. [dostęp 09.03.2024 r.].
- Teresa Mroczko: Czerwińsk romański. ksiegarniaorientalna.pl. [dostęp 19.03.2024 r.]
- Krystyna Kubicka. nekrologi.wyborcza.pl, 09.03.2017 r. [dostęp 24.03.2024 r.]
- Architektura gotycka w Polsce, t. 1. Teresa Mroczko, Marian Arszyński (red.). Warszawa: Instytut Sztuki PAN, 1995.
- a b c d e f Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk 1949–1999. Edward Krasiński (red. nauk.). Warszawa: Instytut Sztuki PAN, 2000, s. 297–299.
- Cmentarz Wojskowy, kwatera A 10, rząd 6, grób 17. cmentarzekomunalne.com.pl. [dostęp 31.07.2023 r.]
Pozostali ludzie w kategorii "Nauka i edukacja":
Adam Buława | Samuel Fogelson | Piotr Eberhardt | Amelia Hertzówna | Krzysztof Hejwowski | Henryk Wisner | Krzysztof Porwit | Teresa Dąbek-Wirgowa | Irena Huml | Józef Półturzycki | Andrzej Ledóchowski | Jan Buchholtz | Marcin Mostowski | Szymon Tenenbaum | Andrzej Koźmiński | Andrzej Straszak | Zuzanna Grębecka | Jerzy Wertenstein-Żuławski | Jadwiga Sikorska | Witold Cezariusz KowalskiOceń: Teresa Mroczko